Bài 9. Nguyên phân

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ TIẾT HOC
NGÀY HÔM NAY
MÔN : SINH HỌC 9
2. Bộ NST nào sau đây là bộ NST đơn bội ở người ?

a. 23
b. 32
c. 46
d. 28
3. Hãy chọn các từ, cụm từ trong ngoặc( tơ vô sắc, tâm động, cromatit, NST, thứ nhất, thứ hai, thoi phân bào) để điền vào chỗ trống các câu sau:

NST quan sát rõ nhất vào kì giữa gồm 2…………………………dính nhau ở ………………………(eo…………………) chia nó thành 2 cánh. Một số NST còn có thêm eo ……………………Tâm động là điểm đính ………………vào sợi…………….........Khi sợi tơ co rút sẽ kéo ……………………………đi về 2 cực của tế bào.
NST
thoi phân bào
tâm động
cromatit
thứ nhất
tơ vô sắc
1. Trong bộ NST (2n) của loài, các NST tồn tại như thế nào?
thứ hai
-
Các hình thức phân chia tế bào
Phân bào nguyên nhiễm sắc thể
Phân bào giảm nhiễm sắc thể
Phân chia trực tiếp
2n
2n
2n
2n
2n
2n
2n
TB mẹ
TB con
TB con
TB con
Các em có nhận xét gì về bộ nhiễm sắc thể ở TB mẹ và các tế bào con sau 2 lần phân bào liên tiếp?
Phân chía lần1
Phân chía lần 2
…
…
….
…
NGUYÊN PHÂN
Bài 9
Tiết 9
Cho biết vòng đời của mỗi tế bào gồm những giai đoạn nào?
chu kì tế bào diễn ra như thế nào?
KỲ TRUNG GIAN
NGUYÊN PHÂN
Bảng 9.1. Mức độ đóng, duỗi xoắn của NST qua các kì
Hình thái NST
Kì tr.gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Mức duỗi xoắn
Mức đóng xoắn
Nhiều nhất
Ít
Cực ít
Ít
Nhiều
Ít nhất
Ít
Ít
Nhiều
Cực đại
Thảo luận nhóm các câu hỏi sau:
-Sự biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào như thế nào?
- Hoàn thành bảng 9.1 SGK
MỨC ĐỘ ĐÓNG, DUỖI XOẮN CỦA NST QUA CÁC KỲ
Nhiều nhất
Cực đại
Nhi?u
ít
ít
Mức độ duỗi xoắn nhiều nhất ở kì trung gian và đóng xoắn nhiều nhất ở kì giữa
Từ kỳ trung gian  kỳ giữa: NST đóng xoắn.
Từ kỳ sau  kỳ trung gian tiếp theo NST duỗi xoắn.
Sau đó là tiếp tục đóng và duỗi xoắn qua chu kỳ tế bào tiếp theo.
Tại sao sự đóng và duỗi xoắn của NST có tính chất chu kì?
Sự duỗi xoắn giúp NST tự nh/ đôi và sự đóng xoắn giúp NST phân li nhờ đó q/trình NP mới xảy ra
Trong chu kì tế bào sự duỗi xoắn cực đại và đóng xoắn cực đại có ý nghĩa gì?
Duỗi xoắn
Đóng xoắn

- Cấu trúc riêng biệt của mỗi NST được duy trì liên tục qua các tế bào nhưng hình thái của NST biến đổi qua các kỳ của chu kỳ tế bào thông qua sự đóng và duỗi xoắn của nó.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
1.Chu kỳ tế bào
2. Biến đổi hình thái NST trong 1 chu kỳ tế bào:
Nhắc lại kiến thức trọng tâm phần I
Text
Text
SINH HỌC 9
Trường THCS Chu Văn An- Chư Sê
Tế bào mẹ
Nêu những diễn biến cơ bản của kì trung gian?
Tế bào mẹ
Tế bào mẹ
Cuối kì trung gian
-Kì trung gian:
+NST ở dạng sợi mảnh, duỗi xoắn
+ Cuối kì NST nhân đôi thành NST kép, trung tử tách thành 2.
2n=4
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
* Các thành phần tham gia ?
Trung thể
Nhiễm sắc thể
Tâm động
Thoi vô sắc
M?i c?c c?a t? b�o
Màng nhân
Tế bào mẹ
Cuối kì trung gian
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Hai t? b�o con
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
-NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn
-Các NST kép đính vào sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
-Các NST kép đóng xoắn cực đại
-Các NST kép xếp thành một hàng ở MPXĐ của thoi phân bào
-Từng NST kép tách nhau ở tâm động thành hai NST đơn và phân li về hai cực của tế bào
-Các NST đơn dãn xoắn dài ra thành sợi mãnh dần thành chất nhiễm sắc
-Kết quả của nguyên phân là từ 1 TB mẹ 2n cho ra 2 tế bào con 2n
Kết quả của quá trình nguyên phân
2 tế bào con
1 tế bào mẹ
NGUYÊN PHÂN
Tế bào động vật
Tế bào thực vật
Kết qủa: từ 1 tế bào mẹ (2n) cho ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống như tế bào mẹ (2n).


Tóm tắt nội dung chính diễn biến cơ bản của NST trong qus trình nguyên phân


Text
Text
SINH HỌC 9
Trường THCS Chu Văn An- Chư Sê
Con tắc kè sau khi bị mất đuôi sẽ mọc lại chiếc đuôi mới
Giải thích các hiện tượng sau???
 Ngọn mồng tơi sau vài ngày mọc dài ra
 Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương.
 Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
Nuôi cấy mô thực vật trong ống nghiệm
III. Ý nghĩa của nguyên phân
NGUYÊN
PHÂN
Duy trì sự ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào.
Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương. Tạo ra các tế bào thay thế tế bào già và chết.
Câu 1:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 2:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 3:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 4:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Học bài cũ
Làm bài tập: Bài 2, 3, 4, 5: trang 30/sgk
Chuẩn bị trước bài 10. GIẢM PHÂN:
- Giảm phân là gì ?
- Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân ?
- Kẽ sẵn bảng 10 trang 32/sgk vào vở bài tập.
DẶN DÒ
Bài học kết thúc
Goodbye
1
2
3
4
Đúng
Sai
1
2
3
4
Sự tự nhân đôi của NST diễn ra ở kì nào?
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Bài tập 1
Ruồi giấm 2n = 8 . Một tế bào ruồi giấm dang ở kì sau của nguyên phân. NST trong tế bào là :
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Bài tập 2
Ý nghĩa cơ bản của quá trình nguyên phân là
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Bài tập 3
Hãy nghiên cứu thông tin mục III ở SGK. Hãy trình bày ý nghĩa của quá trình nguyên phân
III/- Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN:
- Duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào (ý nghĩa thực tiển như giâm cành, chiết cây, nuôi cấy mô
Chiết cây
Nuôi cấy mô
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
1
2
3
4
Kì đầu
Học bài cũ
Làm bài tập: Bài 2, 3, 4, 5: trang 30/sgk
Chuẩn bị trước bài 10. GIẢM PHÂN:
- Giảm phân là gì ?
- Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân ?
- Kẽ sẵn bảng 10 trang 32/sgk vào vở bài tập.
DẶN DÒ
Chúc các em học giỏi !
Tiết 9 – Bài 9: NGUYÊN PHÂN
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào.
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
1. Kì trung gian
? Nêu hình thái của NST ở kì trung gian?Cuối kì trung gian NST có hiện tượng gì đặc biệt?
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
1. Kì trung gian
2. Nguyên phân
a. Kì đầu:
? Em hãy nêu diễn biến của NST tại kì đầu của nguyên phân?
-Các NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn
- Các NST kép đính vào thoi phân bào ở tâm động
2. Nguyên phân
a. Kì đầu:
b. Kì giữa
? Em hãy nêu diễn biến của NST tại kì giữa của nguyên phân?
- Các NST kép đóng xoắn cực đại và xếp thành một hành trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào
2. Nguyên phân
a. Kì đầu:
b. Kì giữa:
c. Kì sau:
? Em hãy nêu diễn biến của NST tại kì sau của nguyên phân?
-Mỗi NTS kép tách thành 2 NST đơn và phân li về 2 cực của tế bào.
2. Nguyên phân
a. Kì đầu:
b. Kì giữa:
c. Kì sau:
d. Kì cuối:
? Em hãy nêu diễn biến của NST tại kì cuối của nguyên phân?
-Các NST đơn dãn xoắn, dài ra ở dạng sợi mảnh.
Nuôi cấy mô thực vật trong ống nghiệm
Cừu Doli
Ghép cành
Ghép gốc
HÃY ĐIỀN VÀO Ô TRỐNG CÁC KÌ CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Kỡ d?u
Kỡ trung gian
Kỡ sau
Kì cuối
Kỡ gi?a
1
2
3
4
5
3. Sự phân chia vật chất di truyền trong quá trình nguyên phân thực sự xảy ra ở…
A. kì đầu
B. kì giữa
C. kì sau
D. kì cuối

 Xem đoạn phim
Tulieu-s9CKtebao.wmv
NGUYÊN PHÂN
KỲ TRUNG GIAN
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ cuối
Kỳ sau
Qúa trình phân bào
Cơ thể lớn lên nhờ
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
Câu hỏi thảo luận
Xem đoạn phim dưới đây kết hợp với thông tin SGK, hãy điền nội dung thích hợp vào phiếu học tập.
2. Quá trình nguyên phân
Bảng 9.2. Những diễn biến cơ bản của NST ở các kỳ của nguyên phân
Tulieu-s9KĐ.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KG.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KS.nguyenphan.wmv
Tulieu-s9KC.nguyenphan.wmv
Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Những diễn biến cơ bản của NST
NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn và có hình thái rõ rệt và đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
NST kép đóng xoắn cực đại, xếp thành một hàng ngang trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
2 crômatit trong mỗi NST kép tách nhau ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Các NST đơn duỗi xoắn thành dạng sợi mảnh.
Video: Quá trình nguyên phân quan sát dưới KHV điện tử
Tulieu-s9 guyenphanvideo.mpg