Bài 9. Nguyên phân

Xin chào quý thầy cô và các bạn
THUYẾT TRÌNH:
Sinh học đại cương
Thực hiện:nhóm 5
DH10DL
ĐỀ TÀI:
Nguyên phân
I/CHU KÌ TẾ BÀO.
1)Khái niệm
2)Đặc điểm của các giai đọan trong chu kì tế bào.
II/ QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN.
1)Khái niệm.
2)Phân chia nhân.
3)Phân chia tế bào chất.
III/Ý NGHĨA CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN.

I. CHU KÌ TẾ BÀO(Cell cycle)
1/ Khái niệm
-Là khoảng thời gian giữa hai lần phân bào, thời gian và tốc độ phân chia của chu kì tế bào tuỳ thuộc từng loại tế bào và từng loài.
2/Đặc điểm của các giai đọan trong chu kỳ TB.
1/Khái nịệm
- Nguyên phân là quá trình phân chia của tế bào nhân thực trong đó nhiễm sắc thể nằm trong nhân tế bào được chia ra làm hai phần giống nhau và giống về số lượng và thành phần của nhiễm sắc thể trong tế bào mẹ.
- Xảy ra cùng với nguyên phân là sự phân chia tế bào chất, các bào quan và màng nhân thành ra hai tế bào với thành phần bằng nhau. Nguyên phân và phân bào chia bào chất cùng được gọi là kì nguyên phân của chu kỳ tế bào - sự phân chia của tế bào mẹ thành hai tế bào giống hệt nhau và giống cả tế bào mẹ. Kì này chỉ chiếm 10% trong chu trình tế bào.
II. QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN (Mitose)
Kỳ đầu
Kỳ cuối
Kỳ sau
Kỳ giữa
ĐẶC ĐIỂM CÁC KỲ
Kỳ đầu
+ Kì đầu ( Prophase)
- Trung tử nhân đôi, tách nhau ra và tiến về hai cực của tế bào.
- Nhân hút nước phồng lên, màng nhân và nhân con tiêu biến.
- Thoi vô sắc hình thành nối giữa hai trung tử.
NST bắt đầu xoắn lại co ngắn và hiện rõ. Mỗi NST dính với sợi tơ vô sắc ở tâm động.
-Thời gian tối đa:30 đến 60 phút
Kỳ giữa
+ Kì giữa ( Metaphase)
- NST co ngắn và đóng xoắn cực đại, có hình dạng đặc trưng.
- NST tập trung thành 1 hàng ngang trên mặt phẳng xích đạo của thoi vô sắc.
Thoi vô sắc đính vào hai phía của NST tại tâm động.
Thời gian: 2 đến 6 phút.
Kỳ sau
+ Kì sau (Anaphase)
- Mỗi NST kép tách đôi ở tâm động và di chuyển về 2 cực của tế bào.
NST tồn tại ở dạng sợi đơn, vẫn còn ở trạng thái đóng xoắn.
Thời gian: 3 đến 15 phút.
Kỳ cuối
- Tại mỗi cực NST tập trung tháo xoắn trở lại dạng sợi mảnh(Sợi NS).
Thoi vô sắc biến mất, màng nhân và nhân con xuất hiện trở lại.
Thời gian:30 đến 60 phút.
+ Kì cuối (Telophase)- giai đọan 1


Vậy, quá trình này có giống nhau ở thực vật và động vật không?
3/ Phân chia tế bào chất:
-Phân chia tế bào chất tiến hành sau khi phân chia nhân.
-Từ 1 tế bào mẹ tạo thành 2 tế bào con có số lượng và đặc điểm của NST giống nhau và giống như ở tế bào mẹ.
+ Ở tế bào động vật:
+ Ở tế bào thực vật:
Toàn bộ chu kỳ tế bào được điều khiển bằng 1 hệ thống điều hòa. Nếu hệ thống điều khiển bị hư hỏng thì cơ thể sẽ lâm bệnh.

Các điều kiện ảnh hưởng tới sự nguyên phân
Nhiệt độ ảnh hưởng lớn đến tốc độ phân bào.

Các hormon tuyến nội tiết, các chất kích thích không đặc hiệu(muối Na, K, protein lạ…)các chất hóa học, phóng xạ(kháng sinh, chất alkyl hóa, phẩm nhuộm tác động lên AND, colchicine tác động lên thoi vô sắc, lithium ức chế sự phân cắt bào tương, các phóng xạ ion hóa gây tổn thương NST)
III. Ý nghĩa của quá trình nguyên phân
- Duy trì sự ổn định của bộ NST đặc trưng của tế bào qua các thế hệ tế bào của cơ thể và qua các thế hệ cá thể của loài sinh sản vô tính.
- Là cơ chế làm cho cơ thể lớn lên từ hợp tử, đồng thời là cơ chế tái sinh của các tế bào, mô và cơ quan trong cơ thể.
- Là hình thức sinh sản sinh dưỡng ở động vật đơn bào và một số thực vật.
THỰC TIẾN:
Dựa trên cơ sở của quá trình nguyên phân, con người tiến hành giâm, chiết, ghép cành
Ứng dụng để nuôi cấy mô đạt hiệu quả. Ví dụ: Từ mô phân sinh một củ khoai tây có thể nhân lên để trồng được 40ha.
Cảm ơn thầy và các bạn đã theo dõi.
Trần Thị Kiều Trang.
Nguyễn Hoàng Linh Long.
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh.
Đặng Thúy An.
Lê Thị Mỹ Nhung.
Trần Thanh Minh.
Nguyễn Tuấn Mạnh.
Lê Văn Nghĩa.
Phạm Thị Kim Thương.
Lê Thị Kim Ngân.
Nhóm 5