Bài 9. Lực đàn hồi

TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH
TỔ VẬT LÍ-HÓA-SINH
"Bài giảng điện tử"
Giáo viên thực hiện: Đỗ Ba
TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH
Quận Liên Chiểu – Thành phố Đà Nẵng
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Khi treo một vật vào lò xo như hình vẽ vật chịu tác dụng của những lực nào? Nêu phương và chiều của những lực đó?
Câu 1: Trọng lực là gì? Đơn vị lực là gì, ký hiệu? Vật có khối lượng 1kg có trọng lực bằng bao nhiêu Niutơn?
C1: Lực hút của Trái Đất tác dụng lên một vật gọi là trọng lực của vật. Đơn vị của lực là niutơn, ký hiệu là N. Vật có khối lượng 1kg có trọng lực bằng 10N.
C2: Khi treo vật vào lò xo vật chịu tác dụng của hai lực:
+ Trọng lực, có phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới.
+ Lực kéo của lò xo, có phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên trên.
Trả lời
TIẾT 9: LỰC ĐÀN HỒI
Một lò xo và một sợi dây cao su có tính chất nào giống nhau ?
1. Biến dạng của một lò xo
a) Thí nghiệm:
Các bước tiến hành thí nghiệm
Tiết 9: LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI – ĐỘ BIẾN DẠNG
B1: Treo một lò xo xoắn dài ở tư thế thẳng đứng vào giá thí nghiệm.
B2: Đo chiều dài tự nhiên (l0) của lò xo
khi chưa bị biến dạng.
cm
1. Biến dạng của một lò xo
a) Thí nghiệm:
Các bước tiến hành thí nghiệm
Tiết 9: LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI – ĐỘ BIẾN DẠNG
B1: Treo một lò xo xoắn dài ở tư thế thẳng đứng vào giá thí nghiệm.
B2: Đo chiều dài tự nhiên (l0) của lò xo
Khi chưa bị biến dạng.
B3: Móc một quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo, đo chiều dài (l) của lò xo lúc đó.
Tính trọng lượng của quả nặng, ghi kết quả vào bảng 9.1
Bỏ quả nặng ra, đo lại chiều dài của lò xo và so sánh với chiều dài tự nhiên của nó.
1. Biến dạng của một lò xo
a. Thí nghiệm:
Các bước tiến hành thí nghiệm
Tiết 9: LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI – ĐỘ BIẾN DẠNG
B4: Treo vào lò xo 2 quả nặng loại 50g, đo chiều dài (l) rồi ghi vào bảng 9.1.
Tính trọng lượng của các quả nặng, ghi kết quả vào bảng 9.1
Bỏ các quả nặng ra, đo lại chiều dài của lò xo và so sánh với chiều dài tự nhiên của nó.
1. Biến dạng của một lò xo
a) Thí nghiệm:
Các bước tiến hành thí nghiệm
Tiết 9: LỰC ĐÀN HỒI
I. BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI – ĐỘ BIẾN DẠNG
B5: Treo vào lò xo 3 quả nặng loại 50g, đo chiều dài (l) rồi ghi vào bảng 9.1.
Tính trọng lượng của các quả nặng, ghi kết quả vào bảng 9.1
Bỏ các quả nặng ra, đo lại chiều dài của lò xo và so sánh với chiều dài tự nhiên của nó.
Bảng kết quả
a) Thí nghiệm
b) Kết luận
Khi bị trọng lượng của các quả nặng kéo thì lò xo bị……………, chiều dài của nó……………….
Khi bỏ các quả nặng đi , chiều dài của lò xo trở lại……………… chiều dài tự nhiên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu.
Bằng
tăng lên
dãn ra
dãn ra
Bằng
tăng lên
Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên gọi là biến dạng đàn hồi .
Lò xo là vật có tính chất đàn hồi .
1. Biến dạng của một lò xo
C1: Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Một số ứng dụng của lò xo trong đời sống
CÂN ĐỒNG HỒ
KÉO CẮT CÀNH
NHÚN XE MÁY
NỆM LÒ XO
LỰC KẾ
Chú ý: Khi sử dụng lò xo hay các vật có tính đàn hồi nếu bị dãn quá mức sẽ làm hỏng tính đàn hồi của lò xo và vật.
2. Độ biến dạng của lò xo
Độ biến dạng của lò xo là hiệu giữa chiều dài khi biến dạng và chiều dài tự nhiên của lò xo.
∆l = l – l0
Trong đó:
∆l là độ biến dạng của lò xo.
l : chiều dài khi biến dạng.
l0: chiều dài tự nhiên của lò xo.
II. LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ
1. Lực đàn hồi
Lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào quả nặng gọi là lực đàn hồi.
C3. Trong thí nghiệm vẽ ở hình 9.2, khi quả nặng đứng yên, thì lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào nó đã cân bằng với lực nào?
Như vậy cường độ của lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của lực nào?
Lực đàn hồi
Lò xo bị nén
Lò xo bị kéo
II. LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ
1. Lực đàn hồi
Khi một vật bị biến dạng đàn hồi thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên các vật tiếp xúc (hoặc gắn) với nó.
Lực mà khi lò xo biến dạng tác dụng vào quả nặng trong thí nghiệm trên gọi là lực gì?
Lực đàn hồi xuất hiện khi nào?
Trả lời:
- Lực đàn hồi cân bằng với trọng lực của vật
Cường độ lực đàn hồi bằng với trọng lực của vật
- Lực đàn hồi xuất hiện khi vật bị biến dạng đàn hồi
Lực đàn hồi
Trọng lực
2. Đặc điểm của lực đàn hồi
Kết luận:
Độ biến dạng của lò xo càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn.
C4. Chọn câu đúng trong các câu dưới đây?
A. Lực đàn hồi không phụ thuộc vào độ biến dạng
B. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm
C. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng



III. VẬN DỤNG
C5. Dựa vào bảng 9.1, hãy tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Khi độ biến dạng tăng gấp đôi thì lực đàn hồi (1)..............................
Khi độ biến dạng tăng gấp ba thì lực đàn hồi (2)...........................
tăng gấp đôi
tăng gấp ba
C6. Một sợi dây cao su và một lò xo có tính chất nào giống nhau?
Trả lời : Sợi dây cao su và chiếc lò xo có tính chất giống nhau là đều là vật có tính chất đàn hồi
GHI NHỚ
* Lò xo là một vật đàn hồi. Sau khi nén hoặc kéo dãn nó một cách vừa phải, nếu buông ra, thì chiều dài của nó lại trở lại bằng chiều dài tự nhiên.
* Khi lò xo bị nén hoặc kéo dãn thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên các vật tiếp xúc (hoặc gắn) với hai đầu của nó.
* Độ biến dạng của lò xo càng lớn, thì lực đàn hồi càng lớn.
Lò xo dùng trong xe ô tô, xe máy để giảm xóc và nhiều vật dụng khác
Lò xo dùng trong nhiều vật dụng khác
DẶN DÒ
Bài cũ:
- Học thuộc phần ghi nhớ
- Làm bài tập sách bài tập
- Đọc phần có thể em chưa biết và lấy ví dụ ứng dụng của lò xo trong đời sống
Bài mới: Chuẩn bị C1 đến C5 bài 10: Lực kế - phép đo lực. Trọng lượng và khối lượng
SƠ ĐỒ TƯ DUY CỦA BÀI
Bài 1: Làm thế nào để nhận biết một vật có tính đàn hồi hay không đàn hồi? Ví dụ minh hoạ.
Trả lời:
Tác dụng lực vào vật làm vật bị biến dạng. Khi thôi tác dụng lực
Nếu vật trở về hình dạng ban đầu ta nói vật có tính đàn hồi.
Nếu vật không trở về hình dạng ban đầu thì vật không có tính đàn hồi
Ví dụ:
Vật có tính đàn hồi: lò xo, nệm lò xo, quả bóng cao su,…
b. Vật không có tính đàn hồi: thanh gỗ, viên phấn,…
BÀI TẬP
Trả lời:
Độ dãn của lò xo khi chịu lực tác dụng 1N là 1cm
Khi tăng thêm 1N thì lò xo dãn thêm 1cm. Nên chiều dài ban đầu của lò xo là 4cm
- Khi lực tác dụng là 6N thì chiều dài của lò xo lúc này là: 4 +6 = 10cm
Bài 2: Một lò xo chịu tác dụng của các lực 1N, 2N, 3N, thì chiều dài tương ứng của nó là 5cm, 6cm, 7cm.
- Tính độ dãn của lò xo khi chịu lực tác dụng bằng 1N.
Tính chiều dài ban đầu của lò xo
- Khi lực tác dụng là 6N thì chiều dài lò xo là bao nhiêu?
Trả lời: Lò xo dùng để làm dây cót đồng hồ, nhún xe, lực kế, cân đồng hồ, gắn ở kéo cắt cành, …
Bài 3: Vì sao xe máy và các loại xe khác có nhún làm bằng lò xo?
Trả lời: Vì chúng có tính đàn hồi tốt nên dùng để giảm xóc
Bài 4: Hãy kể một vài ứng dụng của lò xo trong đời sống hàng ngày?