Bài 8. Qua Đèo Ngang

Tiết dạy môn Ngữ văn
Xin chào quí thầy cô và các em học sinh
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em chọn
Hoa hồng nào?
Đọc thuộc bài thơ “Bánh trôi nước” ,cho biết thể thơ,vần của bài thơ?
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt (bốn câu mỗi câu 7 tiếng)
Hiệp vần: Ở tiếng cuối của các câu:1,2,4 (tròn, non, son)
Là người phụ nữ ximh đẹp những có thân phận trôi nổi bập bềnh ,lệ thuộc…
Đọc thuộc bài thơ “Bánh trôi nước”cho biết nội dung của hai câu đầu nói lên cuộc đời của người phụ nữ như thế nào?
Nhận xét nghệ thuật trong bài thơ “Bánh trôi nước”?
Dùng nghệ thuật ẩn du,( tả cái bánh trôi nước để tả người phụ nữ).Nhân hoá, thành ngữ, phép đối lập.
Bà huyện Thanh Quan
Tiết 29 Lớp 7.4 Giáo viên:Lê Văn Sơn
QUA ĐÈO NGANG
ĐH1: I. GIỚI THIỆU :
1/ TÁC GIẢ:
Tên thật là Nguyễn Thị Hinh, sống cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX, quê ở Nghi Tàm, Hà Nội, đã từng được mời vào cung làm "Cung trung giáo tập " của triều Nguyễn.
Thơ bà trang nhã và điêu luyện, mang tâm sự buồn thương da diết.
Bà còn để lại sáu bài thơ Nôm nổi tiếng, trong đó có bài thơ Qua đèo Ngang.
M? Bà Huyện
Thanh Quan
2/ ĐỊA DANH ĐÈO NGANG:
ĐèO
NGANG
Trèo đèo hai mái chân vân
Lòng sang Hà Tĩnh, dạ ái ân Quảng Bình
(Xuân Diệu)
HoàNH
SƠN
QUAN
HĐ 2 : II. ĐỌC -HIỂU VĂN BẢN
1/ Đọc văn bản
Thất ngôn bát cú Đường luật
- Số câu trong bài: 8 câu (bát cú)
- Số chữ trong câu: 7 chữ (thất ngôn)
- Phép đối: giữa các cặp câu 3-4; 5-6 (đối cả vần, thanh, ý) theo luật bằng trắc
-Bố cục: gồm 4 phần đề - thực - luận - kết.
3/ TH? THO
Bước tới đèo ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
Qua đèo ngang

Thời điểm buổi chiều với ánh nắng nhạt nhoà, khung cảnh mờ ảo, mọi sinh vật hối hả trở về nơi trú ngụ.
a/ Cảnh Đèo Ngang:
?Khung cảnh ấy dễ gợi nỗi buồn cho con người, nhất là những người tha hương đang trên dặm đường thiên lí.
Thời điểm ấy dễ gợi điều gì cho tâm trạng?
Thảo luận :
Cảnh tượng Đèo Ngang được miêu tả vào thời điểm nào ?
Bu?c t?i dốo ngang búng x? t�
Cảnh thiên nhiên được miêu tả qua những chi tiết nào?

?Cỏ cây, đá, lá , hoa,

Em hãy nhận xét về đặc sắc cảnh vật được miêu tả?
Cỏ cây chen đá ,lá chen hoa,
"Chen" -d?ng t?, (di?p t?) k?t h?p danh t? ch? s? v?t l�m b? ng?.
? Cảnh sắc thiên nhiên d?y s?c s?ng hoang sơ, càng dễ gợi nỗi buồn.
?Thiên nhiên có núi đèo bát ngát, thấp thoáng có sự sống của con người, nhưng thưa thớt chênh vênh nhỏ bé trước sự mênh mông của thiên nhiên. Cảnh được nhìn vào lúc chiều tà nên càng thêm vắng lặng quạnh hiu.

Phát hiện các từ láy và nêu tác dụng của chúng trong việc miêu tả cảnh ?
Dùng phép liệt kê, phép đối,đão ngữ, đão chủ ngữ, vị ngữ.
Nhận xét về cấu trúc câu ? Nêu tác dụng của nghệ thuật đó?
?Các từ láy õm,tượng hình "lom khom", "lác đác" gợi sự nh? bộ c?a con ngu?i v� thưa thớt của sự sống con người.
Lom khom du?i nỳi, ti?u v�i chỳ,
Lỏc dỏc bờn sụng, ch? m?y nh�.
Vài chú tiều lom khom dưới núi,
Mấy nhà chợ lác đác bên sông.

Qua cách, tả cảnh vật, em thấy nhà thơ tâm trạng như thế nào?
Thảo luận
Em có nhận xét gì cảnh đèo ngang được miêu tả qua âm thanh?
Tiếng chim (quốc quốc,gia gia) văng vẳng trong cảnh đèo ngang làm cho không gian càng vắng vẻ ,hoang sơ.
Tâm trạng buồn ,cô đơn, nhớ nhà da diết, nhớ về quá khứ của đất nước.
b/Tâm trạng của nhà thơ
Đọc lại hai dòng thơ cuối ?Và suy nghĩ xem tru?c không gian c?a dốo ngang, tỡnh trong nh� tho nhu th? n�o ?
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
“Trời non nước”Trước thiên nhiên: trời về chiều,núi đèo bát ngát,mênh mông,sông nước xa vợi.
“Ta với ta” Nhà thơ đối diện với lòng mình bộc lộ nổi niềm cô đơn tột độ .
Dừng chân đứng lại, trời non nước,
Một mảnh tình riêng ta với ta.
Ngh? thu?t miờu t? tõm tr?ng trong cõu 5v�6 ?
“Quốc quốc”, “gia gia” Chơi chữ đồng âm, đão chủ ngữ vị ngữ.Tả cảnh ngụ tình.
Nh?n xột ngh? thu?t miờu t? hai cõu cu?i ?
Ngôn ngữ độc thoại,nghệ thuật đối lập.
Đèo Ngang nay
DH 3: III.T?NG K?T:
Ghi nhớ :Sgk
Đèo Ngang xưa
T¶ c¶nh ë gÇn - T¶ c¶nh ë xa - Béc lé t×nh c¶m trùc tiÕp.
Tả cảnh ở gần - Bộc lộ tình cảm trực tiếp - Tả cảnh ở xa hơn.
Tả cảnh ở xa - Bộc lộ tình cảm trực tiếp - Tả cảnh ở gần .
Cả A và C đều đúng
Bạn đã sai!
Chúc mừng bạn !
Bạn đã sai!
Bạn đã sai !
A
B
C
D
HĐ 4: IV. LUYỆN TẬP
Khi sáng tác, tác giả đã tuân theo trình tự nào từ đầu đến cuối bài thơ ?
HĐ 5: DặN Dò
1/ Học thuộc bài thơ " Qua Đèo Ngang."
2/ Tìm đọc các bài thơ còn lại của bà Huyện Thanh Quan.
3/ Chuẩn bị bài " Bạn đến chơi nhà"của Nguyễn Khuyến: chú trọng tình cảm quý mừn bạn và sự hóm hỉnh ở tâm hồn ông.
Giáo viên:Lê Văn Sơn
Chào thây cô và các em
HẸN GẶP LẠI