Bài 58. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

Bài 58. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
CHƯƠNG
IV
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
I - Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
b, c, g
a, e, i
d, h, k, l
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ BÁN CÔNG
YÊN THẾ
PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN BÌNH THẠNH
Khoáng sản là dạng tài nguyên không tái sinh : gồm 2 nhóm khoáng kim loại và khoáng phi kim loại.
Các dạng khoáng sản có quy mô lớn ở Việt Nam :
Than đá ở Quảng Ninh, Thái Nguyên.
Dầu mỏ và khí đốt ở các thềm lục địa.
Thiếc ở Tỉnh Túc, Cao Bằng, Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Quỳ Hợp (Nghệ An).
Sắt ở Thái Nguyên, Cao Bằng, Hà Giang, ven sông Hồng.
Vàng ở Bắc Cạn, Thái Nguyên, Hà Tuyên, Sơn La.
Đá quý ở sông Chảy (Yên Bái), Thanh Hoá, Nghệ An, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên
Đá vôi và đất sét ở nhiều nơi là sản xuất xi măng.
Cát thuỷ tinh từ Quảng Bình đến Bình Thuận.
Ngoài ra còn nhiều khoáng sản khác như apatic, chì, kẽm, đồng, nguyên tố phóng xạ.
Nêu tên các dạng tài nguyên không có khả năng tái sinh ở nước ta.
Rừng là tài nguyên tái sinh vì nếu cách bảo vệ và khai thác hợp lí thì tài nguyên rừng có thể phục hồi sau mỗi lần khai thác.
Theo em, tài nguyên rừng là dạng tài nguyên không tái sinh hay tái sinh ? Vì sao ?
Hãy nêu các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.

Tài nguyên không tái sinh (than đá, dầu lửa,...) là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
Tài nguyên tái sinh là dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (tài nguyên sinh vật, đất, nước,...).
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu (năng lượng mặt trời, gió, sóng, thuỷ triều,...) được sử dụng ngày một nhiều, thay thế dần các dạng năng lượng đang bị cạn kiệt và hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường.
Bài 58. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
CHƯƠNG
IV
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
I - Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
Tài nguyên không tái sinh (than đá, dầu lửa,...) là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
Tài nguyên tái sinh là dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (tài nguyên sinh vật, đất, nước,...).
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu (năng lượng mặt trời, gió, sóng, thuỷ triều,...) được sử dụng ngày một nhiều, thay thế dần các dạng năng lượng đang bị cạn kiệt và hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường.
II - Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
1. Sử dụng hợp lí tài nguyên đất
Hãy đánh dấu � vào ô trống phù hợp với nội dung trong bảng
�
�
�
Hãy giải thích vì sao trên vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang lại có thể góp phần chống xói mòn đất.
? Nước chảy trên mặt đất luôn va vào gốc cây và lớp thảm mục trên mặt đất nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc.
2. Sử dụng hợp lí tài nguyên nước
Hãy điền thêm những ví dụ về ô nhiễm nguồn nước và cách khắc phục.
THẢO LUẬN
Nếu thiếu nước sẽ có tác hại gì ?
Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm.
Trồng rừng có tác dụng trong việc bảo vệ tài nguyên nước không ? Tại sao ?
Thiếu nước là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật do mất vệ sinh, và ảnh hưởng tới mùa màng do hạn hán, không đủ nước uống cho các đàn gia súc.
Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm là nguyên nhân của nhiều bệnh tật ở người và động vật.
Có, vì trồng rừng tạo điều kiện thuận lợi cho tuần hoàn nước trên Trái Đất, tăng lượng nước bốc hơi và lượng nước ngầm.
THẢO LUẬN
Nếu thiếu nước sẽ có tác hại gì ?
Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm.
Trồng rừng có tác dụng trong việc bảo vệ tài nguyên nước không ? Tại sao ?
3. Sử dụng hợp lí tài nguyên rừng
Nêu hậu quả của việc chặt phá và đốt rừng.
Em hãy kể tên một số khu rừng nổi tiếng của nước ta hiện đang được bảo vệ tốt. Theo em, chúng ta phải làm gì để bảo vệ những khu rừng đó ?
Hậu quả của việc chặt phá và đốt rứng là làm cạn kiệt nguồn nước, xói mòn đất, ảnh hưởng tới khí hậu do lượng nước bốc hơi ít, mất nguồn gen sinh vật...
Ở Việt Nam có các khu rừng được bảo vệ tốt như rừng Cúc Phương, Nam Cát Tiên, Ba Vì, Tam Đảo, rừng ngập mặn Cần Giờ, rừng ngập mặn Đất mũi Cà Mau.

Điền từ hoặc cùm từ phù hợp vào chổ trống trong các câu sau :
Tài nguyên thiên nhiên không phải là ............., chúng ta cần phải sử dụng một cách ........................ và ...................., vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa đảm bảo duy trì lâu dài ................................
....................... cho các thế hệ mai sau.
Bảo vệ rừng và cây xanh trên Trái Đất sẽ có vai trò quan trọng trong việc ............................., ................. và ..........................................................
vô tận
tiết kiệm
hợp lí
các nguồn
tài nguyên
bảo vệ đất
nước
các tài nguyên sinh vật khác
Bài 58. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
I - Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
Tài nguyên không tái sinh (than đá, dầu lửa,...) là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
Tài nguyên tái sinh là dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (tài nguyên sinh vật, đất, nước,...).
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu (năng lượng mặt trời, gió, sóng, thuỷ triều,...) được sử dụng ngày một nhiều, thay thế dần các dạng năng lượng đang bị cạn kiệt và hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường.
II - Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên không phải là vô tận, chúng ta cần phải sử dụng một cách tiết kiệm và hợp lí, vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa đảm bảo duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ mai sau.
Bảo vệ rừng và cây xanh trên Trái Đất sẽ có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đất, nước và các tài nguyên sinh vật khác.
Tài nguyên không tái sinh và tài nguyên tái sinh khác nhau như thế nào ?
Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên ?
Nguồn năng lượng như thế nào được gọi là nguồn năng lượng sạch ?
Sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên rừng có ảnh hưởng như thế nào tới các tài nguyên khác (như tài nguyên đất và nước) ?
Tài nguyên không tái sinh và tài nguyên tái sinh khác nhau như thế nào ?
Tài nguyên không tái sinh là nguồn tài nguyên sau khi khai thác và sử dụng bị cạn kiệt dần, như tài nguyên khoáng sản.
Tài nguyên tái sinh là nguồn tài nguyên sau khi sử dụng có thể tái sinh và ngày càng phong phú hơn nếu được quản lí tốt, như tài nguyên đất, nước, sinh vật, biển và tài nguyên nông nghiệp.
2. Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lí
nguồn tài nguyên thiên nhiên ?
Vì tài nguyên không phải là vô tận, chúng ta cần phải sử dụng hợp lí để vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại vừa đảm bảo duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ con cháu mai sau.
3. Nguồn năng lượng như thế nào được gọi là nguồn năng lượng sạch ?
Năng lượng sạch là nguồn năng lượng khi sử dụng không gây ô nhiễm môi trường như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thuỷ triều, năng lượng nhiệt từ lòng Trái Đất.
Sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên rừng có ảnh hưởng như thế nào tới các tài nguyên khác (như tài nguyên đất và nước) ?
Bảo vệ rừng và cây xanh trên mặt đất sẽ có vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ đất, nước và các tài nguyên sinh vật khác.
Rừng có vai trò quan trọng trong việc hình thành và bảo vệ đất. Cây rừng hấp thụ các chất khoáng và nước trong đất, nhưng đất rừng không bị nghèo và khô dần. Vì xác sinh vật rừng sau khi được phân giải sẽ cung cấp một lượng khoáng cho đất.
Ở� những vùng có rừng che phủ thì sau những trận mưa lớn, cây rùng đã cản nước mưa làm cho nước ngấm được vào đất và lớp thảm mục nhiều hơn, đất không bị khô. Khi chảy trên mặt đất, nước luôn luôn va vào gốc cây nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc, đồng thời cũng chống được bồi lấp lòng sông, lòng hồ, các công trình thuỷ lợi, thuỷ điện.