Bài 58. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

Thứ 2 ngày 12 tháng 4 năm 2010
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

Tài nguyên thiên nhiên (TNTN) là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng cho cuộc sống. TNTN không phải là vô tận, nếu không biết cách sử dụng hợp lý, nguồn TNTN sẽ cạn kiệt nhanh chóng.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

Em hãy kể tên các dạng tài nguyên thiên nhiên.
HĐNN: 2p hoàn thành bảng 58.1.Các dạng tài nguyên thiên nhiên
b , c , g
a , e ,i
d, h, k , l
? Phân biệt các dạng tài nguyên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

- Có 3 dạng tài nguyên:
+ Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: Là dạng tài nguyên sau 1 thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường.
Tài nguyên không tái sinh ở Việt Nam có những loại nào
Than đá, dầu mỏ, mỏ thiếc.
Tài nguyên rừng là loại tài nguyên gì. Vì sao
Tài nguyên rừng là tài nguyên tái sinh vì khai thác rồi có thể phục hồi
Tài nguyên tái sinh và tài nguyên không tái sinh khác nhau như thế nào

+ Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: Là dạng tài nguyên sau 1 thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.

I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

- Có 3 dạng tài nguyên:
+ Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: Là dạng tài nguyên sau 1 thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường.
Y/c đọc thông tin, quan sát hình SGK , HĐNL�: 5p làm BT ? SGK T 174 - 176.
N1,2 �: Làm các ? mục 1 và cột 1 phiếu học tập
N 3, 4�: Làm các ? mục 2 và cột 2 phiếu học tập
N 5, 6�: Làm các ? mục 3 và cột 3 phiếu học tập
II. Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Phiếu học tập: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Bảng 58.2. Vai trò bảo vệ đất của thực vật
X
X
X
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
? Hãy giải thích vì sao trên vùng đất dốc, những nơi có TV bao phủ và làm ruộng bậc thang lại có thể góp phần chống xói mòn đất
Trên vùng đất dốc , những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang , nước chảy trên mặt đất luôn gặp sự cản trở của các gốc cây , tán lá , lớp thảm mục.trên mặt đất nên chảy chậm lại , làm giảm độ xói mòn đất.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Phiếu học tập: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Đất là nơi ở, nơi sản xuất
Tái sinh
Cải tạo đất, bón phân hợp lí
Chống xói mòn đất, chống khô cạn, chống ô nhiễm.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Bảng 58.3.Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và cách khắc phục
Rừng bị thu hẹp sẽ hạn chế vòng tuần hoàn của nước , ảnh hưởng tới lượng nước ngầm.
Do đất khô cằn nên cây trồng không sống được nên không điều hoà được khí hậu , lượng CO2 tăng , lượng O2 giảm.
Trồng cây gây rừng
Nước chứa nhiều loại vi trùng (Tả , lị , thương hàn.)
Do nước bị ô nhiễm nên tạo điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật có hại phát triển.
Giữ sạch và thoáng nguồn nước , không tạo điều kiện cho vi sinh vật có hại phát triển.
? Nếu bị thiếu nước sẽ có tác hại gì
? Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm
? Trồng rừng có tác dụng trong việc bảo vệ tài nguyên nước không? Tại sao
Thiếu nước là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật do mất vệ sinh và ảnh hưởng tứi mùa màng do hạn hán, không đủ nước uống cho các đàn gia súc..
Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm là nguyên nhân gây nhiều bệnh tật ở người và động vật
Có, vì trồng rừng tạo điều kiện thuận lợi cho tuần hoàn nước trên trái đất, tăng lượng nước bốc hơi và lượng nước ngầm
Phiếu học tập: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Đất là nơi ở, nơi sản xuất
Tái sinh
Cải tạo đất, bón phân hợp lí
Chống xói mòn đất, chống khô cạn, chống ô nhiễm.
Nước là nhu cầu không thể thiếu của tất cả các SV trên trái đất
Khơi thông dòng chảy, không xả rác, chất thải CN
Tiết kiệm nguồn nước ngọt.
Tái sinh
? Nêu hậu quả của việc chặt phá và đốt rừng
Hậu quả của chặt phá rừng là làm cạn kiệt nguồn nước, xói mòn đất, ảnh hưởng tới khí hậu do lượng nước bốc hơi ít, mất nguồn gen sinh vật...
? Em hãy kể tên một số khu rừng nổi tiếng của nước ta hiện đang được bảo vệ tốt. Theo em chúng ta phải làm gì để bảo vệ các khu rừng đó
ở VN có các khu rừng được bảo vệ tốt như rừng Cúc Phương, Ba Vì, Tam Đảo, Ba Bể, Cát Bà, Bạch Mã, Bến én, Yooc Don, Cát Tiên, Côn Đảo, Rừng ngập mặn Cần Giờ,...
Phiếu học tập: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Đất là nơi ở, nơi sản xuất
Tái sinh
Cải tạo đất, bón phân hợp lí
Chống xói mòn đất, chống khô cạn, chống ô nhiễm.
Nước là nhu cầu không thể thiếu của tất cả các SV trên trái đất
Khơi thông dòng chảy, không xả rác, chất thải CN
Tiết kiệm nguồn nước ngọt.
Tái sinh
Rừng là nguồn cung cấp lâm sản, thuốc, gỗ
Rừng điều hòa
khí hậu
Khai thác hợp lí kết hợp trồng bổ sung.
Thành lập khu bảo tồn thiên nhiên.
Tái sinh
? Cần sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên như thế nào
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

- Có 3 dạng tài nguyên:
+ Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: Là dạng tài nguyên sau 1 thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường.
II. Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Học theo phiếu học tập
? Em hãy cho biết tình hình sử dụng nguồn tài nguyên rừng, nước, đất ở VN hiện nay.
Chủ trương của Đảng, Nhà nước: phủ xanh đất trống đồi trọc, ruộng bậc thang, khử mặn, hạ mạch nước ngầm)
? Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên không phải là vô tận, chúng ta cần phải sử dụng 1 cách tiết kiệm và hợp lí, vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa đảm bảo duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ mai sau
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Trái đất có khoảng 1400.000tr tỉ lít nước và chỉ có 0,0001% lượng nước ngọt được sử dụng.
Hàng năm ở VN bị xói mòn là 200 tấn/ 1ha đất trong đó có 6 tấn mùn.
? Bản thân em làm gì để góp phần sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lí.
Bản thân hiểu giá trị của tài nguyên. Tham gia vào các hoạt động bảo vệ nguồn nước, bảo vệ cây, rừng. Tuyên truyền cho bạn bè và mọi người xung quanh để cùng có ý thức bảo vệ tài nguyên
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
Tiết 61: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

- Có 3 dạng tài nguyên:
+ Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: Là dạng tài nguyên sau 1 thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường.
II. Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
Học theo phiếu học tập
- Khái niệm phát triển bền vững: Phát triển bền vững là sự phát triển không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu của thế hệ hiện nay mà không làm tổn hại đến thế hệ tương lai đáp ứng lại các nhu cầu của họ.
? Sự pháp triển bền vững là mối liên hệ giữa CN hóa và thiên nhiên
Chúng ta hãy sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên hiện có! Đừng để cho thế hệ tương lai phải gánh chịu hậu quả do chúng ta gây ra.
Câu 1; Tài nguyên dưới đây có giá trị vô tận là?
a. Dầu mỏ, than đá và khí đốt
b. Tài nguyên khoáng sản và tài nguyên sinh vật
c. Năng lượng mặt trời
d. Cây rừng và thú rừng
Câu 2: Nguồn năng lượng dưới đây nếu được khai thác sử dụng sẽ không gây ô nhiễm môi trường là:
A. Khí đốt thiên nhiên B. Than đá
C. Dầu mỏ D. Bức xạ mặt trời
Câu 3: Tài nguyên nào sau đây được xem là nguồn năng lượng sạch?
A. Bức xạ mặt trời, gió, nhiệt tròng lòng đất
B. Dầu mỏ và khí đốt
C. Than đá và nguồn khoáng sản kim loại
D. Dầu mỏ, thuỷ triều, khí đốt
Chọn câu trả lời đúng
Kiểm tra đánh giá
Kiểm tra đánh giá
Câu 4: Hãy tìm câu có nội dung sai trong các câu sau đây:
a. Đất là môi trường sản xuất lương thực phẩm nuôi sống con người
b. Đất là tài nguyên không tái sinh
c. Đất là nơi xây nhà, các khu công nghiệp, làm đường giao thông
d. Sử dụng đất hợp lí là làm cho đất không bị thoái hoá
Câu 5: Lợi ích của việc khai thác sử dụng nguồn năng lương từ mặt trời, thuỷ triều, gió là:
a.Giảm bớt sự khai thác các ngồn tài nguyên không tái sinh khác
b. Hạn chế dược tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay
c. Đây là nguồn năng lượng có thể cung cấp vĩnh cửu cho con người
d. Cả 3 lợi ích nêu trên
Câu 6: Hãy cho biết nhóm tài nguyên nào sau đây là dạng tài nguyên tái sinh?
a. Rừng, tài nguyên đất, tài nguyên nước
b. Dầu mỏ, khí đốt và tài nguyên sinh vật
c. Bức xạ mặt trời, rừng, nước
d. Đất, tài nguyên sinh vật, khí đốt
Dặn dò
- Học bài và trả lời câu hỏi sgk
- Đọc trước bài: Khôi phục môi trường và giữ gìn thiên nhiên hoang dã.
Tuần: 32; Tiết PPCT: 61; Ngày soạn: 10/4/2009; Ngày dạy: 12/4/2010; Khối 9

CHÖÔNG IV : b¶o vÖ m«I tr­êng
Bµi 58.sö dông hîp lÝ tµi nguyªn thiªn nhiªn

I. môc tiªu: Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh phaûi ñaït caùc yeâu caàu sau ñaây :
1)Kieán thöùc:
- Phaân bieät ñöôïc 3 daïng taøi nguyeân thieân nhieân.
- Neâu ñöôïc taàm quan troïng vaø taùc duïng cuûa vieäc söû duïng hôïp lyù nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân.
- Hieåu khaùi nieäm phaùt trieån beàn vöõng.
2)Kó naêng:
- Quan saùt, phaân tích, khaùi quaùt, toång hôïp kieán thöùc.
- Hoaït ñoäng nhoùm.
- Vaän duïng vaøo thöïc teá
3)Thaùi ñoä :
Giaùo duïc yù thöùc baûo veä moâi tröôøng, giöõ gìn nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân.
II. chuÈn bÞ:
1)Giaùo vieân:
- SGK, Sgv, tài liệu liên quan bài học
- Baûng phuï : Baûng 58.1 ; 58.2 ; 58.3 vaø 58.4 SGK
- Tö lieäu veà taøi nguyeân thieân nhieân
- Tranh aûnh caùc moû khai thaùc, caùnh röøng, ruoäng baäc thang
2) Hoïc sinh: - Keû baûng 58.1 ; 58.2 vaø 58.3 SGK + Ñoïc SGK
3) Phương pháp: Quan sát, quy nạp làm việc với SGK kết hợp hoạt động nhóm