Bài 9. Lực đàn hồi

Kiểm tra bài cũ
Câu 1 : Kết quả tác dụng của lực gây ra là gì ?
Câu 2: Trọng lực là gì ? Trọng lực có phương chiều như thế nào ?
Câu 3 : Trọng lực của quả cân 100 g là bao nhiêu ?
Trọng lực của quả cân 50 g là bao nhiêu ?
Trả lời :1. Tác dụng của lực gây ra kết quả cho vật là : làm cho vật bị biến dạng hoặc
làm cho vật bị biến đổi chuyển động .
2. Trọng lực là lực hút của trái đất tác dụng lên vật
.Trọng lực có phương thẳng đứng có chiều từ trên xuống dưới
3. Trọng lực của quả cân 100 g là 1 Niutơn
Trọng lực của quả cân 50 g là 0,5 Niutơn
Bài 10 : Lực đàn hồi
I . Biến dạng đàn hồi . Độ biến dạng
1. Biến dạng của một lò xo
*Thí nghiệm :
Cách tiến hành thí nghiệm : Theo các bước sau :
- Treo một lò xo xoắn ở tư thế thẳng đứng vào một cái giá thí nghiệm
- Đo chiều dài của lò xo khi chưa kéo giãn nó ( lò xo chưa bị biến dạng ) .Đó là chiều dài tự nhiên của lò xo ( l0 ).Ghi giá trị đo được vào bảng 9.1
- Móc quả nặng 50 g vào đầu dưới của lò xo . Đo chiều dài lúc đó của lò xo ( l ). Đó là chiều dài của lò xo lúc biến dạng .Ghi kết quả đo được vào ô tương ứng của bảng 9.1
- Tính trọng lượng của quả nặng ghi vào ô tương ứng của bảng 9.1
- Đo lại chiều dài của lò xo khi bỏ quả nặng ra và so sánh với chiều dài tự nhiên của lò xo .
- Móc thêm một, rồi hai, ..quả nặng 50 g vào đầu dưới của lò xo và làm như trên
( Không được treo vào lò xo quá 5 quả nặng , hoặc kéo lò xo quá mức vì như vậy sẽ làm hỏng lò xo )
Bảng 9.1. Kết quả thí nghiệm
Qua kết quả của thí nghiệm ta rút ra kết luận bằng cách trả lời câu hỏi C1
Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị (1)..........................., chiều dài của nó (2).................................Khi bỏ các quả nặng đi , chiều dài của lò xo trở lại (3) ....... ...................chiều dài tự nhiên của nó . Lò xo có hình dạng ban đầu .
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị chiều dài của nó Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại chiều dài tự nhiên của nó . Lò xo có hình dạng ban đầu .
C1
C1
Kết luận : Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi .
dãn ra
bằng
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
Đặc điểm :Khi lực tác dụng thì lò xo biến dạng , khi lực thôi tác dụng thì lò xo lại trở lại hình dạng ban đầu .
tăng lên
Bài 10 : Lực đàn hồi
I . Biến dạng đàn hồi . Độ biến dạng
1. Biến dạng của một lò xo
*Thí nghiệm :
Kết luận : Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi .
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
Đặc điểm :Khi lực tác dụng thì lò xo biến dạng , khi lực thôi tác dụng thì lò xo lại trở lại hình dạng ban đầu .
2 Độ biến dạng của lò xo
Độ biến dạng của kò xo là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của lò xo : l - l0.
C2
Hãy tính độ biến dạng của lò xo khi treo 1, 2, 3 quả nặng rồi ghi kết quả vào ô thích hợp trong bảng 9.1
Bảng 9.1. Kết quả thí nghiệm
Bài 10 : Lực đàn hồi
I . Biến dạng đàn hồi . Độ biến dạng
1. Biến dạng của một lò xo
Kết luận : Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi .
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
Đặc điểm :Khi lực tác dụng thì lò xo biến dạng , khi lực thôi tác dụng thì lò xo lại trở lại hình dạng ban đầu .
2 Độ biến dạng của lò xo
Độ biến dạng của kò xo là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của lò xo : l - l0.
II. Lực đàn hồi và đặc điểm của nó
Lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào quả nặng trong thí nghiệm trên gọi là lực đàn hồi .
1 . Lực đàn hồi
Khi ta ép hai đầu lò xo , lò xo bị ngắn lại khi đó có lực đàn hồi xuất hiện không ?Vì sao ?
C3
Trong thí nghiệm ở hình vẽ 9.2 , khi quả nặng đứng yên, thì lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào nó đã cân bằng với lực nào ?
Như vậy, cường độ (độ lớn ) của lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của lực nào ?
Bài 10 : Lực đàn hồi
I . Biến dạng đàn hồi . Độ biến dạng
1. Biến dạng của một lò xo
Kết luận : Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi .
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
Đặc điểm :Khi lực tác dụng thì lò xo biến dạng , khi lực thôi tác dụng thì lò xo lại trở lại hình dạng ban đầu .
2 Độ biến dạng của lò xo
Độ biến dạng của kò xo là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của lò xo : l - l0.
II. Lực đàn hồi và đặc điểm của nó
Lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào quả nặng trong thí nghiệm trên gọi là lực đàn hồi .
1 . Lực đàn hồi
2. Đặc điểm của lực đàn hồi
Đặc điểm của lực đàn hồi là độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.
C4
Chọn câu đúng trong các câu dưới đây :
Lực đàn hồi không phụ thuộc vào độ biến dạng .
Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm.
Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.
Đáp án : C
III. Vận dụng
Khi độ biến dạng tăng gấp đôi thì lực đàn hồi (1) ..................................................
Khi độ biến dạng tăng gấp ba thì lực đàn hồi (2) .................................................
C5
tăng gấp hai lần
tăng gấp ba lần
Dựa vào bảng 9.1, hãy tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài: Một sợi dây cao su và một lò xo có tính
chất nào giống nhau?
C6
Đặc điểm của lực đàn hồi là độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.
Bài 10 : Lực đàn hồi
I . Biến dạng đàn hồi . Độ biến dạng
1. Biến dạng của một lò xo
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
2 Độ biến dạng của lò xo : là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của nó: l - l 0
II. Lực đàn hồi và đặc điểm của nó
1 . Lực đàn hồi : là lực mà lò xo biến dạng tác dụng vào quả nặng
2. Đặc điểm của lực đàn hồi : Độ lớn của lực đàn hồi tỷ lệ với độ biến dạng
III. Vận dụng
Khi độ biến dạng tăng gấp đôi thì lực đàn hồi tăng gấp đôi
Khi độ biến dạng tăng gấp ba thì lực đàn hồi tăng gấp ba lần
C5
C6
Một sợi dây cao su và một lò xo đều có tính đàn hồi.
Ghi nhớ: * Lò xo là một vật đàn hồi. Sau khi nén kéo dãn nó một cách vừa
phải, nếu buông tay ra, thì chiều dài của nó trở lại bằng chiều dài tự
nhiên.
* Khi lò xo bị kéo dãn hoặc bị nén, thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên
các vật tiếp xúc ( hoặc gắn) với hai đầu của nó
* Độ biến dạng của lò xo càng lớn, thì lực đàn hồi càng lớn
Có thể em chưa biết
Lò xo chỉ dãn đều nếu các vòng của nó được quấn đều đặn .Nếu em vô ý kéo dãn một vài vòng của lò xo quá mức, thì nó sẽ không dãn đều được nữa và thí nghiệm sẽ thất bại .
Tính đàn hồi của lò xo phụ thuộc vào vật liệu làm lò xo . Thép và đồng thau đàn hồi rất tốt nên thường được làm bằng thép hoặc đồng thau . Sắt và đồng đỏ đàn hồi rất kém , nên không được thể dùng chúng làm lò xo được .
Nếu kéo dãn lò xo bằng một lực quá lớn , thì lò xo sẽ bị mất tính đàn hồi . Người ta nói lò xo bị " mỏi" . Lúc đó , nếu thôi không kéo dãn , chiều dài của lò xo sẽ không trở lại bằng chiều dài tự nhiên của nó được nữa .
Hướng dẫn về nhà
Bài 9.1 Lực nào dưới đây là lực đàn hồi?
A.Trọng lực của một quả nặng
B. Lực hút của một nam châm tác dụng lên miếng sắt
C. Lực đẩy của một lò xo dưới yên xe đạp
D. Lực kết dính của một tờ giấy dán trên bảng với mặt bảng
Đáp án đúng: C. Lực đẩy của một lò xo dưới yên xe đạp
Bài 9.2: Bằng cách nào em có thể nhận biết một vật có tính chất đàn hồi hay không? Hãy nêu một thí dụ minh hoạ.
Để nhận biết một vật có tính chất đanh hồi hay không ta làm như sau: Quan sát xem khi lực thôi tác dụng thì vật có trở về hình dạng ban đầu hay không.
Kính chúc các thầy cô giáo và các em học sinh mạnh khỏe
Xin cảm ơn !
Trả lời câu hỏi C3 : Khi quả nặng đứng yên, thì lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào quả
nặngđã cân bằng với trọng lượng của các quả nặng treo vào.
Vậy cường độ của lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của
trọng lực của các quả nặng treo vào .
Cường độ của lực đàn hồi trong mỗi trường hợp :
Cường độ của lực đàn hồi khi treo vào lò xo 1 quả nặng là 0,5 N
Cường độ của lực đàn hồi khi treo vào lò xo 2 quả nặng là 1 N
Cường độ của lực đàn hồi khi treo vào lò xo 3 quả nặng là 1,5 N