Bài 8. Bạn đến chơi nhà

CHÀO MỪNG THẦY CÔ ĐẾN THĂM VÀ DỰ GiỜ
LỚP 7/2
GV Thực hiện :Nguyễn Nguyên Bá
Đọc thuộc lòng, diễn cảm bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương.Trình bày nội dung của bài thơ này?
Kiểm tra bài cũ

Nội dung: trân trọng vẻ đẹp phẩm chất trong trắng son sắt của người phụ nữ Việt Nam xưa và sự cảm thông sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.

BÁNH TRÔI NƯỚC
( Hồ Xuân Hương)
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Tiết 30
Văn bản :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
(Nguyễn Khuyến)
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích
1. Tác giả:
Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) lúc nhỏ có tên là Nguyễn Thắng, hiệu Quế Sơn. Quê ở làng Yên Đỗ - Bình Lục - Hà Nam. Học giỏi. Đỗ đầu 3 kì thi: thi hương, thi hội, thi đình. Vì thế ông được gọi là Tam Nguyên Yên Đỗ. Ông làm quan cho triều đình nhà Nguyễn hơn mười năm rồi cáo quan về ở ẩn tại quê nhà vào năm 1884.
(Sgk)
2. Tác phẩm:
Bài thơ ra đời khi Nguyễn Khuyến đã cáo quan về ở ẩn tại quê nhà. Đây là bài thơ hay nhất trong chùm thơ viết về tình bạn
“Bạn đến chơi nhà” thuộc thể thơ gì?Vì sao em biết?
Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, viết bằng chữ Nôm.
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích
1. Tác giả:
Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, viết bằng chữ Nôm
2. Tác phẩm:
+ nước cả : nước đầy, nước lớn
+ khôn : không thể, khó, e rằng khó
+ rốn: phần nằm dưới đáy của quả bầu.
+ chửa : chưa
3. Từ khó:
(Sgk)
4. Đọc văn bản
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
(Nguyễn Khuyến)
1. Bố cục:
1
6
1
Lời chào đón bạn
Hoàn cảnh tiếp bạn
Tình bạn của nhà thơ
3 phần
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
1. Bố cục
2. Phân tích
a . Lời chào đón bạn
Nêu sự việc: Đã lâu lắm rồi bác mới tới thăm tôi.
- Gọi bạn bằng “bác” – để tỏ thái độ niềm nở, thân mật, kính trọng.
=> Tự nhiên, chân tình, mừng rỡ.

Nội dung của câu thơ thứ nhất nói gì?
Gọi bạn bằng “bác” thể hiện thái độ gì?
Qua đây em thấy lời chào đón bạn của nhà thơ như thế nào?
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
2. Phân tích
a . Lời chào đón bạn.
b.Hoàn cảnh tiếp bạn :
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Trẻ thời đi vắng,
chợ thời xa.
Qua 6 câu thơ tiếp theo thì hoàn cảnh tiếp bạn của Nguyễn Khuyến như thế nào? Em hãy chứng minh bằng các chi tiết cụ thể.
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
2. Phân tích
a . Lời chào đón bạn
b . Hoàn cảnh tiếp bạn :
Cải chửa ra cây
Cà mới nụ
Mướp đương hoa
Đưa ra nhiều tình huống có vẻ rất hợp lí nhằm giải bày: nhà không có thức gì để tiếp bạn cả.
Bầu vừa rụng rốn
Ao sâu, nước cả
Vườn rộng, rào thưa
Trầu không có
Tác giả đưa ra những tình huống như vậy có hợp lí hay không?
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
2. Phân tích
a . Lời chào đón bạn
b . Hoàn cảnh tiếp bạn :
- Đưa ra nhiều tình huống có vẻ rất hợp lí nhằm giải bày: nhà không có thức gì để tiếp bạn cả.
Theo em giọng điệu, thái độ của nhà thơ là băng khoăn hay hay thể hiện cách nói hóm hỉnh, cường điệu về những điều “không có” này?
- Cách nói hóm hỉnh, cường điệu.
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
2. Phân tích
a . Lời chào đón bạn:
b . Hoàn cảnh tiếp bạn :
c. Tình bạn của nhà thơ.
- Khẳng định giá trị của tình bạn
=> Tình bạn đậm đà, thắm thiết, không dễ có được.
Theo các em tác giả có dụng ý gì khi cố tình tạo tình huống đặc biệt như vậy?
- Cố ý tạo tình huống đặc biệt để làm nổi bật tình bạn.
Câu thơ cuối và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
- Câu thơ thứ 8 và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
- Câu thơ thứ 8 và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
- Câu thơ thứ 8 và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
- Câu thơ thứ 8 và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
- Câu thơ thứ 8 và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì?
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
III. Tổng kết :
1. Nội dung:
- Khắc họa tình bạn đậm đà, thắm thiết, chân thành.
2. Nghệ thuật:
Tình huống thơ độc đáo; giọng thơ hóm hỉnh lối nói cường điệu; ngôn ngữ mộc mạc; ý tứ sâu xa .
* Ghi nhớ:
SGK tr105
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. Tìm hiểu văn bản
III. Tổng kết :
IV. Luyện tập:
Theo em có gì khác nhau trong cụm
từ “ta với ta ‘’ ở bài thơ này so với
bài ‘’ Qua đèo ngang’’- Bà huyện
Thanh Quan ?

* Khác :
CÂU THƠ ĐẦU :
Lời chào đón bạn.
-bác: thân mật , trân trọng
- Tự nhiên, chân tình, mừng rỡ.
=>Niềm vui gặp bạn.
SÁU CÂU TIẾP THEO:
Hoàn cảnh tiếp đãi bạn:
-Không có món ăn trong vườn nhà để đãi bạn
-Không có trầu tiếp bạn.
=>Không có gì tiếp đón bạn
CÂU THƠ CUỐI :
Tình bạn của nhà thơ.
-Ta với ta: Nhà thơ và người bạn.
=>Có tình bạn, có tấm lòng trân trọng bạn.
Nội dung
Nội dung
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Tình bạn đậm đà , thắm thiết, chân thành
Củng cố
CÂU THƠ ĐẦU :
-Lời chào đón bạn.
-bác: thân mật , trân trọng
- Tự nhiên, chân tình, mừng rỡ.
=>Niềm vui gặp bạn.
SÁU CÂU TIẾP THEO:
Hoàn cảnh tiếp đãi bạn:
-Không có món ăn trong vườn nhà để đãi bạn
-Không có trầu tiếp bạn.
=>Không có gì tiếp đón bạn
CÂU THƠ CUỐI :
Tình bạn của nhà thơ.
-Ta với ta: Nhà thơ và người bạn.

=>Có tình bạn, có tấm lòng trân trọng bạn.
Nội dung
Nội dung
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Tình bạn đậm đà , thắm thiết, chân thành
Tạo tình huống khéo léo.
Ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, tinh tế.
Giọng thơ hóm hỉnh .
Nghệ thuật
Nghệ thuật
Củng cố
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Văn học
Tiết 30 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
XIN CẢM ƠN THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH