Bài 7. Bánh trôi nước

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO ĐĂK GLEI
TRƯỜNG THCS ĐĂK KROONG
Tổ: XÃ HỘI
Giáo viên: Hoàng Minh Tứ

Chào mừng quý thầy cô giáo và các em học sinh về dự tiết Ngữ Văn 7a1

2
Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc lòng bài Nam quốc sơn hà Trình bày nội dung ý nghĩa, nghệ thuật
của bài thơ đó ?
Trả lời
1. Nghệ thuật:
- Sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ngắn gọn, súc tích để tuyên bố nền độc lập của đất nước.
- Giọng thơ dõng dạc, hùng hồn, đanh thép
2. Ý nghĩa:
- Bài thơ thể hiện niềm tin vào sức mạnh chính nghĩa của dân tộc ta
- Là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta
Tiết 28
Văn bản: BÁNH TRÔI NƯỚC
Hồ Xuân Hương
4
I. Đọc – Tìm hiểu chung
1. Chú thích
a. Tác giả
- Hồ Xuân Hương (?-?) quê ở làng Quỳnh Đôi, Quỳnh L­u, Nghệ An.
- Được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm.

Văn bản: BÁNH TRÔI NƯỚC
Dựa vào chú thích *
Em hãy nêu vài
Nét về tác giả Hồ Xuân Hương?
5
Văn bản: BÁNH TRÔI NƯỚC
b. Tác phẩm:
Bánh Trôi Nước

Thân em vừa trắng, lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Đọc bài thơ, cho thầy biết bài này làm theo thể thơ gì?
6
Bài thơ:
Bánh trôi nước
II. Tìm hiểu văn bản:
Nghĩa tượng trưng:
Vẻ đẹp, thân phận và
phẩm chất người phụ nữ
Nghĩa tả thực Miêu tả
bánh trôi nước
Màu trắng,
viên tròn
Rắn nát do người nặn
khi luộc, chín thì nổi
chưa chín thì chìm
Giữ nhân bánh
màu đỏ
ẩn dụ
Vẻ đẹp
hoàn thiện:
“Vừa… lại
vừa…”
Thân phận
“Bảy nổi,
ba chìm”
Phẩm chất
trong trắng,
son sắt,
thủy chung,
tình nghĩa
Bài thơ có 2 lớp nghĩa? Đó là những lớp nghĩa nào ?
Với nghĩa thứ nhất
Bánh trôi nước đã được miêu tả như thế nào ?
Với nghĩa thứ hai hình ảnh Bánh trôi nước thể hiện phẩm chất thân phận người phụ nữ như thế nào ?
7
I. Đọc – Tìm hiểu chung
1. Chú thích
a. Tác giả
b. Tác phẩm
Văn bản: BÁNH TRÔI NƯỚC
II. Phân tích.
Nghĩa tả thực
miêu tả hình ảnh bánh trôi nước màu trắng, hình tròn,
khi luộc trong nước sôi thì chìm, nổi …
2. Nghĩa tượng trưng
+ vẻ đẹp duyên dáng
+ phẩm chất trong sáng, nghĩa tình sắt son
8
Ngoài nội dung trên, bài thơ còn thể hiện tình cảm gì của tác giả?
Thái độ của tác giả
Trân trọng đối với
vẻ đẹp, phẩm chất,
trong trắng, son sắt
Cảm thương
cho thân phận của
người phụ nữ xưa
Giá trị nhân đạo
9
Bánh trôi nước
Hồ Xuân Hương
III/ TỔNG KẾT:
1) NGHỆ THUẬT
Tính đa nghĩa (ẩn dụ), thành ngữ, cặp quan hệ từ…
Ngôn ngữ bình dị
2) NỘI DUNG Ý NGHĨA
Trân trọng đối với vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ
Cảm thương sâu sắc cho thân phận người phụ nữ
10
Bánh trôi nước
Hồ Xuân Hương
IV. Luyện tập (thảo luận nhóm)
Nhóm 1, 2: Qua bài thơ “ Bánh trôi nước”, hãy nêu cảm nghĩ của em về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa.
Nhóm 3,4: Theo em, vai trò của người phụ nữ trong xã hội ngày nay đã được khẳng định như thế nào ?
Nhóm 5,6: Hãy tìm những câu ca dao bắt đầu bằng cụm từ “Thân em”?
1. Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cày.
2. Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?
3. Thân em như giếng giữa đàng
Người thanh rửa mặt, người phàm rửa chân.
4. Thân em như như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa.
5. Thân em như quế giữa rừng
Thơm tho ai biết ngát lừng ai hay.
6. Thân em như củ ấu củ gai
Nửa trong thì trắng, nửa ngoài thì đen.
7. Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
...........................
13
a. Hình dáng:
Trắng, tròn
a. Hình thể:
Thân em
Vừa trắng
Vừa tròn
Tròn đầy Hoàn hảo
b. Kỹ thuật làm bánh:
c. Phẩm chất:
Nước, rắn, nát, chìm, nổi
1.Bánh trôi nước
2. Hình ảnh người phụ nữ
Nhân đỏ son, ngon ngọt, không đổi
Tả thực bánh trôi nước
b. Thân phận:
- Bảy nổi ba chìm
Lận đận, bấp bênh
- Rắn nát mặc dầu
Phụ thuộc cam chịu,
c. Chất lượng:
- Vẫn giữ tấm lòng son
Son sắt, thủy chung
Vẻ đẹp tâm hồn nhân cách người phụ nữ
14
DẶN DÒ:
* Học Bài:
- Học thuộc bài thơ “ Bánh Trôi Nước”
- Nắm nghệ thuật, nội dung ý nghĩa của bài thơ
- Vẽ sơ đồ tư duy.
* Soạn Bài: “ Qua Đèo Ngang”
- Bài thơ làm theo thể thơ nào ?
- Nhận xét cảnh tượng đèo Ngang?
- Cảm nhận tâm trạng của tác giả?