Bài 58. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

trường trung học cơ sở bình nhân
2009 - 2010
Tiết 61 - bài 58
Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Giáo viên bộ môn: Hà Tiến Quang
Trường THCS Bình Nhân
Tài nguyên thiên nhiên là gì ?
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng cho cuộc sống.
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
Chọn một hoặc một số nội dung cột bên phải (a, b, c. ) ứng với mỗi loại tài nguyên cột bên trái (1, 2, 3) và ghi vào cột Kết quả:
a, e, i
b, c, g
d, h, k, l
BẢNG 58.1 CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

* Kết luận : Có 3 dạng tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên tái sinh
(Rừng, đất, nước)
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
Tài nguyên tái sinh : là tài nguyên nếu được sử dụng hợp lí có thể phục hồi và phát triển phong phú.
VD : tài nguyên đất, nước, sinh vật
? Thế nào là tài nguyên tái sinh
* Kết luận : Có 3 dạng tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên tái sinh
(Rừng, đất, nước)
Tài nguyên không tái sinh
(Than đá, dầu mỏ…)
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
? Thế nào là tài nguyên không tái sinh
Tài nguyên không tái sinh : là tài nguyên sau thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
VD : dầu mỏ, khí đốt, than đá.
Kết luận : Có 3 dạng tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên tái sinh
(Rừng, đất, nước)
Tài nguyên không tái sinh
(Than đá, dầu mỏ…)
Tài nguyên năng lượng
vĩnh cửu (Năng lượng mặt trời, năng lượng gió …)
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
Tài nguyên tái sinh : là loại tài nguyên nếu được sử dụng hợp lí có thể phục hồi và phát triền phong phú.
Tài nguyên không tái sinh : là loại tài nguyên sau thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu : thay thế năng lượng đang bị cạn kiệt và hạn chế ô nhiễm môi trường.
VD : tài nguyên đất, nước, sinh vật
VD : dầu mỏ, khí đốt, quặng.
VD : năng lượng gió, năng lượng Mặt trời.
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
- Vì tài nguyên thiên nhiên không phải là vô tận, nếu không biết cách sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên sẽ bị cạn kiệt nhanh chóng.
?
Vì sao cần sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên ?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
là hình thức sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa đảm bảo duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ mai sau.
? Thế nào là sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
- Tái sinh
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Làm đường giao thông
Sản xuất lương thực thực phẩm
Đất làm khu công nghiệp
Đất làm khu dân cư
TÀI NGUYÊN ĐẤT
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
x
x
x
BẢNG 58.2 VAI TRÒ BẢO VỆ ĐẤT CỦA THỰC VẬT
a) Có thực vật bao phủ
b) Không có thực vật bao phủ
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Giải thích vì sao trên vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang lại có thể góp phần chống xói mòn đất ?
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
TÀI NGUYÊN NƯỚC
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của mọi sinh vật trên Trái đất.
bảng chuẩn kiến thức
Nếu bị thiếu nước sẽ có tác hại gì đối với đời sống và sản xuất ?
Thiếu nước là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật do mất vệ sinh, ảnh hưởng tới trồng trọt, chăn nuôi và sản xuất công nghiệp.
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Chu trình nước treân Trái Đất
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
BẢNG 58.3 NGUYEÂN NHAÂN GAÂY OÂ NHIEÃM NGUOÀN NÖÔÙC
VAØ CAÙCH KHAÉC PHUÏC
Do xả rác
Do lấn sông
Do rác, nöôùc thaûi, caùc loaïi hoaù chaát …
Do rác thải, nöôùc thaûi, traøn daàu …
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm ?
- Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm là nguyên nhân của nhiều bệnh tật ở người và động vật.
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
BẢNG 58.3 NGUYEÂN NHAÂN GAÂY OÂ NHIEÃM NGUOÀN NÖÔÙC
VAØ CAÙCH KHAÉC PHUÏC
Do xả rác
Do lấn sông
Do rác, nöôùc thaûi, caùc loaïi hoaù chaát …
Không đổ rác xuống dòng sông
Khơi thông dòng chảy
Xử lý rác thải, nöôùc thaûi, söû duïng caùc hoaù chaát ñuùng caùch.
Do rác thải, nöôùc thaûi, traøn daàu …
Xử lý rác thải, nöôùc thaûi, …
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Thế nào là sử dụng hợp lí tài nguyên nước ?
Sử dụng hợp lí tài nguyên nước là không làm ô nhiễm và cạn kiệt nguồn nước.
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng tài nguyên
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của mọi sinh vật trên Trái đất.
- Khơi thông dòng chảy
- Xây dựng các công trình xử lí nước thải.
- Không xả rác xuống ao, hồ, sông suối, .
- Trồng rừng
bảng chuẩn kiến thức
TÀI NGUYÊN RỪNG
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng TN
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của mọi sinh vật trên Trái đất.
- Khơi thông dòng chảy
- Xây dựng các công trình xử lí nước thải.
- Không xả rác xuống ao, hồ, sông suối, .
- Trồng rừng
- Tái sinh
- Cung cấp nhiều lâm sản quý
- Là nơi ở của nhiều sinh vật
- Góp phần điều hoà khí hậu
bảng chuẩn kiến thức
Việc chặt phá và đốt rừng bừa bãi sẽ dẫn đến hậu quả gì ?
Chặt phá rừng
Đốt rừng
Đồi núi trọc
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1) Dạng TN
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của mọi sinh vật trên Trái đất.
- Khơi thông dòng chảy
- Xây dựng các công trình xử lí nước thải.
- Không xả rác xuống ao, hồ, sông suối, .
- Trồng rừng
- Tái sinh
- Cung cấp nhiều lâm sản quý
- Là nơi ở của nhiều sinh vật
- Góp phần điều hoà khí hậu
- Kết hợp khai thác có mức độ với bảo vệ và trồng rừng
- Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên, các vườn quốc gia.
bảng chuẩn kiến thức
Cúc phương
Ba Vì
Bạch Mã
Tam Đảo
- Cát Tiên.


Hãy kể tên một số Rừng được bảo vệ tốt ở nước ta ?
?
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
- Khu rừng nhiệt đới điển hình, có diện tích khoaûng 22,000 ha.  Đây là một rừng nguyên sinh trong vùng đá vôi với rất nhiều hang động.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH
RỪNG QUỐC GIA CÚC PHƯƠNG
tiết 61. sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
II. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Có cây sống đến hàng ngàn tuổi. Đường kính  đến vài thước và cao đến
50 m … Có cây to vài chục người ôm không xuể.
1) Dạng TN
2) Vai trò
3) Cách sử dụng hợp lí
- Tái sinh
là nơi SX lương thực , thực phẩm.
là nơi ở của con người và các sinh vật khác.
- Chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
- Nâng cao độ phì nhiêu cho đất.
- Trồng cây gây rừng
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của mọi sinh vật trên Trái đất.
- Khơi thông dòng chảy
- Xây dựng các công trình xử lí nước thải.
- Không xả rác xuống ao, hồ, sông suối, .
- Trồng rừng
- Tái sinh
- Cung cấp nhiều lâm sản quý
- Là nơi ở của nhiều sinh vật
- Góp phần điều hoà khí hậu
- Kết hợp khai thác có mức độ với bảo vệ và trồng rừng
- Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên, các vườn quốc gia.
bảng chuẩn kiến thức
Câu 1: Đánh dấu x vào ô chỉ câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
Tài nguyên rừng có vai trò quan trọng như thế nào đối với tài nguyên khác ?
1. Rừng có vai trò quan trọng trong hình thành và bảo vệ đất.
2.Xác sinh vật rừng (sau khi được phân giải ) sẽ cung cấp một lượng khoáng cho đất.
3.Cây rừng cản nước mưa làm cho nước ngấm vào đất và lớp thảm mục
4. Rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất đồng thời chống bồi lấp lòng sông, lòng hồ và các công trình thuỷ lợi…
5. Rừng là nơi sinh sống của nhiều động vật cung cấp nguồn thực phẩm quan trọng cho con người.
A) 1,2,3,5
B)2,3,4,5
D)1,3,4,5
C)1,2,3,4
Câu hỏi củng cố
Câu 2 : Em hãy cho biết biện pháp sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên (như rừng, nước , đất) ở Việt Nam hiện nay ?
Đáp án :
- Phủ xanh đất trống, đồi trọc
- Ruộng bậc thang
- Khử mặn…$
Câu 3: Địa danh này từng là nơi chế độ thực dân Pháp và đế quốc Mỹ giam giữ các chiến sĩ cách mạng, nay đã trở thành một vườn quốc gia nổi tiếng ngoài biển khơi.
Ô chữ này gồm có 6 chữ cái
TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ
C
Ô
N
Đ
O
Ả
Hu?ng d?n v? nh� h?c
Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài.
Chuẩn bị bài 59 : "Khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã"
* Tìm hiểu các biện pháp chủ yếu đẩ bảo vệ thiên nhiên hoang dã.
* Hoàn thành bảng 59 vào vở bài tập.
* Bản thân em cần làm gì để góp phần bảo vệ thiên nhiên.