Bài 58. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

1
TRƯỜNG THCS HÙNG VƯƠNG
GV: NGUYỄN VĂN ĐÀI
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp
SINH HỌC 9
2
Chương IV: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
- Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã
Bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái
Luật bảo vệ môi trường
3
Tài nguyên thiên nhiên là gì? Kể tên những tài nguyên thiên nhiên mà em biết?
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng trong cuộc sống.
Một số loại tài nguyên thiên nhiên:
4
Tài nguyên thiên nhiên không phải là vô tận. Nếu chúng ta không biết cách sử dụng hợp lí, nguồn tài nguyên thiên nhiên sẽ bị cạn kiệt nhanh chóng.
Vậy làm thế nào để sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên? Bài hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu điều này!
5
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Có các dạng tài nguyên thiên nhiên nào?
6
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
Nghiên cứu thông tin SGK, thảo luận nhóm trong 3 phút hoàn thành bảng 58.1: Các dạng tài nguyên thiên nhiên (Chọn một hoặc một số nội dung thích hợp ở cột bên phải ứng với mỗi loại tài nguyên ở cột bên trái và ghi vào cột ghi kết quả)
Bảng 58.1. Các dạng tài nguyên thiên nhiên
b, c, g
a, e, i
d, h, k, l
7
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
 Có 3 dạng tài nguyên thiên nhiên:
Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí (sinh vật, đất, nước …)
Tài nguyên không tái sinh: là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt (than đá, dầu mỏ …)
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường (gió, mặt trời …)
Từ hình ảnh và các thông tin trên bảng 58.1, rút ra nhận xét về đặc điểm của từng dạng tài nguyên thiên nhiên?
8
Quan sát hình sau và trả lời:
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
Tài nguyên không tái sinh ở huyện EaH’Leo có những loại nào?
Tài nguyên rừng là loại tài nguyên gì? Vì sao?
- Ở EaH’Leo có tài nguyên không tái sinh là: các mỏ đá ở thị trấn, Chư K’Tây.
- Tài nguyên rừng là loại tài nguyên tái sinh vì nếu biết cách bảo vệ và khai thác hợp lí thì tài nguyên rừng có thể phục hồi sau mỗi lần khai thác.
9
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
THÔNG TIN BỔ SUNG
Hiện nay, tài nguyên năng lượng vĩnh cửu đang được nghiên cứu sử dụng ngày càng nhiều, thay thế dần các dạng năng lượng đang bị cạn kiệt và cũng hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường.
10
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Nghiên cứu thông tin SGK, thảo luận nhóm (4 phút); trả lời các câu hỏi trong mục  SGK.
Nhóm 1: Điền thông tin vào bảng 58.2 và trả lời câu hỏi  SGK trang 175.
Nhóm 2: Thảo luận điền thông tin vào bảng 58.3 tr 176
Trả lời câu hỏi trang 176
Nhóm 3: Trả lời câu hỏi mục  trang 177
11
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Bảng 58.2. Vai trò bảo vệ đất của thực vật
X
X
X
1. Sử dụng hợp lí tài nguyên đất :
12
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Giải thích vì sao trên vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang lại có thể góp phần chống xói mòn đất?
Trả lời: Vì trên vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang, nước chảy trên mặt đất luôn va vào gốc cây và lớp thảm mục trên mặt đất nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc.
Quan sát các hình sau:
1. Sử dụng hợp lí tài nguyên đất:
13
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
2. Sử dụng hợp lí tài nguyên nước:
14
Bảng 58.3. Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và cách khắc phục
Do rác thải …
Không vứt rác bừa bãi xuống ao, hồ
Dầu loang từ các vụ tai nạn tàu thủy, rác thải từ các sông lớn đổ về …
Hạn chế đền mức tối đacác vụ tai nạn Triển khai công tác cứu hộ kịp thời
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
2. Sử dụng hợp lí tài nguyên nước:
15
Quan sát hình sau và trả lời
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
2. Sử dụng hợp lí tài nguyên nước:
Nếu bị thiếu nước sẽ có tác hại gì?
Tác hại: Thiếu nước là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật do mất vệ sinh, và ảnh hưởng tới mùa màng do hạn hán, không đủ nước uống cho các đàn gia súc …
Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm?
Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm là nguyên nhân của nhiều bệnh tật ở người và động vật.
Trồng rừng có tác dụng trong việc bảo vệ tài nguyên nước không? Vì sao?
Có, vì trồng rừng tạo điều kiện thuận lợi cho tuần hoàn nước trên Trái Đất, tăng lượng nước bốc hơi và lượng nước ngầm
16
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
3. Sử dụng hợp lí tài nguyên rừng:
Quan sát các hình sau:
Nêu hậu quả của việc chặt phá và đốt rừng?
Hậu quả của việc chặt phá và đốt rừng là làm cạn kiệt nguồn nước, xói mòn đất, ảnh hưởng tới khí hậu do lượng nước bốc hơi ít, mất nguồn gen sinh vật …
Hãy kể tên một số khu rừng nổi tiếng của nước ta hiện đang được bảo vệ tốt? Theo em, chúng ta phải làm gì để bảo vệ các khu rừng đó?
Ở Việt Nam có các khu rừng được bảo vệ tốt như rừng Cúc Phương, Ba Vì, Tam Đảo, Ba Bể, Cát Bà, Bạch Mã, Bến En, YoocDon, Cát Tiên, Côn Đảo, Rừng ngập mặn Cần Giờ, Rừng ngập mặn Đất mũi Cà Mau…
17
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
3. Sử dụng hợp lí tài nguyên rừng:
18
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
19
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
Hãy cho biết tình hình sử dụng nguồn tài nguyên rừng, đất, nước ở Việt Nam ta hiện nay?
Chủ trương của Đảng và nhà nước: phủ xanh đất trống, đồi trọc
Ở những vùng đất dốc thì trồng lương thực bằng cách làm ruộng bậc thang
Ở những vùng nước ngập mặn: khử mặn, hạ mạch nước ngầm …
THÔNG TIN BỔ SUNG
Trái đất có khoảng 1400.000 triệu tỷ lít nước và chỉ có 0.0001% lượng nước ngọt sử dụng được.
Hàng năm ở Việt Nam, đất bị xói mòn là 200 tấn/1 ha đất trong đó có 6 tấn mùn
20
cho Chúng ta hãy sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên hiện có! Đừng để thế hệ tương lai phải gánh chịu hậu quả do chúng ta gây ra.
21
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
Bài tập củng cố
- Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên có ý nghĩa như thế nào ?
- Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên là vừa đáp ứng được nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại lại vừa đảm bảo nguồn tài nguyên cho thế hệ tương lai  Đó là sự phát triển bền vững
- Bản thân em đã làm gì để góp phần sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lí?
Hiểu được giá trị của tài nguyên - Tham gia vào các hoạt động bảo vệ nguồn nước, bảo vệ cây, rừng … - Tuyên truyền cho bạn bè và người xung quanh để cùng có ý thức bảo vệ tài nguyên
22
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
Tiết 61: Sử Dụng Hợp Lí Tài Nguyên Thiên Nhiên
Bài tập củng cố
Hãy chọn câu trả lời đúng nhất
Câu 1: Tài nguyên nào sau đây thuộc tài nguyên tái sinh? a. Khí đốt và tài nguyên sinh vật b. Tài nguyên sinh vật và tài nguyên đất c. Dầu mỏ và tài nguyên nước d. Bức xạ mặt trời và tài nguyên khoáng sản
Câu 2: Biện pháp cần làm để bảo vệ rừng và tài nguyên rừng là? a.Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia b.Không khai thác sử dụng nguồn lợi từ rừng nữa c.Tăng cường khai thác nhiều hơn nguồn thú rừng d.Chặt phá các khu rừng già để trồng lại rừng mới
Câu 3: Tài nguyên dưới đây có giá trị vô tận là: a. Dầu mỏ, than đá và khí đốt b. Tài nguyên khoáng sản và tài nguyên sinh vật c. Năng lượng mặt trời d. Cây rừng và thú rừng0
23
Dặn dò:
- H?c b�i v� tr? l?i c�c c�u h?i SGK
- Chu?n b? tru?c b�i m?i "Khơi ph?c mơi tru?ng v� gìn gi? thi�n nhi�n hoang d�"
- K? b?ng 59 v�o v?
Giáo Viên Thực Hiện: NGUYỄN VĂN ĐÀI