Bài 9. Nguyên phân

Sinh h?c 9
Nêu tính đặc trưng của bộ nhiễm sắc thể?
- Trong tế bào sinh dưỡng NST tồn tại thành từng cặp tương đồng, trong giao tử tồn tại thành từng chiếc của cặp tương đồng
- Ở những loài đơn tính có sự khác nhau giữa cá thể đực và cái ở cặp NST giới tính (XX hoặc XY)
- Mỗi loài sinh vật có bộ NST đặc trưng về hình dạng, số lượng và cấu trúc.
Cấu trúc điển hình của NST thể hiện rõ nhất ở kì giữa của quá trình phân bào:
- Gồm 2 crômatit (NST chị em) dính đôi với nhau ở tâm động.
- Tâm động là nơi dính NST vào sợi tơ vô sắc trong phân bào.
- Mỗi crômatít bao gồm chủ yếu 1 phân tử ADN và prôtêin loại histôn (ở một số NST còn có eo thứ I và eo thứ II)
Cấu trúc điển hình của NST được thể hiện rõ nhất ở kì nào của quá trình phân chia tế bào? Mô tả cấu trúc đó.

Chu kì tế bào gồm những giai đoạn nào?
Bài 9
- Chu kỳ tế bào gồm:
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào:
+ Kì trung gian (thời kì sinh trưởng)
+ Quá trình nguyên phân
- Mức độ đóng và duỗi xoắn của NST diễn ra qua các kì trong chu kì tế bào:
nhiều
nhất
ớt
cực
đại
ớt
nhiều
Quan sỏt hỡnh, ho�n th�nh b?ng
Bảng 9.1. Mức độ đóng, duỗi xoắn của NST
qua các kì
Bài 9 NGUYÊN PHÂN
- Chu kỳ tế bào gồm:
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào:
+ Kì trung gian (thời kì sinh trưởng)
+ Quá trình nguyên phân
- Mức độ đóng và duỗi xoắn của NST diễn ra qua các kì trong chu kì tế bào:
+ Dạng sợi( duỗi xoắn) ở kì trung gian.
+ Dạng đặc trưng(đóng xoắn cực đại)
ở kì giữa.
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
1. Kì trung gian:
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Cho biết diễn biến của NST ở kì trung gian
Bài 9 NGUYÊN PHÂN
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào:
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân:
+ Thời kì sinh trưởng của tế bào ( Kì trung gian)
NST dài, mảnh, duỗi xoắn và nhân đôi thành NST kép.
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
Tế bào mẹ
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Hai t? b�o con
Những diễn biến cơ bản của NST ở các kì của nguyên phân

Quan sát hình - thảo luận hoàn thành bảng
NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn, có hình thái rõ rệt và đính vào các sợi tơ của thoi phân bào tại tâm động.
Các NST kép đóng xoắn cực đại và xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2NST đơn phân li về 2 cực của teá bào.
Cỏc NST don dón xo?n d�i ra ? d?ng s?i m?nh.
Bài 9 NGUYÊN PHÂN
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào:
II. Những diễn biến cơ bản của NST
trong quá trình nguyên phân:
NST dài, mảnh, duỗi xoắn và nhân đôi thành NST kép.
+ Nguyên phân:
- Nội dung: Bảng 9.2
- Kết quả:
Từ 1 tế bào mẹ (2n NST)
2 tế bào con (2n NST)
( Giống hệt TB mẹ)
+ Thời kì sinh trưởng của tế bào ( Kì trung gian)
Bài 9 NGUYÊN PHÂN
I. Biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào:
II. Những diễn biến cơ bản của NST
trong quá trình nguyên phân:
III. Ý nghĩa của nguyên phân:
- Là phương thức sinh sản của tế bào và sự lớn lên của cơ thể.
- Duy trì sự ổn định bộ NST của loài qua các thế hệ tế bào trong quá trình phát triển cá thể.
- Nêu ý nghĩa cũa nguyên phân
Nuôi cấy mô
( Cây ngô)
Nuôi cấy mô thực vật trong ống nghiệm
Cừu Doli
Ghép cành
Ghép gốc

HÃY ĐIỀN VÀO Ô TRỐNG CÁC KÌ CỦA QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Kỡ d?u
Kỡ trung gian
Kỡ sau
Kì cuối
Kỡ gi?a
1
2
3
4
5
Làm cơ thể lớn lên
Bảo tồn nòi giống
TRẮC NGHIỆM
1. Trong quá trình nguyên phân thoi phân bào xuất hiện ở kì nào?
A. kì đầu
B. kì giữa
C. kì sau
D. kì cuối
2. Hoạt động quan trọng nhất của NST trong nguyên phân là…
A. sự tự nhân đôi và sự đóng xoắn
B. sự phân li đồng đều về 2 cực tế bào
C. sự tự nhân đôi và sự tự phân li
D. sự đóng xoắn và sự tháo xoắn

TRẮC NGHIỆM
3. Sự phân chia vật chất di truyền trong quá trình nguyên phân thực sự xảy ra ở…
A. kì đầu
B. kì giữa
C. kì sau
D. kì cuối

TRẮC NGHIỆM
BÀI TẬP
Ở một loài thực vật có bộ NST lưỡng bội là 2n = 18. Một tế bào đang tiến hành nguyên phân:
a. Ở kì sau có số NST trong 1 tế bào là:
A. 18 NST đơn
B. 18 NST kép
C. 36 NST kép
D. 36 NST đơn
b. Số NST đơn có trong các tế bào sau 3 lần nguyên phân là…
A. 288
B. 144
C. 126
D. 270
Hướng dẫn tự học
- Học thuoäc lòng: diễn biến cơ bản của nguyên phân
- Làm bài tập 2,4,5 trang 30 SGK vào vở bài tập.
- Ñoïc tröôùc baøi 10, nghiên cứu diễn biến cơ bản của giảm phân.
- Hoaøn thaønh tröôùc baûng 10 ôû nhaø.