Bài 7. Quan hệ từ

A. đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều.
Khánh Hoài
B. Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị
Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu.
( Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
CN
VN
CN
VN
C
C
V
V
C. Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi
chóng lớn lắm.
Tô Hoài
D. Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng
mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
Lí Lan
CN
VN1
CN
TN
CN
VN
VN
CN
VN
VN2
.Ghi nhớ
* Ghi nhớ 1: Quan hệ từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân quả,...giữa các bộ phận của câu hay giữa câu với câu trong đoạn văn.
Tìm các quan hệ từ trong đoạn đầu văn bản :Cổng trường mở ra.
(1)Vào đêm trước ngày khai trường của con, mẹ không ngủ được.(2)Một ngày kia, còn xa lắm, ngày đó con sẽ biết thế nào là không ngủ được.(3) Còn bây giờ giấc ngủ đến với con dễ dàng như uống một li sữa,ăn một cái kẹo.(4) Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên gối mềm,đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo.
(5) Con là một đứa trẻ nhạy cảm.(6)Cứ mỗi lầnvào đêm trước ngày sắp đi chơi xa, con lại háo hức đến nỗi lên giường mà không sao nằm yên được.(7)Nhưng mẹ chỉ dỗ một lát là con đã ngủ.(8) Đêm nay con cũng có niềm háo hức như vậy:(9) Ngày mai con vào lớp Một. (10)Việc chuẩn bị quần áo mới, giày nón mới, cặp sách mới, tập vở mới, mọi thứ đâu đó đã sẵn sàng, khiến con cảm nhận được sự quan trọng của ngày khai trường.(11) Nhưng cũng như trước một chuyến đi xa, trong lòng con không có mối bận tâm nào khác ngoài chuyện ngày mai thức dậy cho kịp giờ.
Bài tập NHANH
?Cho biết có mấy cách hiểu trong câu nói sau:
đây là thư Lan.
2. Đây là thư do Lan viết.
1. Đây là thư của Lan.
3. Đây là thư gửi cho Lan.
? Trong các trường hợp dưới đây, trường hợp nào bắt buộc phải có quan hệ từ, trường hợp nào không bắt buộc phải có:
Khuôn mặt của cô gái.
Lòng tin của nhân dân.
Cái tủ bằng gỗ mà anh vừa mới mua.
Nó đến trường bằng xe đạp.
Giỏi về toán
g.Viết một bài văn về phong cảnh Hồ Tây
h.Làm việc ở nhà
i.Quyển sách đặt ở trên bàn
Nếu.....thì
Vì......nên
Tuy.......nhưng
Hễ ........thì
Sở dĩ......vì(là vì)
.
.Ghi nhớ
Ghi nhớ 2:
Khi nói hoặc viết, có những trường hợp bắt buộc phải dùng quan hệ từ. Đó là những trường hợp nếu không có quan hệ từ thì câu sẽ đổi nghĩa hoặc không rõ nghĩa. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ(dùng cũng được, không dùng cũng được)
Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp
?Hãy nhận xét ý nghĩa của quan hệ từ "với" trong các câu sau:
A, Nó nói với tôi quê nó ở Hà Tây.
B. Nó với tôi đều ở Hà Tây.
C. Nó bảo tôi với giọng thật thân tình.
?Những từ in đậm dưới đây thuộc từ loại nào:
A, Tôi đọc sách ở nhà.
B.Tôi đang ở nhà.
C. Chiều nay tôi cùng mẹ về quê ngoại.
D. Mẹ thường kể với tôi về quê ngoại.
QHT
ĐT
ĐT
QHT
2.Điền các quan hệ từ thích hợp vào những trỗ trống trong đoạn văn sau:
Lâu lắm rồi nó mới cởi mở.......tôi như vậy. Thực ra, tôi.......nó ít khi gặp nhau. Tôi đi làm, nó đi học. Buổi chiều, thỉnh thoảng tôi ăn cơm ......nó. Buổi tối tôi thường vắng nhà. Nó có khuôn mặt đợi chờ. Nó hay nhìn tôi......cái vẻ mặt đợi chờ đó........tôi lạnh lùng .......nó lảng đi. Tôi vui vẻ.......tỏ ý muốn gần nó,cái vẻ mặt ấy thoắt biến đi thay vào khuôn mặt tràn trề hạnh phúc.
(theo Nguyễn Thị Thu Huệ)
với
và
với
với
Nếu
thì
và
Trong các câu sau đây, câu nào đúng, câu nào sai?
a.Nó rất nhân ái bạn bè.
b. Nó rất nhân ái với bạn bè.
c. Bố mẹ rất lo lắng con.
d. Bố mẹ rất lo lắng cho con.
e. Mẹ thương yêu không nuông chiều con.
g. Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con.
h. Tôi tặng quyển sách này anh Nam.
i.Tôi tặng quyển sách này cho anh Nam.
k.Tôi tặng anh Nam quyển sách này.
k.Tôi tặng cho anh Nam quyển sách này.
1. Dòng nào đúng nhất với dấu hiệu nhận biết câu nghi vấn:
A. Có các từ nghi vấn
B. Có từ hay để nối các vế có quan hệ lựa chọn
C. Khi viết ở cuối câu có dấu chấm hỏi
D. Gồm cả ba ý trên
2. Dòng nào nói lên chức năng chính của câu nghi vấn:
A. Dùng để yêu cầu
B. Dùng để hỏi
C. Dùng để bộc lộ cảm xúc
D. Dùng để kể lại sự việc
c.Bới tôi ăn uống điều độ và làm việc có trừng mực nên tôi chóng lới lắm.
Tô Hoài
Hướng dẫn học ở nhà: