Bài 9. Đời sống của người nguyên thuỷ trên đất nước ta

GV: THÁI NGUYỄN ĐỨC MINH QUÂN
LỊCH SỬ 6
Trường THCS Nguyễn Hiền
Chào mừng quý thầy cô về dự giờ
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
Nội dung bài học
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy































1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
Để nâng cao đời sống vật chất của mình, cư dân nguyên thủy Việt Nam đã làm những việc gì ? Việc nào quan trọng nhất ?
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
Rìu đá Núi Đọ
Rìu đá Bắc Sơn
Có gì khác nhau giữa hai loại rìu đá này ?
CÔNG CỤ ĐƯỢC MÀI
Công cụ được mài so với công cụ ghè đẽo thì loại công cụ nào mang hiệu quả cao hơn ? Vì sao ?
CÔNG CỤ ĐƯỢC GHÈ ĐẼO
- Ghè đá: lấy hai hòn đá đập vào nhau cho mẻ từng mảng ra, sau đó lấy một hòn đá này xát qua nhiều lần hòn đá còn lại.
- Mài đá: lấy hòn đá này chà xát nhiều lần (qua lại) bên chỗ mẻ của hòn đá kia….
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
? Bi?t c?i ti?n cơng c? s?n xu?t b?ng k? thu?t m�i d�, cĩ nhi?u lo?i: rìu, bơn, ch�y.
- Ngồi cơng c? b?ng d� ra; cu d�n cịn bi?t s? d?ng th�m cơng c? n�o ?
 Biết dùng tre gỗ, xương và sừng làm công cụ.
- V?i c�c cơng c? hi?n cĩ ? tr�n d�y, cu d�n nguy�n th?y Vi?t Nam bi?t l�m c�c ngh? gì ?
 Biết làm đồ gốm.
Làm đồ gốm
Làm đồ gốm
Công cụ đá
Việc làm đồ gốm có gì khác so với việc làm công cụ bằng đá?
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
? Bi?t c?i ti?n cơng c? s?n xu?t b?ng k? thu?t m�i d�, cĩ nhi?u lo?i: rìu, bơn, ch�y.
 Biết dùng tre gỗ, xương và sừng làm công cụ.
 Biết làm đồ gốm.
-Sự xuất hiện của các công cụ bằng đá còn giúp người nguyên thủy Việt Nam có thêm nghề gì nữa ?
 Biết trồng trọt, chăn nuôi.
Cư dân Việt Nam trồng trọt và chăn nuôi thời nguyên thủy
Ý nghĩa của việc trồng trọt và chăn nuôi?
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
? Bi?t c?i ti?n cơng c? s?n xu?t b?ng k? thu?t m�i d�, cĩ nhi?u lo?i: rìu, bơn, ch�y.
 Biết dùng tre gỗ, xương và sừng làm công cụ.
 Biết làm đồ gốm.
 Biết trồng trọt, chăn nuôi.

 Họ sống trong hang động, mái đá và biết dựng lều làm nhà ở
= > Cuộc sống dần ổn định
Về chỗ ở, người Việt Nam thời nguyên thủy sống ở đâu ?
Mô hình minh họa cư dân Văn hóa Hòa Bình
Lều của cư dân Văn hóa Hòa Bình
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
- Thời Hòa Bình – Bắc Sơn, người nguyên thủy sống như thế nào ?
 Họ sống thành từng nhóm, định cư lâu dài tại một nơi.
Vì sao bây giờ họ định cư lâu dài một nơi? Căn cứ vào đâu mà em biết điều đó?
Cư dân Việt Nam thời nguyên thủy theo tổ chức xã hội nào ?
 Những người cùng huyết thống đã tôn người mẹ lớn tuổi nhất lên làm chủ, đó là chế độ thị tộc mẫu hệ.
Em hiểu thế nào là chế độ thị tộc mẫu hệ ?
=> Ai là người có vai trò, ưu thế lớn trong thị tộc ?
Với kinh tế chủ yếu là hái lượm – săn bắt, trồng trọt và chăn nuôi, người đàn ông làm gì và phụ nữ làm những việc gì trong thị tộc ?
Chuyên hái lượm, trồng trọt, chăn nuôi
Phân phối thức ăn trong thị tộc.
Chuyên săn bắt
Phụ nữ có vai trò nhiều hơn do họ làm nhiều việc hơn trong nên kinh tế còn đơn giản, nên họ là người có ưu thế và có quyết định tối cao trong thị tộc => chế độ thị tộc mẫu hệ ra đời là vì lý do đó.
Hình vẽ mô tả về chế độ thị tộc mẫu hệ
Hiện nay chế độ thị tộc mẫu hệ có còn ở Việt Nam hay không? Cho ví dụ.
Người Chăm (Trung - Nam Bộ)
Người Khơ-me (Nam Bộ)
Người Ba-na (Tây Nguyên)
Người H’mông (Bắc Bộ)
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy
Ngoài lao động sản xuất, người nguyên thủy còn làm những gì để thỏa mãn đời sống tinh thần ?
Hãy kể tên các đồ trang sức mà em nhìn thấy ở hình 26. Chúng được làm từ các vật liệu gì ?
Các đồ trang sức này dùng để làm gì ?
 Biết làm và sử dụng đồ trang sức
Câu hỏi thảo luận bàn: ( 2 phút )
Theo em sự xuất hiện của những đồ trang sức trong các di chỉ nói lên điều gì?
Đáp án: Sự xuất hiện của đồ trang sức chứng tỏ cuộc sống của người nguyên thủy đã đầy đủ, phong phú, biết làm đẹp cho mình.
Hình minh họa cư dân nước ta thời nguyên thủy đeo trang sức, nhảy múa quanh đống lửa.
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy
Đời sống tinh thần của người nguyên thủy Việt Nam còn được thể hiện ở điểm nào mới ?
Bức hình này gợi cho em điều
gì ?
 Biết làm và sử dụng đồ trang sức
- Qua hình vẽ ta thấy trong nhóm quan hệ thị tộc tình mẹ con anh em ngày càng gắn bó mật thiết với nhau.
- Hình vẽ trên cũng cho chúng ta suy đoán rằng những cư dân nguyên thủy ở đây có tín ngưỡng thờ vật tổ. Vật tổ của họ có thể là một loài động vật ăn cỏ, có thể là hươu hoặc trâu, bò vì trên mặt người có sừng.
ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI
NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚC TA
Tiết 9- Bài 9:
1. Đời sống vật chất của người nguyên thủy
2. Tổ chức xã hội của người nguyên thủy
3. Đời sống tinh thần của người nguyên thủy
 Biết làm và sử dụng đồ trang sức.
 Biết vẽ, có tín ngưỡng thờ vật tổ.
Đời sống tinh thần của người nguyên thủy nước ta còn được
thể hiện ở điểm nào nữa ?
 Có tục chôn cất người chết.
Việc chôn người chết theo công cụ lao động nói lên điều gì ?
Vài thông tin về tục chôn người chết của cư dân nguyên thủy (tham khảo)
Thời Hòa Bình – Bắc Sơn, cư dân chôn người chết tại nơi cư trú, chủ yếu theo tư thế nằm co, có rải đá, vỏ ốc hoặc than tro dưới thi hài, di cốt được bôi thổ hoàng.
Cư dân thời nguyên thủy quan niệm, chết là một hiện tượng tự nhiên và khi người ta qua đời, họ vẫn có thể sống được ở một thế giới khác đẹp và tốt hơn. Khi chôn cất, họ làm rất cẩn thận vì thể hiện sự tôn trọng bản thân người chết, bảo vệ môi trường.
Cư dân nguyên thủy chôn người chết theo công cụ lao động thể hiện quan niệm (ở phần trên có nêu) rằng ở bên kia thế giới, người chết vẫn có thể lao động và trồng trọt. Việc chôn theo công cụ lao động này là biểu hiện sự phân biệt giàu – nghèo.
Nhờ đời sống vật chất phát triển, thời kì nguyên thủy con người bắt đầu quan tâm đến đời sống tinh thần thể hiện ở việc làm đẹp bản thân và bày tỏ tình cảm đối với người chết . Đó là bước tiến đáng kể trong sự phát triển của loài người .
CỦNG CỐ KIẾN THỨC
DẶN DÒ
Học thuộc bài, làm bài tập trong sách bài tập.
Học đề cương để chuẩn bị kiểm tra 1 tiết vào tuần sau.
Xem và chuẩn bị bài 11: Những chuyển biến trong đời sống kinh tế.
GIỜ HỌC KẾT THÚC
CHÚC THẦY CÔ SỨC KHỎE
VÀ CÁC EM HỌC TẬP TỐT