Bài 7. Quan hệ từ

CHÀO MỪNG
QUÍ THẦY CÔ VÀ
CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG THCS PHÚ BÌNH
GV: Trần Thị Vân
ĐẸP NHƯ TIÊN
Tieát 27
QUAN HỆ TỪ
Tiết 27: QUAN HỆ TỪ

I.Thế nào là quan hệ từ?
1.Ví dụ 1:
Ví dụ 1:
a, Đồ chơi của chúng tôi chẳng có nhiều.
( Khánh Hoài)
b, Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
c, Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
(Tô Hoài)
d.Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
( Lí Lan)
Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, em hãy xác định quan hệ từ trong những câu ở ví dụ 1?
Ví dụ 1:
a, Đồ chơi của chúng tôi chẳng có nhiều.
b, Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu.
c, Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
d.Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
của
như
Bởi
nên
Các quan hệ từ nói trên
liên kết những từ ngữ
hay những câu nào với nhau?
Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ?
Nhưng
Ví dụ 1:
a, Đồ chơi của chúng tôi chẳng có nhiều.
b, Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương,
người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu.
c, Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
d.Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
ĐÁP ÁN:
1a.- Quan hệ từ " của" liên kết " chúng tôi" với " đồ chơi" (ý nghĩa quan hệ sở hữu).

1b. -Quan hệ từ " như" liên kết " hoa " với " đẹp" (ý nghĩa quan hệ so sánh).

1c.- Cặp quan hệ từ " Bởi..nên" liên kết giữa hai vế của câu ghép " tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực" với " tôi chóng lớn lắm" (ý nghĩa quan hệ nguyên nhân- kết quả).
1d. Quan hệ từ " nhưng" liên kết câu với câu ( ý nghĩa quan hệ tương phản)
Ngoài những quan hệ từ biểu thị các ý nghĩa quan hệ như ví dụ vừa tìm hiểu
trên còn có những quan hệ từ biểu thị ý nghĩa quan hệ như:
- định vị, vị trí: ở.
- mục đích: để, cho.
- liệt kê,liên hợp: và, với, cùng, .
- nguyên nhân : bởi, do, tại, vì.
+ Cặp quan hệ từ: điều kiện- kết quả: nếu( giá, hễ, giá như, giá mà.).thì.
+ Cặp quan hệ từ:nhượng bộ- tăng tiến: tuy( dù, mặc dù.).nhưng.
Tieỏt 27: QUAN HE� Tệỉ

I.Theỏ naứo laứ quan heọ tửứ?
1.Vớ duù 1:
Từ việc phân tích ví dụ trên,
em hãy khái quát lại
thế nào là quan hệ từ?
2. Ghi nhớ 1:Sgk/97
Quan hệ từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân quả,.giữa các bộ phận của câu hay giữa câu với câu trong đoạn văn.

Xác định quan hệ từ trong những ví dụ sau?
- Nhà nó lắm của
- Sách của nó
(Của: Quan hệ từ)
(Của: danh từ )
Tieỏt 27: QUAN HE� Tệỉ

I.Theỏ naứo laứ quan heọ tửứ?
1.Vớ duù 1:
2. Ghi nhớ 1:
SGK / T97
II- Sử dụng quan hệ từ
1. Ví dụ 2:
Ví dụ 2:
a, Khuôn mặt của cô gái
b, Lòng tin của nhân dân
c, Cái tủ bằng gỗ mà anh vừa mới mua
d, Nó đến trường bằng xe đạp
e, Giỏi về toán
g, Viết một bài văn về phong cảnh Hồ Tây
h, Làm việc ở nhà
i, Quyển sách đặt ở trên bàn
Trong những trường hợp trên,
trường hợp nào bắt buộc phải có quan hệ từ,
trường hợp nào không bắt buộc phải có?
Hoạt động nhóm:2 phút
ĐÁP ÁN
a, Khuôn mặt của cô gái (-)
b, Lòng tin của nhân dân(+)
c, Cái tủ bằng gỗ mà anh vừa mới mua(-)
d, Nó đến trường bằng xe đạp(+)
e, Giỏi về toán(-)
g, Viết một bài văn về phong cảnh Hồ Tây(+)
h, Làm việc ở nhà(+)
i, Quyển sách đặt ở trên bàn(-)
Tại sao
trong các câu b,d,g,h
phải bắt buộc phải dùng quan hệ từ?

I.Theỏ naứo laứ quan heọ tửứ?
1.Vớ duù 1:
2. Ghi nhớ 1
SGK / T97
II- Sử dụng quan hệ từ
1. Ví dụ 2:
Tiết 27 :QUAN HỆTỪ
Khi nói hoặc viết, có những trường hợp bắt buộc phải dùng quan hệ từ. Đó là những trường hợp nếu không có quan hệ từ thì câu văn sẽ đổi nghĩa hoặc không rõ nghĩa. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ ( dùng cũng được, không dùng cũng được ).

Tìm quan hệ từ có thể dùng thành cặp với các quan hệ từ sau đây?


Nếu .
Vì .
Tuy .
Hễ .
Sở dĩ .
thì
nên
nhưng
thì
là vì
Đặt câu với các cặp quan hệ từ vừa tìm được?
Đôi Bạn hiểu ý
Trò chơi:
Hoa sen mọc bãi cát lầm,
Tuy rằng lấm láp vẫn mầm hoa sen.
Tuy
vẫn
-Từ việc tìm hiểu các ví dụ trên, em rút ra nhận xét gì về việc sử dụng quan hệ từ trong khi nói và viết?


I.Theỏ naứo laứ quan heọ tửứ?
1.Vớ duù 1:
2. Ghi nhớ 1 Sgk/97
II- Sử dụng quan hệ từ
1. Ví dụ 2:
Tiết 27 :QUAN HỆTỪ
*Khi nói hoặc viết, có những trường hợp bắt buộc phải dùng quan hệ từ. Đó là những trường hợp nếu không có quan hệ từ thì câu văn sẽ đổi nghĩa hoặc không rõ nghĩa. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ (dùng cũng được, không dùng cũng được ).
+ Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp .
III. Luyện tập
1. Bài tập 1: Tìm quan hệ từ
2. Ghi nhớ 2 Sgk/98
Bài tập 2 : Điền các quan hệ từ thích hợp vào những chỗ trống trong đoạn văn sau đây?

Lâu lắm rồi nó mới cởi mở . tôi như vậy. Thực ra, tôi . nó ít khi gặp nhau. Tôi đi làm, nó đi học. Buổi chiều, thỉnh thoảng tôi ăn cơm . nó. Buổi tối tôi thường vắng nhà. Nó có khuôn mặt đợi chờ. Nó hay nhìn tôi . cái vẻ mặt đợi chờ đó. .... tôi lạnh lùng . nó lảng đi.Tôi vui vẻ . tỏ ý muốn gần nó, cái vẻ mặt ấy thoắt biến đi thay vào khuôn mặt tràn trề hạnh phúc.
( Theo Nguyễn Thị Thu Huệ)
với
với
với
và
Neỏu
thì
và
Bài tập 3: Trong các câu sau đây, câu nào đúng và câu nào sai?
a, Nó rất thân ái bạn bè.
b, Nó rất thân ái với bạn bè.
c, Bố mẹ rất lo lắng con.
d, Bố mẹ rất lo lắng cho con.
e, Mẹ thương yêu không nuông chiều con.
g, Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con.
h, Tôi tặng quyển sách này anh Nam.
i, Tôi tặng quyển sách này cho anh Nam.

Bài tập 3:
ĐÁP ÁN
a, Nó rất thân ái bạn bè. (s)
b, Nó rất thân ái với bạn bè.(đ)
c, Bố mẹ rất lo lắng con.(s)
d, Bố mẹ rất lo lắng cho con. (đ)
e, Mẹ thương yêu không nuông chiều con.(s)
g, Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con. (đ)
h, Tôi tặng quyển sách này anh Nam.(s)
i, Tôi tặng quyển sách này cho anh Nam.(đ)

Bài tập 4:
Viết một đoạn văn ngắn ( từ 3- 5 câu) nói về phong trào thi đua học tập lập thành tích chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam: 20/11trong đó có sử dụng các quan hệ từ?
Gợi ý
- Viết đúng chủ đề về ngày nhà giáo Việt Nam
- Sử dụng linh hoạt quan hệ từ
-Trình bày sạch sẽ, rõ ràng.
Bài tập 5*: Phân biệt ý nghĩa của hai câu có quan hệ từ nhưng sau đây?
Nó gầy nhưng khỏe.
Nó khỏe nhưng gầy.

Tỏ ý khen
Tỏ ý chê
Trò chơi :
Nốt nhạc vui
Bái hát:
Mái Trường Mến Yêu