Bài 7. Quan hệ từ

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
TRƯỜNG THCS CÙ CHÍNH LAN QUẬN BÌNH THẠNH



KIỂM TRA BÀI CŨ
“TỪ HÁN VIỆT”
Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn kính;
Tạo sắc thái tao nhã, tránh gây cảm giác thô tục, ghê sợ;
Tạo sắc thái cổ, phù hợp với bầu không khí xã hội xa xưa.


? Hãy cho biết: “Anh em” và “anh của em” khác nhau như thế nào? Tại sao?
TUẦN 7 TIẾT 27 TIẾNG VIỆT QUAN HỆ TỪ
1. Thế nào là quan hệ từ?
*Ví dụ:
a) Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. (Khánh Hoài)
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của quan hệ từ.
a) Đồ chơi của chúng tôi …
Của:Quan hệ sở hữu.
b) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. ( Sơn Tinh, Thủy Tinh)
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của quan hệ từ.
b)…, người đẹp như hoa, …
Như:Quan hệ so sánh.
c) Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. ( Dế Mèn phiêu lưu kí )
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ.
c) Bởi tôi …. nên tôi ….chóng lớn lắm.
Bởi…nên: Quan hệ nhân quả.
d) Mẹ thường nhân lúc con ngủ mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả. ( Cổng trường mở ra )
Chỉ ra quan hệ từ trong câu trên?
Quan hệ từ nói trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ.
d) Mẹ …. mà làm vài việc của riêng mình. Nhưng hôm nay…
Mà: Quan hệ mục đích. Nhưng: Quan hệ tương phản.
Qua các ví dụ vừa tìm hiểu, em hãy cho biết thế nào là quan hệ từ?
* Ghi nhớ 1 ( Sgk/97)
*Ví dụ:
2. Sử dụng quan hệ từ:
* Ghi nhớ 1 ( Sgk/97)
Cho biết có mấy cách hiểu đối với câu sau: “Đây là thư Lan.”
- Cách 1: Đây là thư của Lan.
- Cách 2: Đây là thư do Lan viết.
- Cách 3: Đây là thư gửi cho Lan.
 Việc dùng hay không dùng quan hệ từ đều có liên quan đến ý nghĩa của câu. Vì vậy không thể lược bỏ quan hệ từ một cách tuỳ tiện được.
x
x
x
x
x
x
x
x
QUAN HỆ TỪ
BẮT BUỘC DÙNG
KHÔNG BẮT BUỘC DÙNG
Câu văn sẽ đổi nghĩa
hoặc không rõ nghĩa
(Nếu không sử dụng QHT)
Dùng cũng được,
không dùng cũng được.
(Câu văn không đổi nghĩa)
-Khuôn mặt (của) cô gái
*Ví dụ:
 Không bắt buộc dùng quan hệ từ.
-Lòng tin của nhân dân.
 Bắt buộc dùng quan hệ từ.
Nếu …
Vì …
Tuy …
Sở dĩ …
Hễ …
thì
nên
nhưng
vì (cho nên, là vì)
thì
 Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp.
 Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp.
3. Luyện tập:
* Ghi nhớ 2 ( Sgk/98)
Bài tập 1,2,3,4 (Sgk/98,99) Làm vào tập bài làm.
Phân biệt ý nghĩa của các câu có quan hệ từ nhưng sau đây:
Nó gầy nhưng khoẻ.

Nó khoẻ nhưng gầy.
tỏ ý khen
tỏ ý chê
*Bài tập 1:
Vào đêm trước ngày khai trường của con, mẹ không
ngủ được. Một ngày kia, còn xa lắm, ngày đó con sẽ
biết thế nào là không ngủ được. Còn bây giờ giấc ngủ
đến với con dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái
kẹo. Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên
gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại
như đang mút kẹo.
*Bài tập 2:
Điền các quan hệ từ thích hợp vào chỗ trống :

Lâu lắm rồi nó mới cởi mở ......... tôi như vậy.
Thực ra, tôi ......... nó ít khi gặp nhau. Tôi đi làm, nó
đi học. Buổi chiều, thỉnh thoảng tôi ăn cơm ....... nó.
Buổi tối tôi thường vắng nhà. Nó có khuôn mặt đợi
chờ. Nó hay nhìn tôi ....... cái vẻ mặt đợi chờ đó. .......
tôi lạnh lùng ........ nó lảng đi.Tôi vui vẻ ....... tỏ ý
muốn gần nó, cái vẻ mặt ấy thoắt biến đi thay vào
khuôn mặt tràn trề hạnh phúc.
và
với
và
với
với
Nếu
thì
*Bài tập 3:
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Đúng
Đúng
a- Nó rất thân ái bạn bè.
b- Nó rất thân ái với bạn bè.
c- Bố mẹ rất lo lắng con.
d- Bố mẹ rất lo lắng cho con.
e- Mẹ thương yêu không nuông chiều con.
g- Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con.
h- Tôi tặng quyển sách này anh Nam.
i- Tôi tặng quyển sách này cho anh Nam.
k- Tôi tặng anh Nam quyển sách này.
l- Tôi tặng cho anh Nam quyển sách nay.
CHÚC CÁC EM
CHĂM, NGOAN,
HỌC TỐT