Bài 8. Bạn đến chơi nhà

Người thực hiện: Nguyễn Kim Cúc

CHÀO MỪNG THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ TIẾT THAO GIẢNG HÔM NAY
GV:ĐẶNG THỊ NGỌC HƯƠNG

Cõu h?i :D?c di?n c?m b�i tho Qua Dốo Ngang.
Cõu h?i: Tõm tr?ng c?a tỏc gi? th? hi?n qua b�i tho l� tõm tr?ng ntn?
A /Yêu say đắm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước.
B/Đau xót ngậm ngùi trước sự thay đổi của quê hương.
C/Buồn thương da diết khi phải sống trong cảnh ngộ cô đơn.
D. Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ của đất nước.
D
KIỂM TRA BÀI CŨ
TIẾT 30
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến


Ti?t 30: B?N D?N CHOI NH�
- Nguyễn Khuyến-
I/ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1.Tác giả, tác phẩm
a.Tác giả.
Nguyễn Khuyến(1835-1909) quê tỉnh Hà Nam.
Ông từng đỗ ba kì thi nên còn có tên gọi Tam nguyên yên đỗ.Ông ra làm quan 10 năm sau đó cáo quan về ở ẩn.
-Nhà thơ lớn của dân tộc.


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I/ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
.
1. Tác giả- tác phẩm.
a. Tác giả�:
Nguyễn Khuyến lúc làm quan
Nguyễn Khuyến cáo quan về quê ở ẩn


Tiết 30: Văn bản BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
- Nguyễn Khuyến -
I/ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1. Tác giả- tác phẩm
a. Tác giả�:
b. Tác phẩm:
- Thể thơ:
-Bài thơ in trong:Hợp tuyển thơ văn Việt Nam-tập 4(1963)
Thất ngôn bát cú Đường lu?t, du?c vi?t b?ng ch? nụm.
Bạn đến chơi nhà

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà .
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rộng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Thất ngôn bát cú Đường luật�:
Th? tho 8 cõu 7 ch?. Câu 3-4 đối nhau( Ao sâu/ vườn rộng; nước cả/ rào thưa. Khôn chài cá/ khó đuổi gà). Câu 5-6 đối nhau( Cải/ bầu; chửa ra cây/ vừa rụng rốn; cà mới nụ/ mướp đương hoa).Các câu 1-2-4-6-8 hiệp vần chân .
Ao sâu nước cả,
Vườn rộng rào thưa
Khôn chài cá,
khó đuổi gà .
Bạn đến chơi nhà

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà .
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Ao sâu
Vườn rộng
nước cả
rào thưa
khôn chài cá
khó đuổi gà


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I/ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN.
1. Tác giả- tác phẩm
a. Tác giả�:
b. Tác phẩm:
2. Chú thích.
Bạn đến chơi nhà

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
3. Bố cục:
- Bố cục bài thơ không tuân theo qui cách:
Đề -Thực -Luận - Kết.
Cấu trúc theo (1+6+1): câu đầu: nêu cảm xúc khi bạn đến
Sáu câu giữa:Tình huống và khả năng tiếp
b?n.
Câu cuối: kh?ng d?nh tình bạn.
Ba phần


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I/ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1. Tác giả- tác phẩm
a. Tác giả�:
b. Tác phẩm:
3. Bố cục.
2. Chú thích.
Bạn đến chơi nhà

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa r?ng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
II. PHÂN TÍCH
- Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thường ng�y.lõu r?i b?n m?i d?n nh� choi.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi khi có bạn đến thăm.
2.Tình huống và khả năng tiếp bạn .
1.Cảm xúc khi bạn đến chơi.



Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
-Trẻ thời đi vắng
? không có người sai bảo.
- Chợ thời xa
? không dễ mua sắm thức ăn.
-> Mong muốn tiếp bạn thịnh soạn nhưng không thực hiện được.
- có cá, có gà
=> nhưng cũng bằng không
- có cải, có cà, có bầu, có mướp?
nhưng cũng chỉ mới ở dạng tiềm ẩn (chửa ra cây, mới nụ, vừa rụng rốn, đương hoa).
- Trầu-> cung không có.
I/D?C-HI?U VAN B?N
1. Tác giả- tác phẩm
2. Đọc, hiểu chú thích, bố cục.
II. PH�N T�CH
1. Cảm xỳc khi bạn đến chơi.
0
-Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thường ng�y.Dó lõu r?i b?n m?i t?i nh� choi.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi, khi có bạn đến thăm.

2. Tình huống và khả năng tiếp bạn.
- M?i th? d?u cú m� l?i nhu khụng
? Dú l� cỏch núi vui ,tạo tình hu?ng c?a nh� tho, phúng d?i s? thi?u th?n v? v?t ch?t d? l�m n?i b?t s? gi�u cú c?a t?m lũng.
=> Th? hi?n tình cảm Nguy?n khuy?n dành cho bạn r?t chân thành.
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !


Bác đến chơi đây ta với ta
Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I . D?C-HI?U VAN B?N
II. PH�N T�CH.
1 .Cảm xúc khi bạn đến chơi.
- Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thu?ng .Dó lõu r?i b?n m?i t?i nh� choi.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi, khi có bạn đến thăm.

2. Tình huống và kh? năng tiếp bạn.
- M?i th? cú m� nhu khụng ?Cách tạo tình huống, phúng d?i s? thiờỳ v? v?t ch?t d? l�m n?i b?t s? gi�u cú c?a t?m lũng
->Tình cảm dành cho bạn chân thành.

3. Kh?ng d?nh tình bạn.
-> Khẳng định chiều sâu của tình b?n ,v?t ch?t khụng th? mua du?c.
-C?m t? ta v?i ta => núi d?n s? hũa h?p,tuy hai m� m?t.
So sánh cụm từ ta với ta
ở bài thơ này với bài Qua Đèo Ngang ?


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I . ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
II. PH�N T�CH.
1.Cảm xúc khi bạn đến thăm.
- Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thường. Dó lõu r?i b?n m?i d?n choi.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi. khi có bạn đến thăm.
2. Tình huống và kh? năng tiếp bạn.


->. Tình cảm dành cho bạn chân thành.

3. Kh?ng d?nh tình bạn .
-> Khẳng định chiều sâu của tình bạn. v?t ch?t khụng th? mua du?c.
III. Tổng kết.
1. Nội dung:
B�i tho k?t h?p phuong th?c miờu t?,t? s?,bi?u c?m thụng qua h? th?ng ngụn t? thu?n vi?t trong sỏng,t? nhiờn,d? hi?u.
2.Nghệ thuật.
B�i tho dó di?n t? du?c tình cảm bạn bè gắn bó thân thiết.
IV. Luyện tập.
- Cỏch t?o tỡnh hu?ng ,phúng d?i s? thi?u v? v?t ch?t d? l�m n?i b?t t?m lũng.
- C?m t? ta v?i ta => núi d?n s? hũa h?p tuy hai m� m?t.


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I . D?C-HI?U VAN B?N

II. PH�N T�CH.

1. Cảm xúc khi bạn đến chơi.
- Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thường. Dó lõu r?i b?n m?i d?n choi.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi khi có bạn đến thăm.
2.Tình huống và kh? năng tiếp bạn


-> Tình cảm dành cho bạn chân thành.
3. Khẳng định tình bạn .
-> Khẳng định chiều sâu của tình bạn, g?n bú keo son.Dỳng l� dụi b?n tri õm tri k?.
.
III. Tổng kết.
IV. Luyện tập.
Bài 1.
? Từ câu thứ hai đến câu thứ sáu, tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả những điều kiện vật chất để đãi bạn với mục đích gì?
Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mình.
B. Giãi bày hoàn cảnh thực tế của mình.
C. Không muốn tiếp đãi bạn.
D. Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc.
- Cỏch t?o tỡnh hu?ng ,phúng d?i s? thi?u v? v?t ch?t d? l�m n?i b?t t?m lũng.

-Cụm từ ta với ta => nói đến sự hòa hợp,tuy hai mà một


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I . D?C-HI?U VAN B?N

II. PHÂN TÍCH.
.
III. Tổng kết.
IV. Luyện tập.
Bài 2.
? Trong những nhận xét sau đây, nhận xét nào đúng, nhận xét nào sai ? ( đúng khoanh chữ Đ, sai khoanh chữ S)
Hai bài thơ Qua Đèo Ngang và Bạn đến chơi nhà đều viết bằng thể thơ thất ngôn bát cú. Đ S
b. Hai bài thơ đã diễn tả tình bạn thân thiết gắn bó của những tâm hồn tri âm. Đ S
c. Hai bài thơ đều kết thúc bởi ba từ ta với ta, nhưng nội dung thể hiện của mỗi bài lại hoàn toàn khác nhau. Đ S
d. Hai bài thơ đều có cách nói giản dị, dân dã, dí dỏm. Đ S



Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
I . D?C-HI?U VAN B?N

II. PH�N T�CH.
1.Cảm xúc khi có bạn đến thăm.
- Lời thơ mở đầu rất tự nhiên như lời nói thường.
-> Niềm vui sướng, hồ hởi. khi có bạn đến thăm.
2.Tình huống và khă năng tiếp bạn.

-> Mọi thứ đều có mà lại như không. Tình cảm
dành cho bạn chân thành.
3. Cảm nghĩ về tình bạn .
-> Khẳng định chiều sâu của tình bạn .
Cái đáng quí nhất là đến với nhau bằng tấm lòng.
III. Tổng kết.
1. Nghệ thuật:
- Bài thơ đường luật thuần nôm. Lời thơ giản dị, cách nói hóm hỉnh.
2. Nội dung:
- Tình cảm bạn bè gắn bó thân thiết.
IV. Luyện tập.
- Cách tạo tình huống, cách nói lấp lửng. Phép liệt kê, phép đối. Nói quá, cách nói hóm hỉnh, đùa vui.
- Đại từ ngôi 1 và 2.
Hướng dẫn về nhà
Nắm toàn bộ kiến thức của bài.
Làm bài tập còn lại trong SGK.
Học thuộc bài thơ.
Chuẩn bị bài viết TLV số 2.
Chúc các em học tốt
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT


Tiết 30 Bạn đến chơi nhà
- Nguyễn Khuyến -
Mộ Nguyễn Khuyến đặt trên núi Phương Nhi, huyện ý Yên, tỉnh Nam Định.