Bài 8. Qua Đèo Ngang

Bài giảng Ngữ Văn
Qua đèo ngang
Bài 8, tiết 29
Lớp 7A4 - Trường Trung học cơ sở Tây Sơn
Người dạy: Trần Thị Kim Luyến
I. tác giả, tác phẩm
1.Tác giả
- Tên thật là Nguyễn Thị Hinh, sống ở thế kỉ XIX
- Quê: Nghi Tàm, Tây Hồ, Hà Nội
- Chồng bà là tri huyện Thanh Quan (nay thuộc Thái Thụy, Thái Bình)
- Bà là người có tài thơ, thông minh, nhân hậu
- Sự nghiệp sáng tác: tác phẩm để lại không nhiều, khoảng 5, 6 bài, phần lớn là thơ nôm Đường luật, có vẻ đẹp trang nhã, hàm súc, cổ điển mẫu mực
Qua Đèo Ngang
Bà huyện Thanh Quan
2. Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác
- Bài thơ được viết trên đường vào kinh đô Phú Xuân, nhậm chức Cung trung giáo tập
-Trong tác phẩm nhà thơ nhắc đến một địa danh nằm ở ranh giới giữa Hà Tĩnh và Quảng Bình
* Thể lọai: Thơ thất ngôn bát cú Đường luật
* Bố cục:
- Cảnh vật nơi Đèo Ngang
Tâm trạng của nhà thơ trước cảnh Đèo Ngang
* Phương thức biểu đạt: biểu cảm
II. đọc hiểu văn bản
1. Cảnh vật nơi Đèo Ngang
Tâm trạng: Buồn, cô đơn
- Không gian: " Cỏ cây chen đá lá chen hoa"
? Gợi cảm giác hoang vu vắng vẻ

Con người:"Lom khom. tiều vài chú"
?Lam lũ vất vả, khó nhọc.
Cảnh vật: "Lác đác. chợ mấy nhà"
?Hiu hắt, vắng vẻ


Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà
Cỏ cây chen đá lá chen hoa
Thời gian: xế tà - chiều muộn
Cảnh vật đi vào trạng thái nghỉ ngơi
Lom khom dưới núi, tiều vài chú
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà
2, Tâm trạng của nhà thơ:
+ Tâm trạng:
- Nhớ nước thương nhà, nỗi niềm thiết tha, gắn bó với nước với nhà
+ Tư thế:
"Dừng chân đứng lại trời, non, nước"
- Tư thế thể hiện nỗi luyến tiếc ngậm ngùi, muốn níu giữ những hình ảnh của thời quá khứ.
- Hình ảnh núi non trùng điệp, biển cả mênh mông
+ Ngắm nhìn:
+ Trực tiếp bộc lộ tâm sự: "Một mảnh tình riêng ta với ta"
Một mình đối diện với chính mình. Không ai hay, không ai biết, không chia sẻ cùng ai. Thể hiện nỗi cô đơn tột độ.
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Nội dung: - Tấm lòng thiết tha với đất nước.
- Tâm trạng cô đơn hoài cổ
Nghệ thuật:
- Ngôn từ chuẩn mực, trang trọng cổ kính.
- Hình ảnh thơ ước lệ, tượng trưng, đối chỉnh,
chơi chữ.
- Mượn cảnh tả tình tinh tế.
III - Ghi Nhớ: SGK trang 104
Đèo Ngang của thế kỉ XXI
IV, Luyện tập
Khoanh tròn vào các câu trả lời đúng trong mỗi câu hỏi sau:
1. Đèo Ngang thuộc địa phương nào?
A. Đà Nẵng
B. Quảng Bình
C. Nơi giáp ranh giữa thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Bình
D. Nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh
2. Bài Qua Đèo Ngang thuộc thể thơ nào?
A. Song thất lục bát
B. Lục bát
C. Thất ngôn bát cú Đường luật
D. Ngũ ngôn
3. Tâm trạng của tác giả thể hiện qua bài thơ là tâm trạng như thế nào?
A. Yêu say đắm trước vẻ đẹp của quê hương đất nước
B. Đau xót ngậm ngùi trước sự đổi thay của quê hương
C. Buồn thương da diết khi phải sống trong cảnh ngộ cô đơn
D. Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ của đất nước
- Học thuộc bài thơ.
Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận về cảnh đèo ngang
Soạn bài: Tĩnh dạ tứ
Bài tập về nhà
Qua đèo ngang
I. Vài nét về tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II. đọc hiểu văn bản
1. Cảnh vật Đèo Ngang
2. Tâm trạng của tác giả khi qua Đèo Ngang
III. Ghi nhớ
Nội dung
Nghệ thuật
IV. Luyện tập