Bài 8. Bạn đến chơi nhà
Chia sẻ bởi Phạm Thị Nga |
Ngày 28/04/2019 |
22
Chia sẻ tài liệu: Bài 8. Bạn đến chơi nhà thuộc Ngữ văn 7
Nội dung tài liệu:
CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THAO GIẢNG
LỚP 7B
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Đọc thuộc lòng bài thơ Qua Đèo Ngang? Cho biết cụm từ Ta với ta ở đây chỉ về ai? Có hàm ý gì?
-“ Ta với ta” trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan là một mình với chính mình, biểu lộ sắc thái cô đơn của tác giả trước khung cảnh thiên nhiên trời đất mênh mông, hoang sơ xứ lạ.
NHỮNG CÂU CA DAO, TỤC NGỮ, THÀNH NGỮ SAU NÓI VỀ TÌNH CẢM GÌ CỦA CON NGƯỜI?
Ngựa chạy có bầy, chim bay có bạn.
- Buôn có bạn, bán có phường.
- Ăn chọn nơi, chơi chọn bạn.
- Thuận vợ thuận chồng bể Đông tát cạn,
Thuận bè thuận bạn, tát cạn bể Đông.
- Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.
Tiết 30
Văn bản :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
(Nguyễn Khuyến)
Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) lúc nhỏ có tên là Nguyễn Thắng, hiệu Quế Sơn. Quê ở làng Yên Đỗ - Bình Lục - Hà Nam. Học giỏi. Đỗ đầu 3 kì thi: thi hương, thi hội, thi đình. Vì thế ông được gọi là Tam Nguyên Yên Đỗ.
Ông được mệnh danh là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam, vì thơ luôn tràn ngập khung cảnh dân dã, bình dị của làng quê Việt Nam. Tiêu biểu nhất là qua chùm ba bài thơ thu.
Thu Điếu
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối ôm cần lâu chẳng đặng,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
Thu Ẩm
Năm gian nhà nhỏ thấp le te,
Ngõ tối đêm khuya đóm lập lòe.
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt,
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.
Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt,
Mắt lão không viền cũng đỏ hoe.
Rượu tiếng rằng hay, hay chẳng mấy
Độ năm ba chén đã say nhè.
Thu Vịnh
Trời thu xanh ngắt mấy từng cao,
Cần trúc lơ thơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông chừng như khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra sợ thẹn với ông Đào!
CHÙM BA BÀI THƠ THU CỦA NGUYỄN KHUYẾN
Ông làm quan cho triều đình nhà Nguyễn hơn mười năm rồi cáo quan về ở ẩn tại quê nhà vào năm 1884.
Bài thơ ra đời khi Nguyễn Khuyến đã cáo quan về ở ẩn tại quê nhà. Đây là bài thơ hay nhất trong chùm thơ viết về tình bạn
DỊ BẢN CỦA BÀI THƠ:
Chẳng mấy khi nay, bác đến nhà
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn mò cá
Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà
Cải đã tàn cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn mướp vừa hoa
Trầu buồn một nỗi, cau không có
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Giải nghĩa các từ : nước cả, khôn,
rốn , chửa ?
+ nước cả: nước đầy, nước lớn
+ khôn : không thể, khó, e rằng khó.
+ rốn : cuống hoa, cánh hoa bao bọc.
+ chửa : chưa
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
(Nguyễn Khuyến)
Văn học
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
(Nguyễn Khuyến)
1
6
1
Nêu sự việc
Giải bày gia cảnh với bạn
Khẳng định lại giá trị của tình bạn
Cấu trúc só sự sáng tạo:
→ Đề (1) - Thưc, Luận (6) - Kết (1)
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Tác giả gặp bạn trong hoàn cảnh nào?
Tác giả xưng hô với bạn mình là gì?
CÁCH MỞ ĐẦU TỰ NHIÊN, HỒ HỞI NHƯ VẬY BIỂU LỘ TÌNH CẢM GÌ CỦA TÁC GIẢ KHI BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ?
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
TẠI SAO TÁC GIẢ LẠI NGHĨ ĐẾN TRẺ VÀ CHỢ ĐẦU TIÊN
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Thảo luận nhóm: Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến ? Tác giả liệt kê những sản vật ấy theo thứ tự nào ?
Phiếu học tập:
* Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
*Trình tự sắp xếp những thứ sản vật ấy?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến: cá, gà, cải, cà, bầu mướp.
Trình tự sắp xếp: Từ lớn đến nhỏ.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
→Mọi thứ có đấy nhưng có cũng như không
Văn học
Tiết 31:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Giải bày gia cảnh với bạn
- Cường điệu sự thiếu thốn đạm bạc:
+ Cách nói vui, hóm hỉnh, lấp lửng về hoàn cảnh tiếp đãi bạn đặc biệt.
+ Mọi thứ không phải là không có, nói cách khác là mọi thứ rất đầy đủ.
Tác giả bộc lộ chân thành không hề giấu giếm về hoàn cảnh thiếu thốn, chứng tỏ tình cảm của tác giả với bạn mình như thế nào?
→Chân thật, không khách sáo
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
TẤT CẢ ĐỀU KHÔNG CÓ NHƯNG CHỈ CẦN MỘT THỨ ĐỂ LÀM NÊN TÌNH BẠN THEO EM ĐÓ LÀ THỨ GÌ
Gv : Vật chất quan trọng thật, vì nó đáp ứng nhu cầu sống của con người. Nhưng vật chất chưa đủ làm nên tình bạn. Vậy theo em điều gì quan trọng nhất để làm nên tình bạn ?
Bác đến chơi đây , ta với ta !
TA VỚI TA Ở ĐÂY CHỈ AI?
Chỉ ta với bạn, ta với bạn tuy hai mà một, ta với bạn tuy một mà hai.
→Chỉ quan hệ gắn bó, hòa hợp không tách rời.
Văn học
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Tổng kết :
1. Nội dung:
- Thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ qua việc khắc họa tình bạn đậm đà, thắm thiết, chân thành.
2. Nghệ thuật:
Tình huống thơ độc đáo; giọng thơ hài hước bông đùa; phép đối; kết cấu đối lập; lối nói cường điệu; ngôn ngữ mộc mạc; ý tứ sâu xa .
=> Tạo nên phong cách nghệ thuật thơ Nguyễn Khuyến.
=> Nguyễn Khuyến là bậc thầy về sử dụng ngôn ngữ dân tộc.
* Ghi nhớ: SKG/105
Tiết 31 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Câu hỏi : So sánh cụm
từ “ta với ta ‘’ ở bài thơ này so với
bài ‘’ Qua đèo ngang’’- Bà huyện
Thanh Quan ?
* Giống : về mặt hình thức
* Khác :
Văn học
Tiết 31:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Sưu tầm những câu ca dao,
tục ngữ nói về tình bạn.
CA DAO,TỤC NGỮ NÓI VỀ TÌNH BẠN
- Ra đi vừa gặp bạn hiền
Cũng bằng ăn quả đào tiên trên trời.
- Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
Học thuộc lòng bài thơ.
Học bài và làm bài tập.
Soạn trước bài sau: Chữa lỗi quan hệ từ.
XIN CẢM ƠN THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
LỚP 7B
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Đọc thuộc lòng bài thơ Qua Đèo Ngang? Cho biết cụm từ Ta với ta ở đây chỉ về ai? Có hàm ý gì?
-“ Ta với ta” trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan là một mình với chính mình, biểu lộ sắc thái cô đơn của tác giả trước khung cảnh thiên nhiên trời đất mênh mông, hoang sơ xứ lạ.
NHỮNG CÂU CA DAO, TỤC NGỮ, THÀNH NGỮ SAU NÓI VỀ TÌNH CẢM GÌ CỦA CON NGƯỜI?
Ngựa chạy có bầy, chim bay có bạn.
- Buôn có bạn, bán có phường.
- Ăn chọn nơi, chơi chọn bạn.
- Thuận vợ thuận chồng bể Đông tát cạn,
Thuận bè thuận bạn, tát cạn bể Đông.
- Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.
Tiết 30
Văn bản :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
(Nguyễn Khuyến)
Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) lúc nhỏ có tên là Nguyễn Thắng, hiệu Quế Sơn. Quê ở làng Yên Đỗ - Bình Lục - Hà Nam. Học giỏi. Đỗ đầu 3 kì thi: thi hương, thi hội, thi đình. Vì thế ông được gọi là Tam Nguyên Yên Đỗ.
Ông được mệnh danh là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam, vì thơ luôn tràn ngập khung cảnh dân dã, bình dị của làng quê Việt Nam. Tiêu biểu nhất là qua chùm ba bài thơ thu.
Thu Điếu
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối ôm cần lâu chẳng đặng,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
Thu Ẩm
Năm gian nhà nhỏ thấp le te,
Ngõ tối đêm khuya đóm lập lòe.
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt,
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.
Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt,
Mắt lão không viền cũng đỏ hoe.
Rượu tiếng rằng hay, hay chẳng mấy
Độ năm ba chén đã say nhè.
Thu Vịnh
Trời thu xanh ngắt mấy từng cao,
Cần trúc lơ thơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông chừng như khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra sợ thẹn với ông Đào!
CHÙM BA BÀI THƠ THU CỦA NGUYỄN KHUYẾN
Ông làm quan cho triều đình nhà Nguyễn hơn mười năm rồi cáo quan về ở ẩn tại quê nhà vào năm 1884.
Bài thơ ra đời khi Nguyễn Khuyến đã cáo quan về ở ẩn tại quê nhà. Đây là bài thơ hay nhất trong chùm thơ viết về tình bạn
DỊ BẢN CỦA BÀI THƠ:
Chẳng mấy khi nay, bác đến nhà
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn mò cá
Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà
Cải đã tàn cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn mướp vừa hoa
Trầu buồn một nỗi, cau không có
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Giải nghĩa các từ : nước cả, khôn,
rốn , chửa ?
+ nước cả: nước đầy, nước lớn
+ khôn : không thể, khó, e rằng khó.
+ rốn : cuống hoa, cánh hoa bao bọc.
+ chửa : chưa
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
(Nguyễn Khuyến)
Văn học
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
(Nguyễn Khuyến)
1
6
1
Nêu sự việc
Giải bày gia cảnh với bạn
Khẳng định lại giá trị của tình bạn
Cấu trúc só sự sáng tạo:
→ Đề (1) - Thưc, Luận (6) - Kết (1)
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Tác giả gặp bạn trong hoàn cảnh nào?
Tác giả xưng hô với bạn mình là gì?
CÁCH MỞ ĐẦU TỰ NHIÊN, HỒ HỞI NHƯ VẬY BIỂU LỘ TÌNH CẢM GÌ CỦA TÁC GIẢ KHI BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ?
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
TẠI SAO TÁC GIẢ LẠI NGHĨ ĐẾN TRẺ VÀ CHỢ ĐẦU TIÊN
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Thảo luận nhóm: Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến ? Tác giả liệt kê những sản vật ấy theo thứ tự nào ?
Phiếu học tập:
* Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
*Trình tự sắp xếp những thứ sản vật ấy?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Liệt kê những sản vật có trong nhà Nguyễn Khuyến: cá, gà, cải, cà, bầu mướp.
Trình tự sắp xếp: Từ lớn đến nhỏ.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
→Mọi thứ có đấy nhưng có cũng như không
Văn học
Tiết 31:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Giải bày gia cảnh với bạn
- Cường điệu sự thiếu thốn đạm bạc:
+ Cách nói vui, hóm hỉnh, lấp lửng về hoàn cảnh tiếp đãi bạn đặc biệt.
+ Mọi thứ không phải là không có, nói cách khác là mọi thứ rất đầy đủ.
Tác giả bộc lộ chân thành không hề giấu giếm về hoàn cảnh thiếu thốn, chứng tỏ tình cảm của tác giả với bạn mình như thế nào?
→Chân thật, không khách sáo
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
TẤT CẢ ĐỀU KHÔNG CÓ NHƯNG CHỈ CẦN MỘT THỨ ĐỂ LÀM NÊN TÌNH BẠN THEO EM ĐÓ LÀ THỨ GÌ
Gv : Vật chất quan trọng thật, vì nó đáp ứng nhu cầu sống của con người. Nhưng vật chất chưa đủ làm nên tình bạn. Vậy theo em điều gì quan trọng nhất để làm nên tình bạn ?
Bác đến chơi đây , ta với ta !
TA VỚI TA Ở ĐÂY CHỈ AI?
Chỉ ta với bạn, ta với bạn tuy hai mà một, ta với bạn tuy một mà hai.
→Chỉ quan hệ gắn bó, hòa hợp không tách rời.
Văn học
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Tổng kết :
1. Nội dung:
- Thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ qua việc khắc họa tình bạn đậm đà, thắm thiết, chân thành.
2. Nghệ thuật:
Tình huống thơ độc đáo; giọng thơ hài hước bông đùa; phép đối; kết cấu đối lập; lối nói cường điệu; ngôn ngữ mộc mạc; ý tứ sâu xa .
=> Tạo nên phong cách nghệ thuật thơ Nguyễn Khuyến.
=> Nguyễn Khuyến là bậc thầy về sử dụng ngôn ngữ dân tộc.
* Ghi nhớ: SKG/105
Tiết 31 :
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Câu hỏi : So sánh cụm
từ “ta với ta ‘’ ở bài thơ này so với
bài ‘’ Qua đèo ngang’’- Bà huyện
Thanh Quan ?
* Giống : về mặt hình thức
* Khác :
Văn học
Tiết 31:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Sưu tầm những câu ca dao,
tục ngữ nói về tình bạn.
CA DAO,TỤC NGỮ NÓI VỀ TÌNH BẠN
- Ra đi vừa gặp bạn hiền
Cũng bằng ăn quả đào tiên trên trời.
- Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
Học thuộc lòng bài thơ.
Học bài và làm bài tập.
Soạn trước bài sau: Chữa lỗi quan hệ từ.
XIN CẢM ƠN THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phạm Thị Nga
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)