Bài 8. Chữa lỗi về quan hệ từ

Quan hệ từ là những từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân quả….giữa các bộ phận của câu hay giữa câu với câu trong đoạn văn.
Ví dụ: Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Khi nói hoặc viết:
Có những trường hợp bắt buộc phải sử dụng quan hệ từ để câu văn rõ nghĩa hoặc không đổi nghĩa.
Cũng có những trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ (dùng cũng được, không dùng cũng được)
Tiết 34:
chữa lỗi về quan hệ từ
I. Bài học. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ.
Ví dụ 1.
a) §õng nªn nh×n h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c.
 §õng nªn nh×n h×nh thøc mµ (hoÆc ®Ó) ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c.
b) C©u tôc ng÷ nµy chØ ®óng x· héi x­a, cßn ngµy nay th× kh«ng ®óng.
 C©u tôc ng÷ nµy chØ ®óng ®èi víi x· héi x­a, cßn ®èi víi x· héi ngµy nay th× kh«ng ®óng.
1- Thiếu quan hệ từ.
Nội dung ý nghĩa hai câu trên như thế nào? Vì sao? Sửa lại cho đúng?
Qua đây, em thấy lỗi thường gặp về quan hệ từ ở đây là gì?
Bài tập 1: Thêm quan hệ từ thích hợp ( có thể thêm hoặc bớt một vài từ khác) để hoàn chỉnh các câu sau đây :
Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối.
? Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.
Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.
? Con xin báo một tin vui để (cho) cha mẹ mừng.
Ví dụ 2.
a) Nhµ em ë xa tr­êng vµ bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê.
b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n ®Ó nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng.
2- Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa.
Qua đó, em thấy lỗi của người viết về quan hệ từ ở đây là gì?
Việc sử dụng các quan hệ từ “và” “để” ở trong hai câu trên sai như thế nào? Nên thay bằng quan hệ từ nào?
nhưng
vì
Bài tập 2 : Thay các quan hệ từ dùng sai trong các câu sau đây bằng những quan hệ từ thích hợp.
- Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm v?i cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng.
- Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.

như
Dù
a. Câu ca dao “ Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.
Cấu tạo ngữ pháp của hai câu trên sai như thế nào?
Vì sao dẫn tới việc sai đó?
Hãy sửa lại cho đúng?
Qua đó, em thấy lỗi của người viết về quan hệ từ ở đây là gì?
Qua
Về
3- Thừa quan hệ từ.
b. Về hình thức có thể làm tăng giá trị nội dùng đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.
a. Qua câu ca dao “ Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.
b. Hình thức có thể làm tăng giá trị nội dùng đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.
Ví dụ 3.
Bài tập 3 : Chữa lại các câu văn sau cho hoàn chỉnh?
Đối với bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.
? Bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.
Với câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" cho em hiểu đạo lý làm người là phải giúp đỡ người khác.
? Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" cho em hiểu đạo lý làm người là phải giúp đỡ người khác.
- Qua bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.
? Bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.
a.Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán, không những giỏi về môn văn. Thầy giáo rất khen Nam.
b. Nó thích tâm sự với mẹ, không thích với chị.

Các câu in đậm sai ở đâu? Vì sao? Sửa lại cho đúng?
không những
a.Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán, mà còn giỏi về môn văn. Thầy giáo rất khen Nam.
b. Nó thích tâm sự với mẹ, không thích tâm sự với chị.
Qua đó, em thấy lỗi của người viết về quan hệ từ ở đây là gì?
4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết.
Ví dụ 4.
Ghi nhớ: Trong khi sử dụng quan hệ từ cần tránh các lỗi sau:
1- Thiếu quan hệ từ.
2- Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa.
3- Thừa quan hệ từ.
4- Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết.
Bµi tËp 4 (H§ nhãm) §iÒn ch÷ § vµo « trèng ë cuèi c©u dïng quan hÖ tõ ®óng, ch÷ S vµo « trèng ë cuèi c©u dïng quan hÖ tõ sai.


Nhê cè g¾ng häc tËp nªn nã ®¹t thµnh tÝch cao.

b) T¹i nã kh«ng cÈn thËn nªn nã ®· gi¶i sai bµi to¸n.

c) Chóng ta ph¶i sèng cho thÕ nµo ®Ó chan hoµ víi mäi ng­êi.

d) C¸c chiÕn sÜ ®· anh dòng chiÕn ®Êu ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp cña d©n téc.

e) Ph¶i lu«n lu«n chèng t­ t­ëng chØ bo bo b¶o vÖ b¶n th©n cña m×nh.

g) Sèng trong x· héi cña phong kiÕn ®­¬ng thêi, nh©n d©n ta bÞ ¸p bøc bãc lét v« cïng tµn
b¹o.

h) NÕu trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n.

i) Gi¸ trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n.
Đ
Đ
S
Đ
S
Đ
S
S
II. Luyện tập.

Ngữ văn:Tiết 33
Chữa lỗi về quan hệ từ

Bài tập 5 : Em hãy trao đổi bài tập làm văn với bạn bên cạnh; đọc và phát hiện các lỗi sai về quan hệ từ trong bài (nếu có) và góp ý với bạn cách chữa.
Khi dùng quan hệ từ ta thường gặp những lỗi gì ?
?
Trong khi sử dụng
quan hệ từ cần tránh các
lỗi sau:
1- Thiếu quan hệ từ.
2- Dùng quan hệ từ
không thích hợp về
nghĩa.
3- Thừa quan hệ từ.
4- Dùng quan hệ từ mà
không có tác dụng liên
kết.