Bài 9. Nguyên phân

NGUYÊN PHÂN
Năm học : 2010 - 2011
Môn : Sinh học 9
Chào mừng quí thầy cô đến dự giờ .Chúc sức khỏe , may mắn và thành công !
Bài 9
Em hãy nêu cấu trúc và chức năng của NST ?
NST là cấu trúc mang nhân tố di truyền có bản chất
là ADN.
- NST có khả năng tự nhân đôi, nhờ đó các nhân tố di truyền quy định tính trạng được di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể.
* Ở kì giữa của quá trình nguyên phân
-Hình dạng: Hình chữ V, hình móc, hình que, hình hạt.
-Chiều dài (0,5�m - 50 �m, đường kính (0,2�m - 2 �m)
-C?u trúc: 2 crômatit đính v?i nhau ? tâm đ?ng.
CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ :
CHỨC NĂNG CỦA NHIỄM SẮC THỂ :
I. Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào
1. Chu kỳ tế bào:
Quan sát hình 9.1 cho biết vòng đời của
mỗi tế bào gồm những giai đoạn nào?
-Vòng đời của mỗi tế bào gồm:
+Kì trung gian.
+Nguyên phân.
? Chu kì tế bào là gì?
-Chu kì tế bào: Sự lập lại vòng đời của
mỗi tế bào.
Chiếm nhiều thời
gian nhất trong
chu kì TB(90%)
là giai đoạn sinh
trưởng của TB
NGUYÊN PHÂN
KỲ TRUNG GIAN
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ cuối
Kỳ sau
Qúa trình nguyên phân
Cơ thể lớn lên nhờ
Cơ thể lớn lên như thế nào?
1.Chu kỳ tế bào
- Vòng đời của mỗi tế bào có khả năng phân chia bao gồm kỳ trung gian và quá trình nguyên phân.
- Sự lặp lại vòng đời của tế bào gọi là chu kỳ tế bào.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
?
2. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
? Nêu sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào?
-Quan sát hình 9.2 và ghi vào bảng 9.1 v? mức độ đóng, duỗi xoắnc?a NSTnhiều hay ít.
Bảng 9.1: Mức độ đóng, duỗi của nhiễm sắc thể qua các kì
Nhiều nhất
Ít
Cực đại
Ít
Nhiều
Hình 9.2 còn phản ánh được điều gì?
Sự nhân đôi của NST ở kì trung gian
Kỳ trung gian
Kỳ đầu
Kỳ giữa
Kỳ sau
Kỳ cuối

Mức độ đóng, duỗi xoắn của NST qua các kì của chu kì tế bào:
+ Dạng sợi (duỗi xoắn) ở kì trung gian
+ Dạng đặc trưng (đóng xoắn cực đại) ở kì giữa
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
1.Chu kỳ tế bào
2. Biến đổi hình thái NST trong 1 chu kỳ tế bào:
?
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Trước khi tiến hành nguyên phân, tại kỳ trung gian diễn biến của NST ra sao ? (quan sát H9.3)
(?) Hình thái NST ở kỳ trung gian?
Dạng sợi mảnh.
(?) Cuối kỳ trung gian
NST có đặc điểm gì?
Tự nhân đôi.
Kỳ trung gian
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
Kỳ trung gian
- NST dạng sợi mảnh, duỗi xoắn
- NST nhân đôi thành NST kép.
- Trung tử nhân đôi thành 2 trung tử
2. Quá trình nguyên phân
?
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
2. Quá trình nguyên phân
Câu hỏi thảo luận
Quan sát đọan phim dưới đây kết hợp với thông tin SGK, hãy điền nội dung thích hợp vào phiếu học tập.
Tế bào mẹ
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kì đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kì sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Hai tế bào con
Tế bào mẹ
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kì đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kỡ trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kì sau
Kỡ cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kỡ đầu
Kỡ gi?a
Kỡ sau
Hai tế bào con
2.Q�a trình nguyên phân:
- NST kép đóng xoắn cực đại, xếp thành một hàng ngang trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
- Từng nhiễm sắc thể kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 nhiễm sắc thể đơn phân li về 2 cực của tế bào.
- Các nhiễm sắc thể đơn duỗi xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh d?�n thành nhiễm sắc chất.
? Kết quả của quá trình nguy�n phân như thế nào?
Kết quả: Từ 1 tế bào mẹ tạo ra 2 tế bào con có bộ nhiễm sắc thể giống nhau và giống tế bào mẹ.
?
- NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn và có hình thái rõ rệt .
- NST đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
?
Kết quả của quá trình nguyên phân
2 tế bào con
1 tế bào mẹ
Tế bào động vật
Tế bào thực vật
? Trong nguyên phân số lượng tế bào tăng mà bộ nhiễm sắc thể không đổi , điều đó có ý nghĩa gì?
III. Ý nghĩa của nguyên phân
Con tắc kè sau khi bị mất đuôi sẽ mọc lại chiếc đuôi mới
Giải thích các hiện tượng sau???
 Ngọn mồng tơi sau vài ngày mọc dài ra
 Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương.
 Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
III. Ý nghĩa của nguyên phân
- Duy trì sự ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào.
- Đảm bảo cho sự lớn lên của cơ thể, sự sinh trưởng của các mô và cơ quan.
- Giúp tái tạo mô, cơ quan bị thương. Tạo ra các tế bào thay thế tế bào già và chết.
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kỳ tế bào
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
?
Câu 1:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 2:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Câu 3:
* KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Hãy quan sát hình ảnh, xác định giai đoạn của quá trình nguyên phân?
A
Kỳ sau
Kỳ đầu
B
Kỳ giữa
C
D
Kỳ cuối
Học bài
Làm bài tập:2, 3, 4, 5: trang 30/sgk
Chuẩn bị trước bài 10. GIẢM PHÂN:
- Giảm phân là gì ?
- Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân ?
- Kẽ sẵn bảng 10 trang 32/sgk vào vở.
DẶN DÒ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ.
CHÀO TẠM BIỆT HẸN GẶP LAI !
GV : NGUYỄN THỊ NGỌC TUYẾT
Năm học : 2010 - 2011
TRƯỜNG THCS CHÁNH NGHĨA
Chúc sức khỏe , may mắn và thành công !
1
2
3
Đúng
Sai
1
2
3