Bài 8. Chữa lỗi về quan hệ từ

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy, cô giáo về dự giờ thăm lớp!
1
KIỂM TRA MIỆNG
-CÂU HỎI KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1: Trong câu:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
( Ca dao)
Có sử dụng quan hệ từ nào? Quan hệ từ đó biểu thị ý nghĩa gì ? (4đ)
Câu 2: Cách sử dụng quan hệ từ như thế nào ? Cho ví dụ cụ thể? (4đ)
CÂU HỎI KIỂM TRA NỘI DUNG TỰ HỌC:
Câu 3: Hôm nay chúng ta học bài gì? Những nội dung nào cần nắm được trong bài học này? (2đ)
Đáp án:
Câu 1: Trong câu:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
( Ca dao)
 Quan hệ so sánh.
Câu 2:
- Khi nói hoặc viết, có những trường hợp phải dùng quan hệ từ. Đó là những trường hợp nếu không có quan hệ từ thì câu văn sẽ đổi nghĩa hoặc không rõ nghĩa. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ (dùng cũng được, không dùng cũng được).
- Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp.
VD:- Hãy vươn lên bằng chính sức mình .(bắt buộc dùng QHT)
- Nhà tôi vừa mới mua một cái tủ (không bắt buộc dùng QHT)
bằng gỗ rất đẹp.
gỗ rất đẹp.


Ti?t 33 - Ti?ng Vi?t:
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Ví dụ 1:

a. Đừng nên nhìn hình thức đánh giá kẻ khác.

b. Câu tục ngữ này chỉ đúng xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.
(?) Hai cõu trờn thi?u quan h? t? ? ch? n�o ?
Hóy ch?a l?i cho dỳng ?
a. Đừng nên nhìn hình thức ..... đánh giá kẻ khác.

b. Câu tục ngữ này chỉ đúng.......xã hội xưa, còn ....... ngày nay thì không đúng.
1. Thiếu quan hệ từ :
mà
v?i
v?i
=> Thêm quan hệ từ :
để
Qua tìm hiểu ví dụ cho thấy lỗi gì khi sử dụng quan hệ từ?
Thiếu quan hệ từ
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Ví dụ 2:
a. Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.

b. Chim sâu rất có ích cho nông dân để nó diệt sâu phá hoại mùa màng.
(?) Các quan hệ từ và, để trong hai câu trên có diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu không ?
Nờn thay v�, d? ? dõy b?ng quan h? t? n�o?
=> Quan hệ đối lập – tương phản.
Quan hệ nguyên nhân – kết quả
a. Nhà em ở xa trường nhưng bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.
b. Chim sâu rất có ích cho nông dân vì nó diệt sâu phá hoại mùa màng.
2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa:
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Bài tập nhanh:
(?) Phỏt hi?n l?i v? s? d?ng quan h? t? trong nh?ng cõu sau dõy v� ch?a l?i cho dỳng.
a. Vỡ giú th?i m?nh nhung h�ng cõy m?i tr?ng v?n d?ng v?ng, khụng b? d?.

b. Giỏ tr?i mua, con du?ng n�y s? r?t tron.
=> Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa
a. Mặc dù gió thổi mạnh nhưng hàng cây mới trồng vẫn đứng vững, không bị đổ.

=> Quan hệ tương phản – đối lập
=> Quan hệ giả thiết – kết quả
b. Nếu trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.
Ví dụ 3
a. Qua cõu ca dao "Cụng cha nhu nỳi Thỏi Son, Nghia m? nhu nu?c trong ngu?n ch?y ra" cho ta th?y cụng lao to l?n c?a cha m? d?i v?i con cỏi.
b. V? hỡnh th?c cú th? l�m tang giỏ tr? nụi dung d?ng th?i hỡnh th?c cú th? l�m th?p giỏ tr? n?i dung.

(?) Vì sao các câu trên thiếu chủ ngữ? Hãy chữa lại cho hoàn chỉnh?
3. Thừa quan hệ từ:
a. Cõu ca dao "Cụng cha nhu nỳi Thỏi Son, Nghia m? nhu nu?c trong ngu?n ch?y ra" cho ta th?y cụng lao to l?n c?a cha m? d?i v?i con cỏi.
b. Hình thức có thể làm tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.

Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Ví dụ 4:

a. Nam l� m?t h?c sinh gi?i to�n di?n. Khụng nh?ng gi?i v? mụn Toỏn, khụng nh?ng gi?i v? mụn Van. Th?y giỏo r?t khen Nam.
(?) Các câu (in đậm) trên sai ở đâu ? Hãy chữa lại cho đúng.
=> Chữa lại:
a. Nam l� m?t h?c sinh gi?i to�n di?n. Khụng nh?ng gi?i v? mụn Toỏn m� cũn gi?i v? mụn Van v� nhi?u mụn khỏc n?a. Th?y giỏo r?t khen Nam.

b. Nú thớch tõm s? v?i m?, khụng thớch v?i ch?.

b. Nú thớch tõm s? v?i m?, khụng thớch v?i ch?.

b. Nú thớch tõm s? v?i m? m� khụng thớch tõm s? v?i ch?.
Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
4. Dùng quan hệ từ không có tác dụng liên kết:
Bài tập nhanh
(?) Hãy chữa lại các lỗi về quan hệ từ trong các câu sau:
a. Nếu chúng ta không biết cách học, nếu chúng ta học không đúng cách nên chúng ta không tiến bộ.
=> Nếu chúng ta không biết cách học và học không đúng cách thì chúng ta không tiến bộ.
b. Sở dĩ cuối năm học lớp 6 em được khen thưởng về kết quả các môn học đều đạt điểm cao. Em có nhiều thành tích tham gia hoạt động văn nghệ - thể thao.
=> Sở dĩ cuối năm học lớp 6 em được khen thưởng là vì kết quả các môn học đều đạt điểm cao. Em còn có nhiều thành tích tham gia hoạt động văn nghệ - thể thao.

=> Chữa lại:
Ghi nh?
Trong vi?c s? d?ng quan h? t?, c?n trỏnh cỏc l?i sau:
Thi?u quan h? t?;
Dựng quan h? t? khụng thớch h?p v? nghia;
Th?a quan h? t?;
Dựng quan h? t? m� khụng cú tỏc d?ng liờn k?t.
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Bài tập 1 –sgk/tr.107
(?) Thờm quan h? t? thớch h?p (cú th? thờm ho?c b?t m?t v�i t? khỏc) d? ho�n ch?nh cỏc cõu sau dõy:
a. Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối.
=> Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.
b. Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.
=> Con xin báo một tin vui để (cho) cha mẹ mừng.
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập:
II. Luyện tập: Bài tập 2 – Sgk/107
Thay các quan hệ từ dùng sai trong các câu sau đây bằng những quan hệ từ thích hợp.
a. Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm với cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng
=> Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm giống (như) cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng.
b. Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.
=> Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.
c. Không nên chỉ đánh giá con người bằng hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người bằng những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.
=> Không nên chỉ đánh giá con người về (qua) hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người về (qua) những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập: Bài tập 3 – Sgk/108
(?) Chữa lại các câu văn sau cho hoàn chỉnh.
D?i v?i b?n thõn em cũn nhi?u thi?u sút, em h?a s? tớch c?c s?a ch?a.

V?i cõu t?c ng? "Lỏ l�nh dựm lỏ rỏch" cho em hi?u d?o lớ l�m ngu?i l� ph?i giỳp d? ngu?i khỏc.

c. Qua b�i tho n�y dó núi lờn tỡnh c?m c?a Bỏc H? d?i v?i thi?u nhi.
B?n thõn em cũn nhi?u thi?u sút, em h?a s? tớch c?c s?a ch?a.

Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em
hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác.

=> B�i tho n�y dó núi lờn tỡnh c?m c?a Bỏc H? d?i v?i thi?u nhi.
Tiết: 33 CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập: Bài tập 4 – Sgk/108


a. Nhờ cố gắng học tập nên nó đạt thành tích cao.
b. Tại nó không cẩn thận nên nó đã giải sai bài toán.
c. Chúng ta phải sống cho thế nào để chan hoà với mọi người.
d. Các chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.
e. Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo bo bảo vệ quyền lợi bản thân của mình.
g. Sống trong xã hội của phong kiến đương thời, nhân dân ta bị áp bức bóc lột vô cùng tàn bạo.
h. Nếu trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.
i. Giá trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.
Cho biết các quan hệ từ in đậm dưới đây được dùng đúng hay sai ? Nếu sai, hãy chữa lại cho đúng?
Đ
Đ
S
Đ
S
S
Đ
S
Đ
Cô giáo như mẹ hiền
Học sinh đi học bằng xe đạp
Đi học
4.TỔNG KẾT
5.HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:
ĐỐI VỚI BÀI HỌC TIẾT NÀY:
+ Học bài, làm bài tập đầy đủ vào vở bài tập.
+ Đặt câu có sử dụng quan hệ từ và phân tích ý nghĩa của câu.
ĐỐI VỚI BÀI HỌC TIẾT SAU:
+ Chuẩn bị bài “ Từ đồng nghĩa”. Trả lời câu hỏi:
Thế nào là từ đồng nghĩa?
 Nêu các loại từ đồng nghĩa?
 Tìm ví dụ về từ đồng nghĩa.