Bài 9. Nguyên phân

KIỂM TRA BÀI CŨ
 Câu hỏi:
1. Phân biệt bộ NST đơn bội với bộ NST lưỡng bội?
2. Mô tả cấu trúc điển hình của NST ở kì giữa?
 Đáp án: 1.










2. Ở kì giữa, NST có cấu trúc điển hình gồm 2 cromatit đính với nhau ở tâm động.
?
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
Quan sát hình vẽ sau:






 Chu kì tế bào gồm những giai đoạn nào?
 Chu kỳ tế bào gồm: Kỳ trung gian và nguyên phân.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
 Quan sát hình vẽ sau và hoàn thành bảng 9.1
Nhiều nhất
Ít
Cực đại
Ít
Nhiều
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
- Mỗi chu kì tế bào bao gồm:
+ Kì trung gian: Tế bào sinh trưởng và NST nhân đôi.
+ Nguyên phân: tế bào phân chia cùng sự phân chia của NST.
NST liên tục biến đổi hình thái qua các kì của tế bào:
+ Dạng đặc trưng (đóng xoắn cực đại): ở kì giữa.
+ Dạng sợi (duỗi xoắn): ở kì trung gian.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
- Mỗi chu kì tế bào bao gồm:
+ Kì trung gian: Tế bào sinh trưởng và NST nhân đôi.
+ Nguyên phân: tế bào phân chia cùng sự phân chia của NST.
NST liên tục biến đổi hình thái qua các kì của tế bào:
+ Dạng đặc trưng (đóng xoắn cực đại): ở kì giữa.
+ Dạng sợi (duỗi xoắn): ở kì trung gian.
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
Kì trung gian:
NST dài mảnh, duỗi xoắn.
NST nhân đôi thành NST kép.
Trung tử nhân đôi thành 2 trung tử.
b. Nguyên Phân:
Xem đoạn phim sau và H.9.1; H.9.2. Hãy cho biết:
Hình thái NST ở kì trung gian?
- Cuối kì trung gian, NST có biến đổi gì?
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
a. Kì trung gian:
NST dài mảnh, duỗi xoắn.
NST nhân đôi thành NST kép.
Trung tử nhân đôi thành 2 trung tử.
b. Nguyên Phân:
 Quan sát đoạn phim dưới đây, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì đầu?
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Sau khi quan sát đoạn phim, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì đầu?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Quan sát đoạn phim dưới đây, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì giữa?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Sau khi quan sát đoạn phim, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì giữa?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Quan sát đoạn phim dưới đây, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì sau?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Sau khi quan sát đoạn phim, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì sau?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Quan sát đoạn phim dưới đây, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì cuối?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
 Sau khi quan sát đoạn phim, kết hợp với hình vẽ trong bảng 9.2 hãy hoàn thành những diễn biến cơ bản của NST ở kì cuối?
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Các NST đơn dãn xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh.
Kết quả: Từ 1 tế bào mẹ ban đầu cho ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống với bộ NST của tế bào mẹ.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
1. Sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào:
2.Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:














Kết quả: Từ 1 tế bào mẹ ban đầu cho ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống với bộ NST của tế bào mẹ.
3. Ý nghĩa của nguyên phân:
- Là hình thức sinh sản của tế bào và giúp cơ thể sinh trưởng, phát triển.
- Duy trì sự ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào.
- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt.
Các NST kép đóng xoắn cực đại.
Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Các NST đơn dãn xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh.
Đọc SGK  Thảo luận: (3’)
? Do đâu mà số lượng NST của tế bào con giống mẹ?
? Trong nguyên phân số lượng tế bào tăng mà bộ NST không đổi thì có ý nghĩa gì?
? Ý nghĩa của nguyên phân là gì?
 Trả lời:
 Do NST nhân đôi một lần và chia đôi một lần.
 Bộ NST của loài được ổn định.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Bài 2 – Sách giáo khoa trang 30:
Sự tự nhân đôi của NST diễn ra ở kì nào của chu kì tế bào?
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì trung gian
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Bài 4 – Sách giáo khoa trang 30:
Ý nghĩa cơ bản của quá trình nguyên phân là gì?
Sự phân chia đồng đều chất nhân của tế bào mẹ cho 2 tế bào con.
Sự sao chép nguyên vẹn bộ NST của tế bào mẹ cho 2 tế bào con.
Sự phân li đồng đều của các crômatit về 2 tế bào con
Sự phân chia đồng đều chất tế bào của tế bào mẹ cho 2 tế bào con.
Bài 9: NGUYÊN PHÂN
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Bài 5 – Sách giáo khoa trang 30:
Ở ruồi giấm 2n = 8. Một tế bào ruồi giấm đang ở kì sau của nguyên phân. Số NST trong tế bào đó bằng bao nhiêu trong các trường hợp sau?
4
8
16
32
Hướng dẫn học ở nhà:
Học thuộc bài cũ, làm hoàn chỉnh bài tập SGK trang 30.
Vẽ hình: các kì của nguyên phân vào vở bài học.
Đọc trước nội dung bài 10 – Giảm phân.
Kẻ bảng 10 – trang 32 SGK vào vở bài học.
Goodbye! See you again!