Bài 8. Qua Đèo Ngang

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP !

CHA�O M��NG CA�C THAĂY COĐ GIA�O VEĂ D�� GI�� THAÍM L��P
Đèo Ngang ở trên núi Hoành Sơn
được tách ra từ dãy Trường Sơn,
cao 256m, dồn đuổi nhau từ
Tây sang Đông, chạy dài ra tận biển,
trở thành biên giới tự nhiên
của hai quốc gia Đại Việt và
Chiêm Thành ngày xưa,
và nay là mốc đại giới giữa hai tỉnh
Hà Tĩnh và Quảng Bình.
Theo sử cũ thì đường thông qua
Đèo Ngang đã có 1000 năm nay
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Biên soạn và thực hiện : PHAN THỊ BẠCH TUYẾT
Giáo viên Ngữ văn Trýờng THCS PHAN CHU TRINH – Tp.Buôn Ma Thuột
Bà Huyện Thanh Quan
Tiết 29
I/ Đọc hieåu chuù thích
1/ Tác giả :
2/ Tác phẩm :
( Sgk)
3/ Từ khó :
-Tên thật là Nguyễn Thị Hinh,
giỏi văn thơ thời
Minh MạngVà Tự Đức
-Người làng Nghi Tàm,
Hoàng Long, Hà Đông ( Hà Nội )
- Chồng bà là Lưu Nguyên Uẩn
từng làm tri huyện Thanh Quan
Sau thăng lên chức Viên ngoại lang
-Để lại 6 bài thơ Nôm ,thơ của bà
trang nhã, điêu luyện ,
tả cảnh ngụ tình
mang tâm sự hoài cổ

Tiều phu: Người đốn củi
Quốc: nước
Gia: nhaø
 Ñeàu laø caùc töø Haùn Vieät
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
Qua Đèo Ngang
II/Đọc,hiểu cấu trúc:
1.Đọc:
2.Thể loại:
-Thất ngôn bát cú ngôn Đường luật.
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
Tiết 29
Bước tới Đèo Ngang , bóng xế tà ,
Cỏ cây chen đá , lá chen hoa .
Lom khom dưới núi , tiều vài chú ,
Lác đác bên sông , chợ mấy nhà .
Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc ,
Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia .
Dừng chân đứng lại , trời , non , nước ,
Một mảnh tình riêng , ta với ta .
Giới thiệu thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Vần
Vần
Vần
Vần
Vần
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
5
6
7
8
Thực
Đề
Luận
Kết
4
Bước
tới
Đèo
bóng
xế
tà
Ngang,
Cỏ
cây
chen
lá
chen
hoa
đá ,
Lom
khom
dưới
tiều
vài
chú
núi ,
Lác
đác
bên
chợ
mấy
nhà
sông ,
Nhớ
nước
đau
con
quốc
quốc
lòng ,
Thương
nhà
mỏi
cái
gia
gia
miệng ,
Dừng
chân
đứng
trời ,
non ,
nước
lại ,
Một
mảnh
tình
ta
với
ta
riêng ,
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
III/ PHÂN TÍCH :
1/ Hai câu đề :
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà ,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa .
Cảnh Đèo Ngang được tác giả miêu tả qua chi tiết nào ? Nhân xét về thời gian nghệ thuật ? Cách sử dụng tu từ ? Qua đó cảnh vật hiện lên như thế nào ? Tâm ttrạng của tác giả hiện lên như thế nào ?
? tiểu đối , điệp ngữ,
Vấn lưng, , vần chân, thời
gian nghệ thuật đặc sắc
=> Cảnh núi rừng đẹp ,
Hoang sơ, rậm rạp
vắng lặng đến nao lòng
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
III/ PHÂN TÍCH :
2/ Hai câu thực :
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ� mấy nhà.
Có nét nào bổ sung trong cảnh tả ? Nhận xét về cách sử dụng từ , câu, phép tu từ ?
Cảnh Đèo Ngang hiện lên như thế nào ? Đã hé mở trạng thái tâm hồn nào của nhà thơ ?
?Từ láy tượng hình
hai câu đối, đảo trật tự
cú pháp=> Cảnh và người
mờ xa, nhỏ hun hút có
sự sống nhưng vẫn
vắng vẻ, lặng lẽ -> Sự cô
đơn , buồn trước cảnh
tượng hoang vắng .
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
III/ PHÂN TÍCH :
3/ Hai câu luận
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhàmỏi miệng cái gia gia
Phép đối được sử dụng ở đây như thế nào ?Tác giả sử dụng nghệ thuật gì ?
Hiệu quả thẩm mĩ của nó ?Cảnh vật và tâm trạng của tác giả được thể hiện như thế nào ?
?Tả âm thanh , sử dụng
phép đối: đối ý, đối thanh
Chơi chữ, ẩn dụ tượng
trưng, đảo ngữ nhạc điệu
du dương -> Cảnh vật
trở nên hoang vắng
Tâm trạng nhớ nước
Thương nhà .
Qua Đèo Ngang
Tiết 29
Bà Huyện Thanh Quan
Tiết 29







III/ PHÂN TÍCH :
4/ Hai câu kết :
Dừng chân đứng lại trời, non, nước
Một mảnh tình riêng ta với ta .
Toàn cảnh Đèo Ngang hiện lên
như thế nào ? Nhận xét về cách
sử dụng hình ảnh ? Hiểu gì về
Cụm từ "ta với ta "?
?Không gian vũ trụ
rộng lớn bao la mênh
mông
Sử dụng tương phản
ẩn dụ>Nỗi buồn nhớ
nước,thương nhà
niềm cô đơn , lẻ loi
của nữ sĩ khi đứng trên
đỉnh Đèo Ngang
lúc hoàng hôn .
Tiết 29
QUA ĐÈO NGANG
Bà Huyện Thanh Quan
Câu hỏi thảo luận
Bài thơ "Qua Đèo Ngang"
rút cuộc tả cảnh hay tả tình?
Đặc sắc của nó là ở đâu?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
10
IV / TỔNG KẾT
Tả cảnh thiên nhiên Đèo Ngang
qua cảm nhận của nhà thơ .
Cảnh đẹp lặng lẽ , mênh mông
, hoang dã, tiêu sơ như một bức
tranh sơn thuỷ bằng thơ .
Tả tình : Bày tỏ tâm trạng .Đó là
nỗi u hoài, nỗi buồn nhớ tiếc quá
khứ, nỗi thương nước,nhớ nhà ,
nỗi cô đơn lẻ loi của Bà Huyện
Thanh Quan
Qua Đèo Ngang là bài thơ
tả cảnh ngụ tình đặc sắc .
Cảnh - tình hoà quyện trong
kết cấu một bài thơ thất ngôn
bát cú Đường luật
. Lời chữ trau chuốt,nghệ thuật
gieo vần, phép đối, đảo ngữ,
nhạc điệu du dương
- Cảnh Đèo Ngang được miêu
tả bằng những đường nét
tiêu biểu cuả cảnh thực
lại vừa tiêu biểu cho nỗi lòng .
10
10
Luyện tập củng cố
Câu 01
Câu 02
Câu 03
Câu 04
Đèo Ngang thuộc địa phương nào ?
Đà Nẳng
A
Quảng Bình
01
Giáp ranh giữa Đà Nẳng và Quảng Bình
B
C
Giáp ranh giữa Quảng Bình Và Hà Tỉnh
D
Quay lại
Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ
Tâm trạng của tác giả thể hiện qua bài thơ là :
Thích thú trước cảnh đẹp thiên nhiên
A
02
Buồn thương da diết khi sống trong cô đơn
B
C
D
Đau xót ngậm ngùi trước sự thay đổi
Quay lại
Đều là tác phẩm của nhà thơ nữ
Cùng một phong cách sáng tác
So sánh điểm giống nhau giữa Qua Đèo Ngang và Bánh trôi nước
Đều tả cảnh để gợi tình
A
03
Đều viết theo cùng một thể thơ Đường
C
B
D
Quay lại
Bài thơ kết hợp hài hoà phong cách cổ điển và hiện đại .
Nhạc điệu của bài thơ du dương réo rắt .
Nhận định nào không đúng về bài thơ ?
Là bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc .
A
04
Bài thơ có ma lực tạo nên sự cuốn hút ghê gớm .
B
C
D
Quay lại
HƯỚNG DẪN BÀI VỀ NHÀ

- Khái quát giá trị nội dung , nghệ thuật của bài thơ
- Học thuộc lòng bài thơ
- Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về bài thơ