Bài 7. Bánh trôi nước

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Mơn Ng? Van
Giáo viên: Tr?n Th? Vuong Nh�m
T? Khoa h?c x� h?i
Tru?ng THCS Th? tr?n Hung H�
Lớp 7
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ:

1, Đọc thuộc lòng bài thơ “Côn Sơn ca” của Nguyễn Trãi và cho biết nhân vật “Ta” trong bài thơ là ai?
2, Nội dung của bài thơ này là gì?
Đáp án 2: Với hình ảnh nhân vật “Ta”giữa cảnh tượng Côn Sơn nên thơ và hấp dẫn, đoạn thơ cho thấy sự giao hòa trọn vẹn giữa con người với thiên nhiên bắt nguồn từ nhân cách thanh cao, tâm hồn thi sĩ của chính Nguyễn Trãi
Tiết 25:
Văn bản
Bánh trôi nưứơc
Tác giả: Hồ Xuân Hương
a.Tác giả:
Văn bản : BÁNH TRÔI NƯỚC
( Hồ Xuân Hương)
I. Đọc – hiểu chú thích:

Là người có học, có tài làm thơ,cuộc đời nhiều bi kịch .
Bà được mệnh danh là “Bà chúa thơ Nôm”.
b.Tác phẩm:
- Nằm trong cụm thơ Nôm - theo lối vịnh vật.
- Là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Hồ Xuân Hương.
1. Tác giả, tác phẩm:

* Thơ vịnh vật :
Vịnh cái quạt
Vịnh quả mít
- Vịnh con ốc nhồi
-Vịnh đánh đu
-.
?Tả, kể về đối tượng được vịnh.
Ký thác tâm tình
H? Xuõn Huong?
������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������


Bánh trôi nước
Hồ Xuân Hương
Tiết 25:
Văn bản: Bánh trôi nước
( Hồ Xuân Hương)
I. D?c - hi?u chỳ thớch :
1.Tỏc gi?, tỏc ph?m:
2. D?c:
Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
Thể thơ:Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
(Cả bài có 4 câu. Mỗi câu 7 chữ. Hiệp vần ở chữ cuối câu 1,2,4)



Thân em vừa trắng, lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Bài thơ:
Bánh trôi nước
Vẻ đẹp, thân phận
và phẩm chất của
người phụ nữ
Miêu tả
bánh trôi nước
Màu trắng,
viên tròn
Rắn nát do người
nặn, khi luộc
chín thì nổi
chưa chín thì chìm
Giữa nhân
bánh
màu đỏ
ẩn dụ
Vẻ đẹp
hoàn thiện
“Vừa… lại
vừa…”
Thân phận
“Bảy nổi,
ba chìm”
Phẩm chất
trong trắng,
son sắt,
thủy chung,
tình nghĩa
Tiết 25: Văn bản: Bánh trôi nước
( Hồ Xuân Hương)
- Nhõn bỏnh: du?ng phờn (d? son)



Hình dáng bánh :Màu trắng,
viên tròn
1.Tả thực bánh trôi nước:
trắng, tròn
- Cách làm bánh: rắn, nát.
- Luộc bánh: nổi, chìm.

I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc – hiểu văn bản:
Miêu tả chính xác. Giúp nhận
biết một món ăn dân tộc.
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1.Tả thực bánh trôi nước:
Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
Thân em
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
Người phụ nữ
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1.Tả thực bánh trôi nước:

Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
vừa trắng lại vừa tròn
- Hình thể:
vừa trắng, v?a trũn
vẻ đẹp xinh xắn, trong sáng, đôn hậu
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
1.Tả thực bánh trôi nước:
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1.Tả thực bánh trôi nước:

Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm
vẻ đẹp xinh xắn, trong sáng, đôn hậu
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
1.Tả thực bánh trôi nước:
- Thân phận:
+ Bảy nổi ba chìm
đối, đảo
s? ph?n b?p bờnh, trụi n?i
- Hình thể:
vừa trắng, v?a trũn
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1.Tả thực bánh trôi nước:

Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm
Rắn nát mặc dầu
vẻ đẹp xinh xắn, trong sáng, đôn hậu.
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
1.Tả thực bánh trôi nước:
- Thân phận:
+ Bảy nổi ba chìm
đối, đảo
s? ph?n b?p bờnh, trụi n?i.
- Hình thể:
vừa trắng, v?a trũn
+ Rắn, nát:
Phó thác bị phụ thuộc vào kẻ khác.
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1.Tả thực bánh trôi nước:

Thõn em v?a tr?ng l?i v?a trũn
B?y n?i ba chỡm v?i nu?c non
R?n nỏt m?c d?u tay k? n?n
M� em v?n gi? t?m lũng son.
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm
Rắn nát mặc dầu
tấm lòng son.
vẻ đẹp xinh xắn, trong sáng, đôn hậu.
Ti?t 25:
Van b?n: B�NH TRễI NU?C
(H? Xuõn Huong)
I. Đọc – hiểu chú thích :
II. Đọc - hiểu văn bản:
2.Vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong XHPK:
1.Tả thực bánh trôi nước:
- Thân phận:
+ Bảy nổi ba chìm
đối, đảo
s? ph?n b?p bờnh, trụi n?i.
- Hình thể:
vừa trắng, v?a trũn
+ Rắn, nát:
Phó thác bị phụ thuộc vào kẻ khác.
- Phẩm chất :
tấm lòng son
sắt son chung thuỷ.
=>Vẻ xinh đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt, thủy chung, thân phận nổi chìm, bấp bênh, bị lệ thuộc vào xã hội của người phụ nữ ngày xưa.
Thân em vừa trắng, lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Thái độ của
tác giả
Ca ngợi vẻ đẹp,
phẩm chất của
người phụ nữ

Cảm thương
cho thân phận của
người phụ nữ xưa
Giá trị nhân đạo
NGHỆ THUẬT
Tính đa nghĩa (ẩn dụ),
thành ngữ,
cặp quan hệ từ…
Ngôn ngữ bình dị
NỘI DUNG
Trân trọng đối với vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ
Cảm thương sâu sắc cho thân phận người phụ nữ
BÁNH TRÔI NƯỚC

Bài thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật chủ yếu nào?
A. Ẩn dụ. C. Nhân hóa.
B. Hoán dụ. D. So sánh.

2. Qua hình ảnh chiếc bánh trôi nước, tác giả muốn
gởi gắm điều gì?
A. Trân trọng một món ăn dân dã, đậm đà bản sắc dân tộc.
B. Ca ngợi vẻ đẹp ngoại hình và vẻ đẹp tâm hồn người phụ
nữ, cảm thông với số phận đau khổ của họ.
C. Khẳng định văn hóa ẩm thực phong phú của Việt Nam.
D. Nhận xét về vóc dáng nhỏ bé của người phụ nữ Việt Nam.
2.Người phụ nữ có hình thể xinh đẹp, tuy thân phận
chìm nổi long đong nhưng phẩm chất trong trắng,
sắt son, thủy chung, nghĩa tình.
*. Bài thơ “ Bánh trôi nước” đã mượn hình ảnh
cái bánh trôi nói về thân phận con người. Cách nói
này có gì giống và khác với truyện ngụ ngôn ?
 Giống nhau: Cùng sử dụng biện pháp ẩn dụ, mượn
sự vật để nói về con người.
 Khác nhau: Truyện ngụ ngôn: thường nêu lên bài học
đạo đức luân lý.
Bài thơ của Xuân Hương lại mượn sự vật để bày tỏ
cảm xúc, tình cảm.

1, Th�n em nh� h�t m�a r�o
H�t r�i xu�ng gi�ng h�t v�o v��n hoa.
2, Th�n em nh� h�t m�a sa
H�t v�o ��i c�c h�t ra c�nh ��ng.
3,Th�n em nh� ch�n lĩa ��ng ��ng
Ph�t ph� d�íi ng�n n�ng h�ng ban mai.
4,Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửachân.
5,Thân em như quế� giữa rừng
Thơm tho ai biết ngát lừng ai hay.
6,Thân em như củ ấu củ gai
Ru?t trong thì trắng, v? ngoài thì đen.



1.Tìm những câu ca dao có từ "thân em"?
IV.LUYỆN TẬP

Cảm xúc chung đều chỉ thân phận bấp bênh, chìm n?i của người phụ nữ . Họ không có quyền hạn gì, không làm chủ được cuộc đời mình mà hoàn toàn phụ thuộc vào xã hội phong kiến đầy rẫ�y bất công.
Tuy nhi�n b�i tho c?a H? Xu�n Huong khơng d?ng l?i ? than th�n m� ch? y?u l� l?i kh?ng d?nh gi� tr?,ph?m ch?t c?a ngu?i ph? n? d� cho g?p ph?i c?nh ng? n�o di chang n?a. D�y l� di?m kh�c bi?t v� l� s? k? th?a cĩ ph�t tri?n c?a tho H? Xu�n Huong so v?i ca dao,
- Mối liên quan trong cảm xúc giữa bài thơ : "Bánh trôi nước"của Hồ Xuân Hương với các câu hát than thân:

Thảo luận nhóm :
Câu 1 : Xã hội ta hiện nay đang có những hành động, việc làm nào thể hiện sự quan tâm đến chị em phụ nữ ?

Câu 1 : Xã hội ta hiện nay đang có những hành động, việc làm nào thể hiện sự quan tâm đế n chị em phụ nữ ?
Câu 2 : So sánh với xã hội ngày xưa người phụ nữ trong xã hội ngày nay đã có vai trò như thế nào ? Lấy ví dụ
Liên hệ mở rộng
- Tổ chức các ngày lễ, 20/10, 8/3, tiêm chủng … đối với chị em phụ nữ .
- Người phụ nữ trong xã hội ngày nay có địa vị, bình đẳng, ngang bằng với nam giới . Ví dụ : Phó chủ tịch nước Bà Nguyễn Thị Doan, Phó chủ tịch tỉnh Thái Bình Bà Cao Thị Hải . . .
Hướng dẫn về nhà:
* Đối với bài học tiết này:
Học thuộc lòng bài thơ. Tìm đọc vài bài thơ khác của Hồ Xuân Hương.
Phân tích hiệu quả nghệ thuật của bài thơ.
* Đối với bài học tiết sau:
- Đọc kĩ trước bài “ Qua Đèo Ngang”.
Tìm hiểu kĩ phần chú thích,chú ý về thể thơ, các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài. Trả lời trước câu hỏi phần đọc- hiểu văn bản.
Chân thành cám ơn
quí thầy cô
và các em học sinh
字喃·𡨸喃·𡦂喃)
Áng văn Nôm Truyện Kiều bản Chiêm Vân Thị dưới tựa Thúy Kiều Truyện tường chú
Ba câu lục bát đầu của Truyện Kiều
Do 喃 nôm = 口 khẩu + 南 nam
 nên chữ 喃 nôm“trong tên gọi
"chữ Nôm" thường được hiểu
với ý nghĩa là
"ngôn ngữ của người Nam"