Bài 9. Lực đàn hồi

Kiểm tra bài cũ:
- Trọng lực là gì ? Phương và chiều của trọng lực ?
- Trọng lượng là gì ?
- Đơn vị của lực là gì? Một quả cân 100g có trọng lượng bằng bao nhiêu ?
- Trọng lực là lực hút của trái đất. Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.
- Trọng lượng là cường độ của trọng lực.
- Đơn vị của lực là niu tơn (N). Trọng lượng của quả cân 100g là 1N.
Một sợi dây cao su và một lò xo có tính chất nào giống nhau ?
Muốn biết ta sang bài học hôm nay: Lực đàn hồi
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
Treo một lò xo xoắn dài ở tư thế thẳng đứng vào một giá thí nghiệm, rồi tiến hành các phép đo sau :
Ta nghiên cứu xem sự biến dạng của lò xo có đặc điểm gì?
- Đo chiều dài của lò xo khi chưa kéo dãn (lò xo chưa bị biến dạng), hình 9.1. Đó là chiều dài tự nhiên của lò xo (l0). Ghi giá trị đo được vào ô tương ứng của bảng 9.1
0
0(N)
…(N)
…(N)
…(N)
1 quả nặng
2 quả nặng
3 quả nặng
l0 = … (cm)
l1 = … (cm)
l3 = … (cm)
0(cm)
l1 – l0 = …(cm)
l2 – l0 = …(cm)
l3 – l0 = …(cm)
5
- Móc một quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo. Đo chiều dài của lò xo lúc đó (1). Đó là chiều dài của lò xo lúc bị biến dạng. Ghi kết quả vào ô tương ứng của bảng 9.1
6,5
- Tính trọng lượng của quả nặng và ghi vào ô tương ứng của bảng 9.1
0,5
- Đo lại chiều dài của lò xo khi bỏ quả nặng ra và so sánh với chiều dài tự nhiên của lò xo.
- Móc thêm một, rồi hai… quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo và làm lại như trên. (H. 9.2) (Không được treo đến 5 quả nặng, vì sẽ làm hỏng lò xo)
8
9,5
1
1,5
l2 = … (cm)
C1 : Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị (1) ………….
Chiều dài của nó (2) …………….. Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại (3) ……… chiều dài tự nhiên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu.
- bằng.
- tăng lên.
- dãn ra.
?
dãn ra
Sai rồi !
Sai rồi !
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
* Rút ra kết luận :
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị (1) ………….
Chiều dài của nó (2) …………….. Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại (3) ……… chiều dài tự nhiên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu.
- bằng.
- tăng lên.
- dãn ra.
?
dãn ra
Sai rồi !
Sai rồi !
tăng lên.
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
* Rút ra kết luận :
C1 : Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
* Rút ra kết luận :
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị (1) ………….
Chiều dài của nó (2) …………….. Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại (3) ……….chiều dài tự nhiên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu.
- bằng.
- tăng lên.
- dãn ra.
?
dãn ra
Sai rồi !
Sai rồi !
tăng lên.
bằng
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi.
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi.
C1 : Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
* Rút ra kết luận :
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
2. Độ biến dạng của lò xo :
Độ biến dạng của lò xo là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của lò xo: l = l - lo.
C2: Hãy tính độ biến dạng của lò xo khi treo 1, 2, 3 quả nặng, rồi ghi kết quả vào các ô thích hợp trong bảng 9.1.
0
0(N)
…(N)
…(N)
…(N)
1 quả nặng
2 quả nặng
3 quả nặng
l0 = … (cm)
l1 = … (cm)
l3 = … (cm)
0(cm)
l1 – l0 = …(cm)
l2 – l0 = …(cm)
l3 – l0 = …(cm)
5
6,5
0,5
8
9,5
1
1,5
l2 = … (cm)
4,5
1,5
3
II. LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ
1. Lực đàn hồi :
Lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào quả nặng trong thí nghiệm trên gọi là lực đàn hồi.
C3: Trong thí nghiệm hình 9.2, khi quả nặng đứng yên, thì lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào nó đã cân bằng với lực nào?
Cân bằng với trọng lực của vật.
Như vậy, cường độ của lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của lực nào?
Bằng với cường độ của trọng lực của vật.
Vậy : Lò xo bị nén hoặc kéo dãn, thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên các vật tiếp xúc (hoặc gắn) với hai đầu của nó.
C4: Chọn câu đúng trong các câu dưới đây :
Lực đàn hồi không phụ thuộc vào độ biến dạng.
Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm.
Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.
2. Đặc điểm của lực đàn hồi :
* Rút ra kết luận :
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
2. Độ biến dạng của lò xo :
II. LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ
1. Lực đàn hồi :
* Rút ra kết luận :
Tiết 9 : Bài 9 : LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG
1. Biến dạng của một lò xo :
* Thí nghiệm :
2. Độ biến dạng của lò xo :
II. LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ
1. Lực đàn hồi :
2. Đặc điểm của lực đàn hồi :
III. VẬN DỤNG :
C5: Dựa vào bảng 9.1, hãy tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống các câu sau:
a) Khi độ biến dạng tăng gấp đôi thì lực đàn hồi (1)……………..
b) Khi độ biến dạng tăng gấp ba thì lực đàn hồi (2)……………...
tăng gấp đôi
tăng gấp ba
C6: Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài.
Một sợi dây cao su và một lò xo đều có tính chất đàn hồi.
Qua bài hôm nay ta cần ghi nhớ điều gì ?
* Lò xo là một vật đàn hồi. Sau khi nén hoặc kéo dãn nó một cách vừa phải, nếu buông ra, thì chiều dài của nó trở lại bằng chiều dài tự nhiên.
* Khi lò xo bị nén hoặc kéo dãn, thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên các vật
tiếp xúc (hoặc gắn) với hai đầu của nó.
* Độ biến dạng của lò xo càng lớn thì
lực đàn hồi càng lớn.
Luyện tập :
9.1 Lực nào dưới đây là lực đàn hồi ?
Trọng lực của một quả nặng.
Lực hút của một nam châm tác dụng lên một miếng sắt.
Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp.
Lực kết dính giữa tờ giấy dán trên bảng với mặt bảng.
Luyện tập :
9.3 Hãy đánh dấu × vào ô tương ứng với vật có tính chất đàn hồi
* Một cục đất sét
* Một quả bóng cao su
* Một quả bóng bàn
* Một hòn đá
* Một chiếc lưỡi cưa
* Một đoạn dây đồng nhỏ
Sai rồi !
Sai rồi !
Sai rồi !
Luyện tập :
9.5 Biến dạng của vật nào dưới đây là biến dạng đàn hồi ?
Cục đất sét.
Sợi dây đồng.
Sợi dây cao su.
Quả ổi chín.
Luyện tập :
9.8 Dùng những số liệu thích hợp trong khung để điền vào những chỗ trống trong các câu dưới đây :
- lực đàn hồi
- dãn ra
- trọng lực
- cân bằng lẫn nhau
a) Treo một quả nặng vào một lò xo. Lò xo sẽ bị………
Sai rồi !
b) Lực mà lò xo tác dụng vào quả nặng là…………….
c) Quả nặng đứng yên. Nó chịu tác dụng đồng thời của hai lực là lực đàn hồi và …………….
d) Hai lực này…………………….
?
dãn ra
?
Luyện tập :
9.8 Dùng những số liệu thích hợp trong khung để điền vào những chỗ trống trong các câu dưới đây :
- lực đàn hồi
- dãn ra
- trọng lực
- cân bằng lẫn nhau
a) Treo một quả nặng vào một lò xo. Lò xo sẽ bị………
Sai rồi !
b) Lực mà lò xo tác dụng vào quả nặng là…………….
c) Quả nặng đứng yên. Nó chịu tác dụng đồng thời của hai lực là lực đàn hồi và …………….
d) Hai lực này…………………….
dãn ra
lực đàn hồi
Luyện tập :
9.8 Dùng những số liệu thích hợp trong khung để điền vào những chỗ trống trong các câu dưới đây :
- lực đàn hồi
- dãn ra
- trọng lực
- cân bằng lẫn nhau
a) Treo một quả nặng vào một lò xo. Lò xo sẽ bị………
Sai rồi !
b) Lực mà lò xo tác dụng vào quả nặng là…………….
c) Quả nặng đứng yên. Nó chịu tác dụng đồng thời của hai lực là lực đàn hồi và …………….
d) Hai lực này…………………….
?
dãn ra
lực đàn hồi
trọng lực
Luyện tập :
9.8 Dùng những số liệu thích hợp trong khung để điền vào những chỗ trống trong các câu dưới đây :
- lực đàn hồi
- dãn ra
- trọng lực
- cân bằng lẫn nhau
a) Treo một quả nặng vào một lò xo. Lò xo sẽ bị………
Sai rồi !
b) Lực mà lò xo tác dụng vào quả nặng là…………….
c) Quả nặng đứng yên. Nó chịu tác dụng đồng thời của hai lực là lực đàn hồi và …………….
d) Hai lực này…………………….
?
dãn ra
lực đàn hồi
trọng lực
cân bằng lẫn nhau
Hướng dẫn về nhà :
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”
- Làm các bài tập còn lại ở sách bài tập.
- Chuẩn bị bài “Lực kế. Phép đo lực. Trọng lượng và khối lượng.