Bài 8. Bạn đến chơi nhà

Giáo viên thực hiện:
TRƯỜNG THCS
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ TIẾT HỌC!
LỚP 7A5
Môn: Ngữ văn
KIỂM TRA BÀI CŨ
?
Đọc thuộc lòng bài thơ “ Qua Đèo Ngang”?
Tâm trạng của tác giả thể hiện qua bài thơ là tâm trạng như thế nào?
Yêu say đắm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước.
Đau xót ngậm ngùi trước sự thay đổi của quê hương.
Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ.
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
- NGUYỄN KHUYẾN -
VĂN BẢN
TIẾT 30:
I. TÌM HIỂU CHUNG
Tác giả
Nguyễn Khuyến (1835-1909); quê ở Yên Đổ - Bình Lục – Hà Nam
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Ông có biệt danh là Tam Nguyên Yên Đổ
- Ông là nhà thơ của làng quê Việt Nam
2. Tác phẩm
I. TÌM HIỂU CHUNG
Tác giả
a.Hoàn cảnh sáng tác

:Tình bạn.
Khi ông cáo quan về ở ẩn ở quê nhà.
- Chủ đề
- Thể thơ
- Bố cục
: 3 phần (1/6/1)
: Thơ thất ngôn bát cú Đường luật
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
b. Đọc- tìm hiểu văn bản
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
Đọc diễn cảm, rõ ràng, giọng hóm hỉnh, chú ý ngắt nhịp 4/3, riêng câu thứ 7 ngắt nhịp 4/1/2.
Dó b?y lõu nay, bỏc t?i nh�,
- Lời chào hỏi tự nhiên, giản dị, gần gũi với đời sống.
-> Đón bạn với thái độ cởi mở, thân mật, thể hiện sự vui mừng khi bạn đến thăm
Chỉ thời gian đã qua lâu rồi
Chỉ sự việc bạn đến thăm
1.Lời chào đón bạn
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. PHÂN TÍCH
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
2.Tình huống và khả năng tiếp bạn
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
II. PHÂN TÍCH
- Trẻ đi vắng: Không có người sai bảo.
-Chợ xa: Không dễ mua bán thức ăn thết bạn
- Sản vật gia đình phong phú: cá, gà, cải, cà, bầu, mướp nhưng có mà lại như không.
->Nghệ thuật: đối, liệt kê, chơi chữ; ngôn ngữ dân gian phong phú.
=> Tác giả sống lạc quan yêu bạn bằng tình cảm dân dã , chất phác.
-Lễ nghi tiếp khách tối thiểu cũng không có.

-> Chỉ sự đồng lòng, đồng cảm, cảm thông, chia sẻ
“ Ta với ta”:Đại từ ngôi1 và 2
=> Khẳng định điều quý giá nhất của tình bạn là đến với nhau bằng tấm lòng. Một tình bạn trong sáng, thanh cao, không vụ lợi.
Bác đến chơi đây, ta với ta!

3. Kết luận về tình bạn
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Thảo luận nhóm: So sánh cách dùng cụm từ “ta với ta” của Nguyễn Khuyến và cụm từ “ta với ta” trong bài Qua đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan?
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. PHÂN TÍCH
Bác đến chơi đây, ta với ta!
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. PHÂN TÍCH
III. TỔNG KẾT
Tạo tình huống bất ngờ, thú vị.
Lời thơ thuần Nôm, giản dị, tự nhiên.
Giọng thơ hóm hỉnh.
Ca ngợi tình bạn đậm đà, chân thành thắm thiết, dân dã mà cảm động.
* Ghi nhớ: SGK - 105
1.Nghệ thuật
2. Nội dung


BÀI TẬP CỦNG CỐ
? Từ câu thứ 2 đến câu thứ 6, tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả những điều kiện vật chất để đãi bạn với mục đích gì?
Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mình
Giãi bày hoàn cảnh thực tế của mình
Không muốn tiếp đãi bạn
D.Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc.
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ
Học thuộc bài thơ
Nắm nội dung và nghệ thuật của bài thơ
Làm baì tập còn lại trong SGK
Chuẩn bị bài tiếp theo: Xa ngắm thác núi Lư
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ


xin chân thành cảm ơn
các thầy cô và các em học sinh!




-> Bài thơ có bố cục độc đáo
Đề: Lời chào đón bạn
Thực: Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn
Kết luận về tình bạn
Đã bây lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
"
“Ta với ta” trong bài Qua Đèo Ngang là tác giả với cái bóng của mình, là nỗi cô đơn khi chỉ có một mình đối diện với chính mình ở nơi hoang vắng.

-> Bộc lộ nỗi cô đơn gần như tuyệt đối của tác giả
“Ta với ta” trong bài Bạn đến chơi nhà là tác giả và bạn, tuy hai mà một, đó là tình bạn chân thành, cảm động vượt lên trên mọi thứ vật chất. lộ niềm vui mừng, phấn khởi của đôi bạn già.
->Bộc lộ niềm vui mừng, phấn khởi của đôi bạn già.
- Hiệp vần cuối câu 1,2,4,6,8
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra hoa, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
Câu 3 đối câu 4
Luật trắc
Câu 5 đối câu 6