Bài 9. Lực đàn hồi

Giáo viên: NGUY?N QUANG NH�N
Tổ: Vật lý
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1: Phát biểu nội dung định luật III Niutơn?
Câu hỏi 2: Đặc điểm của hai lực cân bằng?
Câu hỏi 3: Đặc điểm của lực và phản lực? Lực trực đối trong tương tác giữa hai vật có cân bằng không?
Ngoài tác dụng của trọng lực, vật có chịu thêm lực tác dụng nào nữa không?
Bài 19-Tiết 26:
1. Khái niệm lực đàn hồi
Hãy quan s¸t mét sè h×nh ¶nh sau vµ m« t¶ hiªn t­îng quan s¸t ®­îc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt? NÕu khi th«i t¸c dông hiÖn t­îng sÏ x¶y ra nh­ thÕ nµo?
Vật bị biến dạng khi có ngoại lực tác dụng. Khi ngoại lực thôi tác dụng vật phục hồi lại hình dạng và kích thước ban đầu dó là các biến dạng đàn hồi.
1.Khái niệm lực đàn hồi
Lực đàn hồi :
Biến dạng đàn hồi:
Là lực xuất hiện khi một vật bị biến dạng đàn hồi, có xu hướng chống lại nguyên nhân gây ra biến dạng.
Lùc nµo lµm cho vËt trë vÒ tr¹ng th¸i nh­ ban ®Çu?
Vật tác dụng lên lò xo đã vượt quá giới hạn đàn hồi của lò xo
a.Điểm đặt :
2.1 Lực đàn hồi của lò xo:
Đặt lên vật tiếp xúc với lò xo làm nó biến dạng.
b.Phương :
Trùng với phương của trục lò xo.
2.M?t v�i tru?ng h?p thu?ng g?p:
Chiều biến dạng (chiều dịch chuyển tương đối của mỗi đầu lò xo so với đầu kia)
Lực đàn hồi
2.1.Lực đàn hồi của lò xo
d. Độ lớn :
k : HÖ sè ®µn håi (§é cøng cña lß xo). §¬n vÞ cña k(N/m)
│∆l│: §é biÕn d¹ng cña lß xo.
Định luật Húc: Trong giới hạn đàn hồi lực đàn hồi của lò xo tỷ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo
Làm TN quan sỏt vaứ cho nhận xét về độ lớn của lực đàn hồi của lò xo ?
Giá trị đại số của lực đàn hồi biểu thi bằng biểu thức
F ®h = - k.∆l
ý nghĩa của độ cứng k?
Quan sát thí nghiệm:
Từ biểu thức:


??l? = F đh /k
ý nghĩa của hệ số k là gì?
2.2.L?c căng của sợi dây:
2.2.L?c căng của sợi dây
Xuất hiện: Khi sợi dây bị kéo căng.
Điểm đặt: Là điểm trên vật mà đầu sợi dây tiếp xúc với vật.
Phương: Trùng với chính sợi dây.
Chiều: hướng từ hai đầu dây vào phần giữa của sợi dây.
2.2.L?c căng của sợi dây
Trường hợp vắt qua ròng rọc:
Ròng rọc có tác dụng đổi phương các lực tác dụng.
Nếu khối lượng dây, ròng rọc, ma sát không đáng kể. độ lớn lực căng ở hai nhánh có độ lớn bằng nhau.
Với các mặt tiếp xúc bị biến dạng khi ép vào nhau thì lực đàn hồi có phương vuông góc với mặt tiếp xúc.
Ngoài tác dụng của trọng lực, còn có lực đàn hồi tác dụng lên vật
3.L?c kế
Dựa vào công thức của định luật Húc, người ta đã chế tạo ra một dụng cụ đo lực gọi là lực kế.
Bộ phận chủ yếu của lực kế là một lò xo.
Củng cố
Giải thích nguyên tắc hoạt động của cung tên một loại vũ khí đã được sử dụng từ rất lâu?
Nguyên tắc hoạt động của lò xo bút bi một dụng cụ quen thuộc của chúng ta?
Câu 1. Treo một vật vào đầu dưới của một lò xo gắn cố định thì thấy lò xo dãn ra 5cm. Tìm trọng lượng của vật. Cho biết lò xo có độ cứng 100 N/m.
     
Tóm tắt
k = 100 N/m
l=5cm=0,05m
P = ?
Giải
Khi vật đứng yên thì Fđh = P
= 100.0,05
= 5 (N)
Bài tập vận dụng
A. 500N
B. 0,05N 
C. 20N
D. 5N
Câu 2. Một lò xo có chiều dài tự nhiên bằng 15 cm. Lò xo được giữ cố định tại một đầu, còn đầu kia chịu một lực kéo bằng 4,5 N. Khi ấy lò xo dài 18 cm. Độ cứng của lò xo bằng bao nhiêu?
A. 30 N/m
B. 25N/m
C. 1,5N/m
D. 150N/m
Tóm tắt
lo = 15cm =
0,15 m
l = 18 cm
= 0,18 m
Fđh = 4,5 N
k = ?
Giải
Theo định luật Húc ta có:
= 0,18 – 0,15 = 0,03 m
Vậy độ cứng k của lò xo bằng:
4,5 : 0,03
= 150 N/m
Tóm lại :
Khái niệm lực đàn hồi.
Đặc điểm của Fđh là chống lại nguyên nhân gây ra biến dạng.
Một vài trường hợp lực đàn hồi mà ta hay gặp trong đời sống: Đàn hồi của lò xo, lực căng của các sợi dây.
Biến dạng đàn hồi.
Độ cứng của vật đàn hồi phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Công của lực đàn hồi..
Những vấn đề cần nghiên cứu thêm: