Bài 9. Nguyên phân

2008-2009
Trường THCS QUÁCH VĂN PHẨM
PHÒNG GD VÀ ĐT ĐẦM DƠI
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Người thực hiện: DƯƠNG XUÂN SANG
Môn giảng dạy: Sinh học - 9
2. Bộ NST nào sau đây là bộ NST đơn bội ở người ?

a. 23
b. 32
c. 46
d. 28
3. Hãy chọn các từ, cụm từ trong ngoặc( tơ vô sắc, tâm động, cromatit, NST, thứ nhất, thứ hai, thoi phân bào) để điền vào chỗ trống các câu sau:

NST quan sát rõ nhất vào kì giữa gồm 2…………………………dính nhau ở ………………………(eo…………………) chia nó thành 2 cánh. Một số NST còn có thêm eo ……………………Tâm động là điểm đính ………………vào sợi…………….........Khi sợi tơ co rút sẽ kéo ……………………………đi về 2 cực của tế bào.
NST
thoi phân bào
tâm động
cromatit
thứ nhất
tơ vô sắc
1. Trong bộ NST (2n) của loài, các NST tồn tại như thế nào?
thứ hai
Tulieu-s9Mođau-nguyenphan.wmv
Mở đầu
Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào
1. Chu kỳ tế bào:
2. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
III. Ý nghĩa của nguyên phân
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
1. Kỳ trung gian
2. Qúa trình nguyên phân
I. Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào
1. Chu kỳ tế bào:
- Thế nào là một chu kỳ tế bào ?
Qúa trình nguyên phân bao gồm mấy kỳ ?
Nhờ đâu mà cơ thể lớn lên ?
 Xem đoạn phim
 Xem đoạn phim
Tulieu-s9CKtebao.wmv
KỲ TRUNG GIAN
NGUYÊN PHÂN
NGUYÊN PHÂN
KỲ TRUNG GIAN
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ cuối
Kỳ sau
Qúa trình phân bào
Cơ thể lớn lên nhờ
1.Chu kỳ tế bào
- Vòng đời của mỗi tế bào có khả năng phân chia bao gồm kỳ trung gian và quá trình nguyên phân.
- Sự lặp lại vòng đời của tế bào gọi là chu kỳ tế bào.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
1.Chu kỳ tế bào:
2. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
Quan sát H9.2 sgk, thảo luận nhóm:
- Nêu sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào?
- Mức độ đóng và duỗi xoắn ở kỳ nào là nhiều nhất, ít nhất ?  Hoàn thành bảng 9.1 SGK

Từ kỳ trung gian  kỳ giữa: NST đóng xoắn.
Từ kỳ sau  kỳ trung gian tiếp theo NST duỗi xoắn.
Sau đó là tiếp tục đóng và duỗi xoắn qua chu kỳ tế bào tiếp theo.
Ở kỳ trung gian: NST có sự nhân đôi từ dạng sợi đơn sang dạng sợi kép và dính với nhau ở tâm động.
H9.2 còn phản ánh điều gì ở kỳ trung gian ?
MỨC ĐỘ ĐÓNG, DUỖI XOẮN CỦA NST QUA CÁC KỲ
Nhiều nhất
Cực đại
Nhi?u
ít
ít

- Cấu trúc riêng biệt của mỗi NST được duy trì liên tục qua các tế bào nhưng hình thái của NST biến đổi qua các kỳ của chu kỳ tế bào thông qua sự đóng và duỗi xoắn của nó.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
1.Chu kỳ tế bào
2. Biến đổi hình thái NST trong 1 chu kỳ tế bào:
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
(?) Hình thái NST ở kỳ trung gian?
Dạng sợi mảnh.
(?) Cuối kỳ trung gian NST có đặc điểm gì?
Tự nhân đôi.
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Trước khi tiến hành nguyên phân, tại kỳ trung gian diễn biến của NST ra sao (quan sát H9.3)
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
1. Kỳ trung gian
- NST dạng sợi mảnh, duỗi xoắn
- NST nhân đôi thành NST kép.
- Trung tử nhân đôi thành 2 trung tử
2. Quá trình nguyên phân
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
* Các thành phần tham gia ?
Trung thể
Nhiễm sắc thể
Tâm động
Thoi vô sắc
Sao
Màng nhân
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
Câu hỏi thảo luận
Xem đoạn phim dưới đây kết hợp với thông tin SGK, hãy điền nội dung thích hợp vào phiếu học tập.
2. Quá trình nguyên phân
Quá trình nguyên phân
Tulieu-s94ki NP.MPG
Bảng 9.2. Những diễn biến cơ bản của NST ở các kỳ của nguyên phân
Tulieu-s9KĐ.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KG.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KS.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KC.nguyenphan.wmv
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Những diễn biến cơ bản của NST
NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn và có hình thái rõ rệt và đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
NST kép đóng xoắn cực đại, xếp thành một hàng ngang trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
2 crômatit trong mỗi NST kép tách nhau ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Các NST đơn duỗi xoắn thành dạng sợi mảnh.
Tulieu-s9pchia-TBC.wmv
NGUYÊN PHÂN
Tế bào động vật
Tế bào thực vật
Kết quả của quá trình nguyên phân
2 tế bào con
1 tế bào mẹ
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
Kết qủa: từ 1 tế bào mẹ (2n) cho ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống như tế bào mẹ (2n).
2. Quá trình nguyên phân : Học bảng 9.2
1. Kỳ trung gian
Video: Quá trình nguyên phân quan sát dưới KHV điện tử
Tulieu-s9 guyenphanvideo.mpg
III. Ý nghĩa của nguyên phân
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
(?) Trong nguyên phân, số lượng tế bào tăng mà bộ NST không đổi. Điều này có ý nghĩa gì?
 Bộ NST của loài được ổn định
Con tắc kè sau khi bị mất đuôi sẽ mọc lại chiếc đuôi mới
Giải thích các hiện tượng sau???
 Ngọn mồng tơi sau vài ngày mọc dài ra
 Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương.
 Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
III. Ý nghĩa của nguyên phân
NGUYÊN
PHÂN
Duy trì sự ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào.
Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương. Tạo ra các tế bào thay thế tế bào già và chết.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Câu 1:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 2:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 3:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 4:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Học bài cũ
Làm bài tập: Bài 2, 3, 4, 5: trang 30/sgk
Chuẩn bị trước bài 10. GIẢM PHÂN:
- Giảm phân là gì ?
- Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân ?
- Kẽ sẵn bảng 10 trang 32/sgk vào vở bài tập.
DẶN DÒ
Bài học kết thúc
Goodbye
1
2
3
4
Đúng
Sai
1
2
3
4
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Những diễn biến cơ bản của NST
NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn và có hình thái rõ rệt và đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Những diễn biến cơ bản của NST
NST kép đóng xoắn cực đại, xếp thành một hàng ngang trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
2 crômatit trong mỗi NST kép tách nhau ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Những diễn biến cơ bản của NST
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Những diễn biến cơ bản của NST
Các NST đơn duỗi xoắn thành dạng sợi mảnh.