Bài 7. Quan hệ từ

Tiết 27
QUAN HỆ TỪ
TUẦN 7 TIẾT 27 TIẾNG VIỆT QUAN HỆ TỪ
I. Thế nào là quan hệ từ?
* Ví dụ:
a) Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. (Khánh Hoài)
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của quan hệ từ.
a) Đồ chơi của chúng tôi …
Của:Quan hệ sở hữu.
b) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. ( Sơn Tinh, Thủy Tinh)
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của quan hệ từ.
b)…, người đẹp như hoa, …
Như:Quan hệ so sánh.
c) Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. ( Dế Mèn phiêu lưu kí )
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ.
c) Bởi tôi …và…. nên tôi ….chóng lớn lắm.
Bởi…nên: Quan hệ nhân quả.
d) Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả. ( Cổng trường mở ra )
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ.
d) Mẹ …. mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay…
Mà: Quan hệ mục đích. Nhưng: Quan hệ đối lập.
Qua các ví dụ vừa tìm hiểu, em hãy cho biết thế nào là quan hệ từ?


Tiết 27: QUAN HỆ TỪ
QUAN HỆ TỪ
Khái niệm
Biểu thị quan hệ:
sở hữu, so sánh, Nhân quả…
Nối từ với từ, các vế câu ghép,câu với câu.
x
x
x
x
x
x
x
x
QUAN HỆ TỪ
BẮT BUỘC DÙNG
KHÔNG BẮT BUỘC DÙNG
Câu văn sẽ đổi nghĩa
hoặc không rõ nghĩa
(Nếu không sử dụng QHT)
Dùng cũng được,
không dùng cũng được.
(Câu văn không đổi nghĩa)


* Bài tập nhanh
II. Sử dụng quan hệ từ:
Tuy ông xấu mã và tốt bụng.
Tuy ông xấu mã nhưng tốt bụng.
Tiết 27: QUAN HỆ TỪ
Nếu …
Vì …
Tuy …
Sở dĩ …
Hễ …
thì
nên
nhưng
vì (cho nên, là vì)
thì
? Đặt câu với các cặp quan hệ từ tìm được
Nếu không biết bơi thì sẽ bị chết đuối.
Cứu với!
Vì trời mưa nên đường trơn.
Tiết 27:QUAN HỆ TỪ
Vì các bạn còn xả rác nên trường chưa sạch đẹp.
Tuy nhà xa nhưng em vẫn đi học sớm .
Hễ trời mưa nhiều thì đường ngập nước.
Tiết 27:QUAN HỆ TỪ
Sở dĩ mình bị công an bắt vì mìnhkhông đội nón bảo hiểm .


Tiết 28: QUAN HỆ TỪ
QUAN HỆ TỪ
Khái niệm
Sử dụng
Biểu thị quan hệ:
sở hữu, so sánh,
Nhân quả…
Nối từ với từ, câu với câu,
các vế câu ghép
Không bắt buộc
hoặc bắt buộc dùng.
Dùng
thành
cặp


*Bài tập 1:
Vào đêm trước ngày khai trường của con, mẹ không
ngủ được. Một ngày kia, còn xa lắm, ngày đó con sẽ
biết thế nào là không ngủ được. Còn bây giờ giấc ngủ
đến với con dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái
kẹo. Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên
gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại
như đang mút kẹo…
*Bài tập 2:
Điền các quan hệ từ thích hợp vào chỗ trống :

Lâu lắm rồi nó mới cởi mở ......... tôi như vậy.
Thực ra, tôi ......... nó ít khi gặp nhau. Tôi đi làm, nó
đi học. Buổi chiều, thỉnh thoảng tôi ăn cơm ....... nó.
Buổi tối tôi thường vắng nhà. Nó có khuôn mặt đợi
chờ. Nó hay nhìn tôi ....... cái vẻ mặt đợi chờ đó. .......
tôi lạnh lùng ........ nó lảng đi.Tôi vui vẻ ....... tỏ ý
muốn gần nó, cái vẻ mặt ấy thoắt biến đi thay vào
khuôn mặt tràn trề hạnh phúc.
và
với
và
với
với
Nếu
thì



*B�i t?p 3:
a- Nó rất thân ái bạn bè.
b- Nó rất thân ái với bạn bè.
c- Bố mẹ rất lo lắng con.
d- Bố mẹ rất lo lắng cho con.
e- Mẹ thương yêu không nuông chiều con.
g- Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con.
h- Tôi tặng quyển sách này anh Nam.
i- Tôi tặng quyển sách này cho anh Nam.
k- Tôi tặng anh Nam quyển sách này.
l- Tôi tặng cho anh Nam quyển sách này.
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Đúng
Đúng
BT 4/99: Viết một đoạn văn ngắn ( từ 3-5 câu, nội dung tự chọn) có sử dụng quan hệ từ. Gạch dưới quan hệ từ trong đoạn văn đó.

Tôi và Lan là bạn bè thân thiết từ lâu. Tôi quý Lan vì bạn hiền lành, chăm chỉ học tập và luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người. Tuy Lan học giỏi nhưng không bao giờ bạn kiêu căng. Bạn luôn được thầy cô và bạn bè yêu mến. Lan như một tấm gương sáng để tôi học tập và noi theo.

Về nhà viết đoạn văn ngắn có dùng quan hệ từ.

Bài 5. Phân biệt ý nghĩa của hai câu có quan hệ từ nhưng sau:
- Nó khỏe nhưng gầy.
Nhấn mạnh tới tình trạng sức khỏe và mang tính tích cực.
Nhấn mạnh tới tình trạng hình thể (gầy) và mang tính tiêu cực.
- Nó gầy nhưng khỏe.
IV. Củng cố
V. Dặn dò
Học bài, thuộc ghi nhớ, làm bài tập còn lại
Chuẩn bị bài:Chữa lỗi về quan hệ từ.
CHÚC CÁC EM
CHĂM, NGOAN,
HỌC TỐT