Bài 7. Bánh trôi nước

Tiết 25
Văn bản: " BÁNH TRÔI NƯỚC"
Hồ Xuân Hương
Thân em vừa trắng, lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Bánh trôi nước
* Tác giả :
Hồ Xuân Hương( ?...?) Quê : Quỳnh Đôi – Quỳnh Lưu - Nghệ An. Với những sáng tạo độc đáo, bà được mệnh danh là: “Bà chúa thơ Nôm”.
* Tác Phẩm : Viết bằng chữ nôm, sáng tác theo lối vịnh vật và làm theo thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Yều cầu của một bài thơ vịnh vật cần phải đạt :
+ Miêu tả cho giống đặc điểm của sự vật khiến người đọc nhận ra ngay sự vật đó.
+ Mượn sự vật đó để gửi gắm tư tưởng, tình cảm ( kí thác tâm tình).

Bài thơ có mấy nghĩa ? Em hãy chỉ ra các nghĩa đó ?
Bài thơ có hai nghĩa :
- Nghĩa thứ nhất : miêu tả bánh trôi nước khi đang luộc chín.
- Nghĩa thứ hai : phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong xã hội cũ.
=> Nghệ thuật :
=> Vận dụng thành ngữ khéo léo, ẩn dụ..
=> Ngôn ngữ tương phản “ rắn, nát”, ẩn dụ tượng trưng
=> Nhân hóa, ẩn dụ
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
nhân hóa,
ẩn dụ,
tiểu đối, mô típ dân gian quen thuộc...
* Chọn đáp án đúng:
Nêu những giá trị nghệ thuật nổi bật trong bài thơ : “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương ?
Vận dụng điêu luyện những quy tắc của thơ Đường luật.
Sử dụng ngôn ngữ thơ bình dị, thành ngữ, mô típ dân gian, nhân hóa, ẩn dụ.
Sáng tạo trong việc xây dựng hình ảnh nhiều tầng ý nghĩa.
Cả A, B, C.
D
Dòng nào dưới đây nêu đầy đủ nội dung bài thơ : “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương ?
Bài thơ đã miêu tả sinh động hình ảnh chiếc bánh trôi, một món ăn độc đáo của dân tộc.
Bài thơ đã thể hiện sâu sắc vẻ đẹp hình thức và tấm lòng nhân hậu, son sắt, thủy chung của người phụ nữ.
Bài thơ vừa tả thực về chiếc bánh trôi, vừa thể hiện vẻ đẹp hình thức và tấm lòng nhân hậu cao đẹp của người phụ nữ, vừa cảm thương cho thân phận chìm nổi của họ.
Bài thơ ca ngợi vẻ đẹp hình thức của chiếc bánh trôi và vẻ đẹp bên ngoài của người phụ nữ.
C
Nghĩa đen
Sơ đồ hóa nội dung kiến thức trong bài thơ :
Thái độ của tác giả
Trân trọng đối với vẻ đẹp,
phẩm chất,
trong trắng, son sắt
Cảm thương
cho thân phận của
người phụ nữ xưa
Giá trị nhân đạo
* DẶN DÒ
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Tìm đọc thêm các bài thơ khác của Hồ Xuân Hương.
Phân tích hiệu quả nghệ thuật của các biểu hiện Việt hóa trong bài thơ : dùng từ, thành ngữ, mô típ.
- Soạn bài : Qua đèo Ngang
Xem, trả lời các câu hỏi SGK/ 102 103
Làm vào phiếu học tập
Nhóm 1, 3 : Qua bài thơ “ Bánh trôi nước”, hãy nêu cảm nghĩ của em về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa.
Nhóm 2, 4 : Theo em, vai trò của người phụ nữ trong xã hội ngày nay đã được khẳng định như thế nào ?
* Bài tập