Bài 8. Bạn đến chơi nhà

Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc bài thơ "Qua Đèo Ngang"
Nêu cảm nhận của em cảnh Đèo Ngang trong bài thơ.
Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến
GV: Nguyễn Thị Vân Đài
HS : Lớp 7A
I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả:
Là nhà thơ lớn của
dân tộc.
2-Tác phẩm :
Sáng tác trong thời
gian ở ẩn (Vườn Bùi
Yên Đổ - Hà Nam)
“Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!”


NguyÔn KhuyÕn
nhà
xa
gà
hoa
ta
I- T×m hiÓu chung
1- T¸c gi¶

Là nhà thơ của tình bạn,
tình người , tình quê.
2-Tác phẩm :
- Sáng tác trong thời gian
ở ẩn .
- Thể :
Thất ngôn bát cú Đường lụât.
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!

II- Đọc - Tìm hiểu văn bản:

Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến

Cảm nghĩ
khi bạn đến
chơi nhà.

Việc
tiếp đãi
bạn
Cảm nghĩ
về tình bạn


II- Đọc - Tìm hiểu văn bản:
1- Câu thơ đầu:
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà


Đã bấy lâu nay:
bác :
mong mỏi chờ đợi.

Xưng hô thân mật , trân trọng.
=> xúc động, vui mừng khi gặp bạn .


2-Sáu câu thơ tiếp theo:
.Trẻ thời đi vắng chợ thời xa
Ao sâu nước cả khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà
Cải chửa ra cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa
Đầu trò tiếp khách trầu không có.


Tiếp bạn…
+ Hoàn cảnh
Bạn đến
nhà
Có trẻ
Có chợ
Trẻ đi vắng
Chợ xa


Không có
người
sai vặt,
không mua
được
món ngon.


.Trẻ thời đi vắng chợ thời xa
Không bắt được
Món ngon trong nhà
nhưng
 Món ngon không có đành tìm đến những món ăn dân dã
Món dân dã
Có
cải , cà , bầu ,
mướp
nhưng

 Món dân dã đều chưa ăn được !
Nhận xét về 6 câu thơ này có 2 ý kiến :

1. Đây là những câu thơ tả thực : Nguyễn Khuyến quả thật
không có gì để tiếp bạn vì gia cảnh ông rất nghèo.
2. Tác giả nói quá lên cho vui về cái sự không có gì của mình.
Con đồng ý với ý kiến nào? Tại sao?
Trẻ thời đi vắng chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà
Cải chửa ra cây , cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
Đầu trò tiếp khách trầu không có




2-Sáu câu thơ tiếp theo:
=>Cách nói phóng đại- Giọng điệu dí dỏm đùa vui.
Có tất cả nhưng không có gì để tiếp bạn
Nói quá lên cho vui về cảnh sống thanh bạch giản dị.

Tình cảm quí mến bạn chân thành không khách sáo
Hóm hỉnh, yêu đời => Tự hào với cuộc sống ẩn dật, thú điền viên
Cách sử dụng từ ngữ để diễn đạt cái không có
“…Trẻ thêi ®i vắng chợ thêi xa.
Ao sâu nước cả khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.

Những câu thơ trên đều nói về cái không có nhưng
được diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Em
có nhận xét gì về cách sử dụng những từ ngữ đó ?
Những động từ , phó từ được sử dụng tự nhiên ,
khéo léo , tinh tế , tạo nên nét duyên rất riêng
của nhà thơ , đồng thời làm nổi bật cái không có.
Câu cuối
Bác đến chơi đây ta với ta
ta
ta
"Ta với ta" : nhà thơ và người bạn, tuy hai mà một, gắn bó, thân thiết.
Không có gì, cả đến miếng trầu tiếp bạn nhưng có cả một tấm lòng với bạn.
=>Tình bạn cao đẹp không cần đến lễ nghi, vật chất mà cốt ở tấm lòng chân tình, sự đồng cảm.
Khẳng định, tin tưởng ở tình bạn cao đẹp
Tự hào kín đáo về sự trong sáng, cao cả của tình bạn
đối lập với nhân tình thế thái lúc bấy giờ.
Câu thơ đầu :
-Đã bấy lâu nay: mong bạn
-bác: thân mật , trân trọng
=>Niềm vui gặp bạn.

Sáu câu tiếp theo:
Không có món ăn ngon đãi bạn
Không có món ăn dân dã vườn nhà đãi bạn
-Không có cả trầu tiếp bạn.
=>Không có gì tiếp đón bạn
Câu thơ cuối :
-Ta với ta: Nhà thơ và người bạn.

=>Có tình bạn, có tấm lòng trân trọng bạn.

Nội dung
Nội dung
L
ậ
P
ý

K
hé
O
lé
o

Tình bạn thắm thiết , bền chặt .
Xuân Diệu cho rằng ở bài thơ này
còn có hình ảnh một bức tranh quê
Con có thấy như vậy không ?
"Bài thơ mang cái hồn xanh
của vườn tược".
Xuân Diệu
1- Ngôn ngữ cổ xưa, giọng thơ trầm buồn.
2- Ngôn ngữ trang nhã kiểu cách, nhiều hình ảnh ước lệ.
3- Ngôn ngữ, hình ảnh thơ bình dị, tự nhiên, giọng thơ dí dỏm , đùa vui.
Chọn đáp án đúng
Câu thơ đầu :
-Đã bấy lâu nay: mong bạn.
-bác: thân mật , trân trọn.
=>Niềm vui gặp bạn.

Sáu câu tiếp theo:
Không có món ăn ngon đãi bạn.
Không có món ăn dân dã vườn nhà đãi bạn.
-Không có cả trầu tiếp bạn.
=>Không có gì tiếp đón bạn
Câu thơ cuối :
-Ta với ta: Nhà thơ và người bạn.

=>Có tình bạn, có tấm lòng trân trọng bạn.

Nội dung
Nội dung
L
ậ
P
ý

K
hé
O
lé
o

Tình bạn thắm thiết, bền chặt.
Tạo tình huống khéo léo.
Ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, tinh tế.
Giọng thơ hóm hỉnh .
Nghệ thuật
Nghệ thuật
Luyện tập
Bài 1
Lí do nào khiến Bạn đến chơi nhà được coi là bài thơ hay nhất về tình bạn ?

Ca ngợi tình bạn chân thành bất chấp mọi điều kiện , hoàn cảnh

Tạo một tình huống bất ngờ, thú vị, kết thúc bằng một nụ cưòi hóm hỉnh sâu sắc

Được thể hiện bằng ngôn ngữ sáng tạo của thơ Nôm trong 1 bài thơ Đường luật rất chỉnh về niêm luật

Cả A, B, C
D
Bài thơ tiêu biểu cho đặc điểm nào của thơ Nguyễn Khuyến?
Thơ trữ tình với cách bộc lộ tình cảm chân thành giản dị
Thơ tả cảnh mang đậm hương sắc đồng quê
Thơ trào phúng với nụ cưòi đôn hậu, hóm hỉnh
Cả A, B, C
Biện pháp nghệ thuật chính trong bài






t ừ t h u ? n v i ệ t
n

T ừ q u a n
T a V ớ i T A
V ư ờ n b ù i
B i ể u c ả m
n ó i q u á
K h ó c d Ư Ơ n g k h u Ê
1
2
3
4
5
6
7
Tình bạn
B
a
t
N
h
i
1. Nơi Nguyễn Khuyến về ở ẩn và sáng tác bài thơ này
2.Việc làm thể hiện sự bất hợp tác của Nguyến Khuyến với thực dânPháp
3. Bài thơ sử dụng phần lớn ngôn ngữ này
4. Mục đích chính của việc lập ý ở văn bản này
5. Cụm từ có ý nghĩa nhất trong văn bản
6. Một bài thơ khác của Nguyễn Khuyến cũng viết về tình bạn

7. Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong bài thơ

Tìm những giai thoại về tình bạn của Nguyễn Khuyến
Tìm đọc bài thơ Khóc Dương Khuê
Soạn bài tiếp theo
- Vi?t do?n van 7-8 câu bi?u c?m v? tình b?n.

Bài học kết thúc,
Xin kính chào các thầy cô giáo !
Xin cảm ơn toàn thể các con !
Goodbye !
See you again!