Bài 54. Ô nhiễm môi trường

TRƯỜNG THCS AN THÀNH
SINH HỌC LỚP 9
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRẢNG BÀNG
KIỂM TRA MIỆNG
KIỂM TRA PHẦN TỰ HỌC

* Hãy chỉ ra các tác nhân gây ô nhiễm môi trường?
Do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
Do chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
Do các chất phóng xạ
Do vi sinh vật gây bệnh
* Kiểm tra việc thực hiện bài tập số 2 SGK/ 160
Cho biết đây là sự kiện gì? Xảy ra ở đâu, vào lúc nào?
Nguyên nhân nào gây ra động đất?
Có thể do hoạt động của tự nhiên hay do hoạt động của con người
Vậy các hoạt động của tự nhiên và hoạt động của con người gây ra những hậu quả gì?
Tiết 57:
ô nhiễm môI trường
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
? Quan sát hình ảnh trên: Em nhận xét gì về môi trường nơi này?
Vậy các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường nơi đây sẽ như thế nào?
Quan sát hình ảnh trên: Em nhận xét gì về môi trường nơi này?
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
? Theo em th? n�o l� ơ nhi?m mơi tru?ng?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
? Có mấy loại môi trường bị nhiễm bẩn?
? Môi trường bị ô nhiễm: Nước, đất, không khí, sinh vật
Khi môi trường bị ô nhiễm thì tính chất vậy lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi như:
Là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn. đồng thời các tính chất vật lý, hoá học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh vật khác.
3. Ô nhiễm môi trường đất là gì?
Là đất bị xói mòn, rửa trôi, bạc màu, nhiễm mặn, nhiễm phèn, nhiễm độc,.
1. Ô nhiễm môi trường không khí là gì?
Là không khí có bụi bẩn, mùi, tiếng ồn, các khí độc hại, khói bụi,..
2. Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Là nước bị nhiễm khuẩn, bẩn đục, mùi vị,.
Ô nhiễm môi trường sinh vật là gì?
Rừng bị khai thác kiệt quệ, cháy rừng, chiến tranh, biển bị ô nhiễm làm thay đổi hệ thực vật.
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lý, hoá học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh vật khác.
? Ho?t d?ng ch? y?u n�o g�y ơ nhi?m các loại mơi tru?ng trên?
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
? Các tác nhân chủ yếu nào gây ra ô nhiễm môi trường?
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
Quan sát hình vaø hoaøn thaønh bảng các nhieân lieäu ñöôïc söû duïng ñoát chaùy gây ô nhiễm không khí
CO2 , SO2
CO , NO2
Ô nhiễm không khí
THẢO LUẬN (3 phút)
C�c nhi�n li?u n�o du?c s? d?ng d?t ch�y trong c�c ho?t d?ng sau d�y:
- Xe máy, máy cày, tàu lửa
- Xăng, dầu.
- Xăng, dầu, than đá
Sản xuất thiết bị, máy móc ,..
- Than đá, xăng dầu
- Xăng, dầu
-Đun nấu
- Sưởi ấm
- Củi, than, khí thiên nhiên
- Củi
Lò luyện kim, sản xuất nhiệt điện..
Củi, than, khí thiên nhiên, xăng dầu, .
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm:
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
? Các tác nhân nào gây ô nhiễm không khí?
- Taùc nhaân: Caùc chaát khí CO, CO2, SO2, NO2 vaø buïi gaây oâ nhieãm khoâng khí.
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Ô NHIỄM
Các hoạt động sản xuất công nghiệp
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Ô NHIỄM
Các phương tiện giao thông
Cháy rừng - sinh hoạt
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm:
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
? Chất khí CO, CO2, SO2 và bụi được sinh ra từ đâu?
- Nguồn gốc: sinh ra t? nhà máy, phuong ti?n giao thông, đun n?u sinh ho?t.
- Taùc nhaân: Caùc chaát khí CO, CO2, SO2, NO2 vaø buïi gaây oâ nhieãm khoâng khí.
Đất bạc mầu
Ung thư phổi
Hậu quả của các chất khí thải ra từ hoạt động sản xuất công nghiệp
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm:
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
? Không khí bị ô nhiễm gây ra hậu quả gì?
- Nguồn gốc: sinh ra t? nhà máy, phuong ti?n giao thông, đun n?u sinh ho?t.
- Hậu quả: Gây ra ô nhiễm không khí và gây hại đến sức khỏe con người và sinh vật.
- Taùc nhaân: Caùc chaát khí CO, CO2, SO2, NO2 vaø buïi.
Than, củi, dầu, .là nguyên liệu sử dụng đốt cháy trong gia đình ? các hoạt động trên đều thải ra một lượng khí thải.
? Vậy chúng ta cần phải làm gì để tiết kiệm nguồn năng lượng trên nhằm giảm tác hại của các khí độc đối với sức khỏe con người?
Sử dụng năng lượng mặt trời thay cho khí đốt, sản xuất biogas,. Nên tránh đun than đá ở phòng quá kín.
Hậu quả: Một lượng lớn tia tử ngoại sẽ chiếu thẳng xuống trái đất. Con người sống trên trái đất sẽ mắc bệnh ung thư da, nhiều bệnh tật di truyền,..
* Hiệu ứng nhà kính ? do sự gia tăng tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch của con người ? lượng khí CO2 trong khí quyển tăng lên
Hậu quả:
+ Băng tan ?ngập lụt vùng thấp
+ Sự nóng lên của Trái Đất ?Sinh vật bị tiêu diệt.
+ Khí hậu trái đất sẽ bị biến đổi, các đới khí hậu có xu hướng thay đổi. Hoạt động sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy hải sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
+ Nhiều loại bệnh tật mới đối với con người xuất hiện, các loại dịch bệnh lan tràn, sức khỏe con người bị suy giảm.
* Hiện tượng "thủng tầng ôzôn" ? Do các hoạt động trong công nghệ làm tủ lạnh, chất giặt tẩy, bình cứu hỏa ? chất khí CFC
Ung thư da
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm:
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
Mỹ rải chất độc hóa học trong chiến tranh
Chất độc dioxin do Mỹ rải xuống Việt Nam gây ra những hậu quả gì?
Hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
Thuôc diệt cỏ
Thuôc trừ sâu
Thuôc diệt nấm
Thuôc diệt mối
Thuôc diệt muỗi
Con đường phát tán các hoá chất BVTV và chất độc hoá học.
Đại dương
Nước ngọt
- Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học thường tích tụ ở những môi trường nào?
Mô tả con đường phát tán các loại hoá chất đó?
Mưa axit
Làm ô nhiêm nước ngầm
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
- C�c hĩa ch?t b?o v? th?c v?t v� ch?t hĩa h?c thu?ng tích t? trong d?t, ao h? nu?c ng?t, d?i duong v� ph�n t�n trong khơng khí, b�m ng?m v�o co th? sinh v?t
? Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học thường tích tụ ở những môi trường nào?
Nguyên nhân - hậu quả của chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
Ung thư da
Nguyên nhân - hậu quả của chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
? Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học gây hại gì?
- C�c hĩa ch?t b?o v? th?c v?t v� ch?t hĩa h?c thu?ng tích t? trong d?t, ao h? nu?c ng?t, d?i duong v� ph�n t�n trong khơng khí, b�m ng?m v�o co th? sinh v?t
- Tác hại: ảnh hưởng tới Hệ Sinh Thái, gây độc cho con người và các sinh vật khác.
Hạn chế phun thuốc bảo vệ thực vật
Tăng cường trồng rau sạch
Sử dụng thuốc BVTV đúng cách, đúng liều lượng, đảm bảo đúng thời hạn quy định khi thu hoạch
Rửa sạch rau quả trước khi sử dụng.
? Vậy em hiểu thế nào là an toàn vệ sinh thực phẩm để hạn chế ô nhiễm do thuốc bảo vệ thực vật?
* Lưu ý: Hoá chất bảo vệ thực vật gồm thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm gây bệnh, khi sử dụng các thuốc này để tăng năng suất cây trồng nhưng sẽ gây bất lợi cho toàn bộ HST
Hãy cho biết nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật khi ăn rau, quả?
- Do sử dụng thuốc không đúng cách (sai loại thuốc, lạm dụng, thuốc không đảm bảo chất lượng, ...), thu hoạch rau, quả quá sớm sau khi phun thuốc và bán cho người tiêu dùng), rửa không sạch,...
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
Quan sát một số hình ảnh sau:
Nổ lò vũ khí hạt nhân ở Nhật Bản (12/3/2011)
NHÀ MÁY HẠT NHÂN
Thảm họa Chernobyl
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
? Nguyên nhân ô nhiễm môi trường do chất phóng xạ là gì?
- Nguồn gốc chủ yếu từ nhà máy nguyên tử và các vụ thử vuõ khí hạt nhân .
*. Hậu quả do nhiễm các chất phóng xạ
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
? Ô� nhiễm môi trường do chất phóng xạ gây ra những tác hại gì?
- Nguồn gốc chủ yếu từ nhà máy nguyên tử và các vụ thử vuõ khí hạt nhân .
- Tác hại : Gây đột biến ở người và sinh vật, gây bệnh vaøtật di truyền .
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
Ô nhiễm do các chất thải rắn
Chất thải rắn từ
Các hoạt động
Y tế
Nông nghiệp
Gia đình
Công nghiệp
Khai thác
Khoáng sản
Thế nào là dạng chất thải rắn ?
Là những chất khó bị phân hủy trong tự nhiên :
cao su, nhựa, giấy, kim loại, thủy tinh, đất, đá, .
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Ô NHIỄM DO CHẤT THẢI RẮN
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Ô NHIỄM DO CHẤT THẢI RẮN
Các chất thải gây ô nhiễm em gặp ở nơi ở và trên đường đến trường
Túi nilong do sinh hoạt
Gạch ngói
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Ô NHIỄM DO CHẤT THẢI RẮN
Các chất thải rắn gây ô nhiễm
? Qua bảng: Cho biết nguồn gốc và tác hại của rác thải rắn?
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
- Nguồn gốc chủ yếu từ các hoạt động xây dựng, y tế , sinh hoạt gia đình …
- Tác hại : tạo điều kiện cho sinh vật gây bệnh phát triển
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:
? Các sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu?
- Phân, rác, nước thải sinh hoạt, xác chết của sinh vật, nước và rác từ các bệnh viện,...
? Nếu chúng ta sử lí không đúng cách thì điều gì sẽ xảy ra?
- Tạo môi trường tốt cho nhiều sinh vật gây bệnh phát triển
Phân, rác, nước thải, xác sinh vật, ... không được xử lí đúng cách đã tạo ra môi trường tốt cho nhiều sinh vật gây bệnh phát triển
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:
Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu ?
Từ các chất thải
không được thu gom
và không được xử
lý đúng cách
Cách phòng tránh bệnh sốt rét ?
Tránh không để cho muỗi đốt bằng nhiều cách: Diệt muỗi, ngủ màn .
Tạo điều kiện cho muỗi phát triển
Muỗi đốt gây ra hậu quả gì?
Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh
- Nguyên nhân của bệnh giun sán?
- Nguyên nhân dẫn tới mắc các bệnh tả, lị?
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
Tiết 57, bài 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ:
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:
- Phân, rác, nước thải, xác sinh vật, ...không được xử lí đúng cách đã tạo ra môi trường tốt cho nhiều sinh vật gây bệnh phát triển
- Sinh vật gây bệnh vào cơ thể gây bệnh cho người do một số thói quen sinh hoạt như: ăn gỏi, ăn tái , ngủ không màn …
?Nguyên nhân của bệnh giun sán? Các cách phòng chống bệnh sốt rét?
BÀI TẬP
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ
* Đối với tiết học này:
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK / 165
Kẻ bảng 55 vào vở bài tập
Vẽ sơ đồ tư duy theo chủ đề:
"Ô nhiễm không khí"
* Đối với tiết học sau:
Chuẩn bị bài: "Ô nhiễm môi trường" tiếp theo.
Tìm hiểu các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường.
Tìm hiểu kĩ vai trò của rừng.