Bài 8. Qua Đèo Ngang

Ngữ văn 7
Giáo viên: Cao Minh Anh
Bài 8. Tiết 29
Văn bản:
Qua đèo Ngang
Bà huyện Thanh Quan
Bà huyện Thanh Quan
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
I.Hướng dẫn đọc, tìm hiểu chung
1. Tác giả và tác phẩm
Cho hs đọc chú thích * SGK
a. Tác giả
-Tên thật là Nguyễn Thị Hinh, một nữ sĩ tài danh hiếm có của thế kỷ XIX
b. Tác phẩm
- Một trong 6 bài thơ Đường luật để lại, được làm khi tác giả trên đường vào kinh thành Huế nhận chức.
? Nêu nét chính về tác giả và tác phẩm?
2. Đọc
Cho hs đọc văn bản SGK
3. Thể loại
Quan sát bài thơ rồi nhận dạng thể thơ? Số câu? Số chữ trong câu? Cách gieo vần? Phép đối?
*Thể thơ:
-Thất ngôn bát cú Đường luật.
Gieo vần chân ( tiếng cuối câu 1,2,4,6,8).
Đối theo cặp câu 3-4, 5-6
Bố cục theo từng cặp: Đề -thực-luận-kết.
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
II.Hướng dẫn đọc, tìm hiểu nội dung
1. Cảnh Đèo Ngang
? Cảnh đèo Ngang được miêu tả trong thời điểm nào trong ngày? Thời điểm đó có lợi gì trong việc bộc lộ tâm trạng của tác giả?
- thời gian: xế tà  gợi cái tàn lụi, gợi buồn
- Không gian: mênh mông
Cảnh đèo Ngang được miêu tả như thế nào? Hãy nhận xét về cảnh đèo Ngang qua sự miêu tả của Bà Huyện Thanh Quan?
Cảnh vật: cỏ cây, hoa lá,…=>chen-động
từ-nhân hóa
- Âm thanh: tiếng chim cuốc, chim đa đa
- Cuộc sống con người: Vài chú tiều phu
=> Bát ngát núi đèo, thiên nhiên hoang sơ. Cuộc sống vắng vẻ, heo hút không gợi được cảm giác vui cho con người trong tâm trạng cô đơn.
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
II.Hướng dẫn đọc, tìm hiểu nội dung
?Tâm trạng của bà được thể hiện qua hai hình : mượn cảnh nói tình và trực tiếp tả tình như thế nào?
2. Tâm trạng của Bà Huyện Thanh Quan khi qua Đèo Ngang
- Tiếng chim cuốc và tiếng chim đa đa
 hoài cổ
? Nêu cảm nhận của em khi đọc hai câu thơ cuối (ở đây, em thấy có sự tương quan đối lập nào? Nó có ý nghĩa gì? )
- Trời, non , nước bát ngát > < “ mảnh tình riêng, ta với ta ”
 Buồn, cô đơn khép kín hướng vào nội tâm.
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
III.Hướng dẫn tổng kết
? Trình bày nội dung ý nghĩa của bài thơ và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ?
- Nghệ thuật:
+ Từ láy tượng hình (lom khom, lác đác), từ láy tượng thanh (quốc quốc, gia gia)
+ Phép đảo ngữ : “ Lom khom …
Lác đác… ”
+ Mượn cảnh tả tình (6 câu đầu)
+ Trực tiếp tả tình (2 câu cuối)
- Nội dung ý nghĩa :
=>Ghi nhớ (SGK, trang104)
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
IV. Luyện tập
Khoanh tròn vào chữ cái trước đáp án đúng :
1. Cảnh tượng đèo Ngang như thế nào?
A : Thoáng đãng mà heo hút
B : Thấp thoáng có sự sống con người
C : Hoang sơ
D : Cả ba ý trên
2. Phương thức biểu cảm nào được sử dụng?:
A : Trực tiếp
B : Gián tiếp
C : Trực tiếp + Gián tiếp
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
IV. Luyện tập
Sưu tầm và đọc thêm một số bài thơ của Bà huyện Thanh Quan mà em biết?
Văn bản: Qua Đèo Ngang- Bà huyện Thanh Quan
V/ HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
- Làm bài tập 2 trang 104
- Soạn văn bản : Bạn đến chơi nhà