Bài 8. Bạn đến chơi nhà

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáo về dự giờ tiết Ngữ Văn 7
GV thực hiện: Nguyễn Phi Bính
Trường THCS Nguyễn Trãi-Xuân Thọ-Xuân Lộc-Đồng Nai

KIỂM TRA BÀI CŨ
? Đọc thuộc lòng bài thơ “Qua Đèo Ngang”của Bà Huyện Thanh Quan?
? Trình bày tâm trạng nhà thơ trước cảnh vật Đèo Ngang?


Tiết 30:
Văn bản: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến
I.Giới thiệu chung:
1.Tác giả:
Nguyễn Khuyến (1835-1909) Quê ởVị Hạ- Yên Đổ- Bình Lục- Hà Nam.
- Còn được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ.
-Ông là nhà thơ lớn của dân tộc và được xem là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam.
2.Tác phẩm:
Từ đường Nguyễn Khuyến
II.Đọc hiểu
Bạn đến chơi nhà

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà ,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!

B?N D?N CHOI NH�

Giới thiệu
tình huống
Trình
bày
hoàn
cảnh

Quan ni?m
v?
tình b?n


Kết cấu độc đáo
“Đã bấy lâu nay, bác tới nhà”.
Thời gian (lâu rồi)
Xưng hô thân mật, tôn trọng.
III.Phân tích:
1. Lời chào khi bạn đến:
=> Câu thơ không chỉ là lời thông báo bạn đến chơi nhà mà còn là một tiếng reo vui, đầy hồ hởi, phấn khởi khi đã bao lâu mới được bạn đến thăm.

- Tr? - v?ng
- Ch? - xa

Tr? th?i di v?ng, ch? th?i xa
Ao sõu nu?c c?, khụn ch�i cỏ
Vu?n r?ng, r�o thua khú du?i g�
C?i ch?a ra cõy, c� m?i n?
B?u v?a r?ng r?n, mu?p duong hoa
D?u trũ ti?p khỏch, tr?u khụng cú
2. Hoàn cảnh tiếp bạn:
khụng cú mún
cao sang dói b?n
Những thứ có sẵn - “cây nhà lá vườn”
Không bắt được
Món ngon
nhưng
Không có món ngon vườn nhà để đãi bạn
Món dân dã

cải , cà , bầu ,
mướp
nhưng
Không có món ăn dân dã để đãi bạn

Đầu trò tiếp khách, trầu không có,



Không có cả trầu để tiếp bạn
Nhận xét về 6 câu thơ, có 2 ý kiến:
1- Nguyễn Khuyến không có gì tiếp bạn vì gia cảnh ông rất nghèo.
2-Tỏc gi? núi quỏ lờn cho vui v? cuộc sống thanh bạch của mình .
Em đồng ý với ý kiến nào?
Vì sao?


Gi?ng di?u dớ d?m dựa vui .
-Trẻ –vắng
Chợ – xa

2. Hoàn cảnh tiếp bạn:
=> không có món
cao sang đãi bạn
-cá - khó chài
gà - khó bắt
-cải - chưa ra cây
-cà – mới nụ...
=> không có món ăn “cây nhà lá vườn”
đãi bạn.
-Trầu
=> không có cả trầu
Cách nói phóng đại.
Bác đến chơi đây ta với ta.!
ta với ta :
nhà thơ và người bạn
3. Quan niệm về tình bạn
So sánh cụm từ “ta với ta” trong bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến với cụm từ “ ta với ta” trong bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan.

Thảo luận nhóm
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
0
So sánh cụm từ trong hai bài thơ Bạn đến chơi nhà và Qua Đèo Ngang

* Giống: Cùng khép lại hai bài thơ.
* Khác :
Bạn đến mừng vui

Không có gì về vật chất đãi bạn
Có tình bạn
chân thành
Cách lập ý
Giá trị biểu cảm cao

Em nhận xét gì về ngôn ngữ được sử dụng trong bài thơ?
A. Ngôn ngữ cổ xưa
B. Ngôn ngữ trang nhã kiểu cách
C. Ngôn ngữ bình dị , tự nhiên



IV.Tổng kết:
1/ Nghệ thuật:


2/ Ý nghĩa văn bản
- Sáng tạo nên tình huống khó xử khi bạn đến chơi nhà và cuối cùng òa ra niềm vui đồng cảm.
- Lập ý bất ngờ
- Vận dụng ngôn ngữ, thể loại điêu luyện
Bài thơ thể hiện một quan niệm về tình bạn, quan niệm đó vẫn còn có ý nghĩa , giá trị lớn trong cuộc sống của con người hôm nay.
Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!”
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Phi Bính.