Bài 8. Bạn đến chơi nhà

PHÒNG GIÁO DỤC DẦU TIẾNG

KIỂM TRA BÀI CŨ.
Đọc thuộc lòng bài thơ qua đèo Ngang, Nêu nội dung nghệ thuật.
Nội dung: Cảnh đèo Ngang heo hút, vắng lặng, hoang sơ
Tâm trạng buồn, vắng, cô đơn, nhớ nước, thương nhà.
Nghệ thuật:
+ Thơ thất ngôn bát cú Đường luật
+ Điệp từ, từ láy, phép đối
+ Bút pháp tả cảnh ngụ tình

Tiết 30: Văn bản
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
- Nguyễn Khuyến
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
Nguyễn Khuyến (1835-1909)
quê ở Yên Đổ, Hà Nam.
Người đổ đầu ba kì thi
nên gọi là tam nguyên Yên Đổ.
Nhà thơ lớn của dân tộc,
nhà thơ của làng cảnh VN
Nguyễn Khuyến lúc làm quan
Nhà của Nguyễn Khuyến khi về ở ẩn ở Yên Đổ
Lăng mộ Nguyễn Khuyến
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2. Văn bản.
a. Xuất xứ:
Bài thơ ra đời sau khi Nguyễn Khuyến cáo quan về ở ẩn ở Yên Đổ.
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2. Văn bản.
a. Xuất xứ:
b. Đọc
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
- Giọng chậm rãi, ung dung, hóm hỉnh.
- Nhịp thơ 4/3,
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2. Văn bản.
a. Xuất xứ:
b. Đọc
c. Thể loại – PTBĐ
- Thất ngôn bát cú
Đường Luật.
- Tự sự kết hợp biểu
cảm.
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2. Văn bản.
d. Bố cục:
- p1: Lời chào bạn
tới nhà
- p2: giãi bày hoàn
cảnh
- P3. Tình bạn đậm
đà thắm thiết
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ

Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta !
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
1. Lời chào bạn đến nhà:
“Đã bấy lâu nay, bác tới nhà”
-> Niềm nở, thân mật, kính trọng
- Giọng điệu đùa vui, tự nhiên như lời nói thông thường, lời thông báo, lời chào.
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
Lời chào bạn đến nhà:
2. Giãi bày hoàn cảnh sống nghèo với bạn
Trẻ đi vắng, chợ xa nhà
Cá, gà, cải, cà, bầu, mướp
 không dùng được
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
Lời chào bạn đến nhà:
2. Giãi bày hoàn cảnh sống nghèo với bạn
Trẻ đi vắng, chợ xa nhà
Cá, gà, cải, cà, bầu, mướp
 không dùng được
Trầu không có
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
Lời chào bạn đến nhà:
2. Giãi bày hoàn cảnh sống nghèo với bạn
3. Lời kết thể hiện cái nhìn thông thái của tác giả
- “ta với ta”  Tình bạn đậm đà thắm thiết không màn đến vật chất
HS thảo luận:
Ý nghĩ của cụm từ “ta với ta” ở bài Bạn đến chơi nhà và Qua đèo Ngang có gì khác nhau.
- Qua đèo Ngang: Chỉ có một người (BHTQ) với tâm trạng buồn, vắng, cô đơn, đứng giữa cảnh đèo Ngang hoang vu rộng lớn.
- Bạn đến chơi nhà: Chỉ hai người tác giả và bạn, tuy hai mà một. Chỉ tình bạn chân thành, thắm thiết
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
III/ Tổng kết
Nội dung (ý nghĩa)
Bài thơ thể hiện quan niệm về tình bạn, quan niệm đó
vẫn còn có ý nghĩa trong cuộc sống con người hôm nay.
2. Nghệ thuật
Thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Giọng đùa vui hóm hỉnh
Sáng tạo tình huống khi bạn đến chơi
Cách lập ý bất ngờ
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu VB
III/ Tổng kết
IV/ Luyện tập
BT1: Ngôn ngữ ở bài Bạn đến chơi nhà có gì khác với ngôn ngữ ở đoạn thơ Sau phút chia li?
Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
IV/ Luyện tập
BT1: Ngôn ngữ ở bài Bạn đến chơi nhà có gì khác với ngôn ngữ ở đoạn thơ Sau phút chia li?
Ngôn ngữ trong bài Bạn đến chơi nhà dân dã, đời thường, hình ảnh quen thuộc với cảnh sắc nông thôn và đời sống người nông dân: ao vườn, cải, . . .
Đoạn trích Sau phút chia li: Ngôn ngữ bác học, hình ảnh mang tính ước lệ tượng trưng

Tiết 30: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
( Nguyễn Khuyến )
IV/ Luyện tập
BT1:
BT2: Phát biểu cảm nghĩ của em về tình bạn của Nguyễn Khuyến qua bài thơ Bạn đến chơi nhà .
Bài đọc thêm viết về tình bạn
Khóc Dương Khuê ( Nguyễn Khuyến )
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.
Nhớ từ thủa đăng khoa ngày trước
Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau.
. . . .
Rượu ngon không có bạn hiền
Không mua không phải không tiền không mua
Câu thơ ngĩ đắn đo muốn viết
Viết đưa ai, ai biết mà đưa. . . .
Bài đọc thêm viết về tình bạn
Áo bông che bạn ( Trần Tế Xương )
Ai ơi có nhớ ai không?
Trời mưa một mảnh áo bông che đầu.
Nào ai có tiếc ai đâu,
Áo bông ai ướt, khăn đầu ai khô.
Người đi Tam Đảo, Ngũ Hồ,
Kẻ về khóc trúc, than ngô một mình.
Non non, nước nước, tình tình,
Vì ai lận đận cho mình ngẩn ngơ.
Củng cố - Dặn dò
- Học thuộc bài thơ, nội dung nghệ thuật của VB
- Hoàn cảnh của tác giả khi bạn đến chơi
Soạn phần Vb (tt): Xa ngắm thác núi Lư
+ Đọc phần phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ
+ trả lời câu hỏi phần đọc – hiểu Vb
- Soạn bài tiết sau: Bài TLV số 2
- Xem lại các bước làm bài văn biểu cảm
- Chuẩn bị giấy bút làm bài TLV số 2