Bài 8. Bạn đến chơi nhà

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC BẠN HỌC SINH
Câu 1: Nữ sĩ Hồ Xuân Hương được mệnh danh là bà chúa của loại thơ nào?
Câu 2: Bài thơ nào thể hiện nỗi nhớ thương nhà, nỗi buồn thầm lặng cô đơn của người nữ khách giữa đất trời rộng lớn?
Câu 3: Địa danh nào được nhắc đến ở bài ca dao:
“Đường vô xứ … quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ”
Câu 4: Nhà thơ nào của Việt Nam được tổ chức UNESCO cộng nhận là danh nhân văn hóa thế giới?
Câu 5: Một chiến thắng do Trần Quang Khải chỉ huy được ông nhắc đến trong bài thơ “Phò giá về kinh” là chiến thắng ở đâu?
Câu 6: Từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu ca dao sau:
“… như hạt mưa xa
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cày”?
Câu 7: Tên một bài thơ thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần?
Câu 8: Một địa danh nổi tiếng ở tả ngạn sông Hồng đã từng ghi chiến thắng oanh liệt của thời đại nhà Trần?
Câu 9: Bài “Phò giá về kinh” của tác giả Trần Quang Khải được viết theo thể thơ nào?
Câu 10: Nhân vật trữ tình được nói đến trong câu ca dao:
“Cái cò lặn lội bờ ao
Hỡi cô ….. lấy chú tôi chăng”?
Câu 11: Nhằm phơi bày các sự việc mâu thuẫn, phê phán thói hư tật xấu của những hạng người và những sự việc đáng cười trong xã hội là nét chung của chùm ca dao nào?
Câu 12: Trong bài ca dao thuộc những câu hát than thân, cô gái đã ví mình với hình ảnh nào?
1. THƠ NÔM
3. HUẾ
2. QUA ĐÈO NGANG
5. BẾN CHƯƠNG DƯƠNG
4. NGUYỄN TRÃI
6. THÂN EM
8. HÀM TỬ
7. PHÒ GIÁ VỀ KINH
10. YẾM ĐÀO
9.NGŨ NGÔN
11. PHÊ PHÁN
12. TRÁI BẦN
N
G
Y
U
N
Ê
K
H
U
Y
N
Ê
TỪ KHÓA
Tiết 30 - văn bản:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến
I. Giới thiệu tác giả , tác phẩm
1.Tác giả: Nguyễn Khuyến (1835-1909)
Tiết 30: Văn bản: Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến
- Quê: Thôn Vị Hạ, làng Và, xã Yên Đổ ( nay thuộc xã Trung Lương huyện Bình Lục tỉnh Hà Nam).Ông là người đỗ đầu 3 kì thi, từng làm quan dưới triều Nguyễn.
Là nhà thơ xuất sắc của nền văn học Việt Nam, ông nổi tiếng với những bài thơ viết về tình bạn, về làng quê Bắc Bộ Việt Nam.
Ngôn ngữ thơ giản dị vừa gần gũi với lời ăn tiếng nói của nhân dân vừa có cái sâu sa lí thú của một nhà Nho tài danh, giọng thơ khi thì trữ tình thiết tha có lúc lại hóm hỉnh trào phúng.
2. Tác phẩm: sáng tác lúc ông về ở ẩn tại quê nhà.
Tiết 30: Văn bản: Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến
Giới thiệu tác giả, tác phẩm
Đọc và tìm hiểu văn bản.
Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà
Hoàn cảnh tiếp bạn
Tấm lòng của tác giả
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
(Nguyễn Khuyến)
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa,
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng, rào thưa khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
1.Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà:
“Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,”
Đã bấy lâu nay
bác
2. Hoàn cảnh tiếp bạn:
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa,
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng, rào thưa khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa,
chợ
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng, rào thưa khó đuổi gà.

Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
2. Hoàn cảnh tiếp bạn:
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa,
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng, rào thưa khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
3. Tấm lòng của nhà thơ:
Bác đến chơi đây, ta với ta!
CÂU HỎI THẢO LUẬN:

Từ “Ta” trong câu thơ thuộc từ loại nào? “Ta” dùng để chỉ ai?
Chỉ ra vai trò của từ “ với” trong cụm từ “ta với ta”?
Nêu ý nghĩa của câu thơ kết bài “ bác đến chơi đây, ta với ta”
II. Đọc và tìm hiểu văn bản
1. Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà
2. Hoàn cảnh tiếp bạn của nhà thơ
3. Tấm lòng của nhà thơ
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
III.Tổng kết - Ghi nhớ:
IV. Luyện tập
1. Tác giả
2. Tác phẩm
Tiết 30: Văn bản: Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến
2. Nội dung: từ tình huống bất ngờ hóm hỉnh,bài thơ đã khẳng
định tình bạn chân thành vượt lên mọi hoàn cảnh. Bài thơ là lời ca
về tình bạn.
Nghệ thuật: Thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật,sử dụng
linh hoạt các phép liệt kê, đối, ngôn ngữ giản dị, lời thơ hóm hỉnh.
1. Có nhận định “ bạn đến chơi nhà” là bài thơ hay nhất về tình bạn? Vì sao?
Vì nó ca ngợi tình ban chân thành mộc mạc nhưng tràn ngập niềm vui.
Vì nó đã tạo ra một tình huống bất ngờ thú vị làm cho người đọc ngạc nhiên cười xòa hóm hỉnh mà sâu sắc.
Tình bạn chân thành cao cả đó được thực hiện trong hình thức thơ thất ngôn bát cú Đường luật rất chặt chẽ.
2. Sưu tầm những nhận định hay về tình bạn?

Người bạn thật sự không phải người đến với bạn đầu tiên, hay người bạn biết lâu nhất.
Đó là người đến bên bạn và không bao giờ bỏ rơi bạn.
Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè
Tình bạn tươi thắm như hoa 
Tình bạn là bản tình ca tuyệt vời
Bạn bè là nghĩa tương thân 
Khó khăn thuận lợi ân cần bên nhau.
“Trong hoạn nạn mới biết ai là người bạn tốt.”