Bài 9. Nguyên phân

Giáo viên: Nguyễn văn Hữu
Môn: Sinh Học 9
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào
1. Chu kì tế bào
II. Những biến đổi cơ bản của NST trong
quá trình nguyên phân
2.Biến đổi hình thái NST
III. Ý nghĩa của nguyên phân
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
Khi nào tế bào trong cơ thể phân chia ?
- Các tế bào trong cơ thể đa bào chỉ phân chia khi nhận đượccác tín hiệu từ bên ngoài cũng như bên trong tế bào.
- Cuối pha G1 có điểm kiểm soát (R) nếu TB vượt qua điểm R mới tiếp tục đi vàp pha S và diễn ra nguyên phân.
- Sau pha G2 TB diễn ra quá trình nguyên phân.
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
Dựa vào hình 9.2, hoàn thành bảng sau:
Nhiều nhất
NTS
Ít
Cực đại
Ít
Nhiều
Kép
Kép
Đơn
Đơn
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
Nêu những diễn biến cơ bản ở các kì trong nguyên phân
Thảo luận nhóm
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
1.Kì đầu
2.Kì giữa
3.Kì sau
4.Kì cuối
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
2.Kì giữa:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Các NST kép đóng xoắn cực đại; xếp thành hàng 1 ở MPXĐ thoi PB ở tâm động
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
2.Kì giữa:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Các NST kép đóng xoắn cực đại; xếp thành hàng 1 ở MPXĐ thoi PB ở tâm động
3.Kì sau:
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động hnàh 2 NST đơn phân li về 2 cực TB
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
2.Kì giữa:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Các NST kép đóng xoắn cực đại; xếp thành hàng 1 ở MPXĐ thoi PB ở tâm động
3.Kì sau:
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động hnàh 2 NST đơn phân li về 2 cực TB
4.Kì cuối:
Màng nhân xuất hiện trở lại, thoi VS biến mất, TBC phân chia, các sợi NS tháo xoắn cực đại
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
2.Kì giữa:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Các NST kép đóng xoắn cực đại; xếp thành hàng 1 ở MPXĐ thoi PB ở tâm động
3.Kì sau:
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động hnàh 2 NST đơn phân li về 2 cực TB
4.Kì cuối:
Màng nhân xuất hiện trở lại, thoi VS biến mất, TBC phân chia, các sợi NS tháo xoắn cực đại
Kết quả quá trình nguyên phân
- Từ một tế bào “mẹ” (2n) hình thành 2 tế bào “con” có số NST giữ nguyên không đổi (2n)
I.Biến đổi hình thái của NST trong chu kì tế bào:
1.Chu kì tế bào:
2.Hình thái của NST trong chu kì TB:
II.Những biến đổi cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
*Kì trung gian:
NST ở dạng sợi mãnh; NSt x2=>NST kép .
1.Kì đầu:
2.Kì giữa:
Sợi NS bắt đầu đóng xoắn; Các NST kép dính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Các NST kép đóng xoắn cực đại; xếp thành hàng 1 ở MPXĐ thoi PB ở tâm động
3.Kì sau:
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động hnàh 2 NST đơn phân li về 2 cực TB
4.Kì cuối:
Màng nhân xuất hiện trở lại, thoi VS biến mất, TBC phân chia, các sợi NS tháo xoắn cực đại
III. Ý nghĩa của nguyên phân:
Do đâu nguyên phân lại có thể tạo được hai tế bào con có bộ NST giống hệt tế bào mẹ?
Do sự tự nhân đôi của NST ở kì trung gian.
Do sự phân li đồng đều của các nhiễm sắc tử về hai cực của tế bào.
Hãy chỉ rõ hình thái NST đã biến đổi như thế nào để thuận lợi cho việc nhân đôi và phân li đồng đều của các nhiễm sắc tử về 2 cực tế bào?
- NST duỗi xoắn cực đại trở về dạng sợi mảnh để thuận lợi cho sự nhân đôi của AND là cơ sở cho sự tự nhân đôi của NST.
- NST xoắn cực đại để thuận lợi cho việc phân li các NST về 2 cực TB.
GĐđầu kì đầu
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Kì trung gian
Hãy điền các vào ô trống các kì của quá trình nguyên phân.
III. Ý NGHĨA CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
- Ở cơ thể đa bào, loài sinh sản hữu tính
+ Truyền đạt và ổn định bộ NST đặc trưng qua các thế hệ TB
+ Làm tăng số lượng tế bào, giúp cơ thể trưởng thành và phát triển
- Sinh vật đơn bào, loài sinh sản sinh dưỡng, vô tính
+ Truyền đạt và ổn định bộ NST đặc trưng qua các thế hệ loài
- Giúp cơ thể tái sinh lại những mô hoặc cơ quan bị tổn thương
Nuôi cấy mô
(Cây Ngô)
Nuôi cấy mô thưc vật trong ống nghiệm
Cừu Doli
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
Trong qúa trình nguyên phân thoi phân bào xuất hiện ở…
A. kì đầu
B. kì giữa
C. kì sau
D. kì cuối
A. kì đầu
2. Hoạt động quan trọng nhất của NST trong nguyên phân là…
A. sự tự nhân đôi và sự đóng xoắn
B. sự phân li đồng đều về 2 cực tế bào
C. sự tự nhân đôi và sự tự phân li
D. sự đóng xoắn và sự tháo xoắn

B. sự phân li đồng đều về 2 cực tế bào
3. Sự phân chia vật chất di truyền trong quá trình nguyên phân thực sự xảy ra ở…
A. kì đầu
B. kì giữa
C. kì sau
D. kì cuối

C. kì sau
BÀI TẬP
Ở một loài thực vật có bộ NST lưỡng bội là 2n = 18. Một tế bào đang tiến hành nguyên phân:
a. Ở kì sau có số NST trong 1 tế bào là…
A. 18 NST đơn
B. 18 NST kép
C. 36 NST kép
D. 36 NST đơn
b. Số NST đơn có trong các tế bào sau 3 lần nguyên phân là…
A. 288 B. 144 C. 126 D. 270
D. 36 NST đơn