Bài 50. Hệ sinh thái

Chào mừng các thầy cô giáo
tới dự tiết học
môn: sinh học
LớP 9A
GV :Trọng Thị Toàn
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Thế nào là quần xã sinh vật? Cho ví dụ? Quần xã khác với quần thể ở đặc điểm nào?
- Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau
+VD: Quần xã rừng mưa nhiệt đới; quần xã ao.
- Quần thể sinh vật là tập hợp những cá thể cùng loài.
- Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau
Câu 2: Thế nào là cân bằng sinh học? Cho VD?
- Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cá thể mỗi quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ khống chế sinh học
+VD: Cây cối xanh tốt sâu ăn lá cây sinh sản mạnh số lượng sâu tăng -> làm cho chim sâu tăng quá nhiều, chim ăn nhiều sâu dẫn tới số lượng sâu lại giảm.
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
- Những thành phần vô sinh và hữu sinh có trong hệ sinh thái rừng?
+ Thành phần vô sinh: Đất, nước, nhiệt độ, độ ẩm..
+ Thành phần hữu sinh: Thực vật, động vật .
- Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?
+ Là thức ăn của vi khuẩn, nấm .
- Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống động vật rừng?
+ Là thức ăn, nơi ở, nơi sinh sản . của động vật rừng
- Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?
+Động vật ăn thực vật nhưng đồng thời góp phần thụ phấn, phát tán và bón phân cho thực vật.
- Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì xẽ xẩy ra đối với các loài động vật?
+ Rừng cháy mất nguồn thức ăn, nơi ở, nước khí hậu thay đổi, nhiều loài động vật ưa ẩm sẽ chết.
? -Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của quần xã (sinh cảnh). Hệ sinh thái là một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
- Hãy nghiên cứu phần "Em có biết" nêu các nhóm hệ sinh thái?
- Hệ sinh thái gồm 3 nhóm chính:
Hệ sinh thái trên cạn
Hệ sinh thái nước ngọt
Hệ sinh thái nước mặn
- Kể tên các hệ sinh thái mà em biết?
?-VD: Rừng nhiệt đới, thảo nguyên, ao, hồ .
- Hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm những thành phần chủ yếu nào?
?- Các thành phần chủ yếu của hệ sinh thái:
+ Nhân tố vô sinh
+ Sinh vật sản xuất (thực vật)
+ Sinh vật tiêu thụ (động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt)
+ Sinh vật phân giải (vi khuẩn, nấm.)
II. Chuỗi và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn thịt chuột?
Cây cỏ
Rắn
Điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của các chuỗi thức ăn sau?
.....
Bọ ngựa
.....
.....
Sâu
.....
.....
.....
.....
?- Chuỗi thức ăn là một dẫy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích ...... , vừa là sinh vật bị mắt xích ....... tiêu thụ.
Sâu
Rắn
Cây cỏ
Cầy
Cây cỏ
Chuột
Rắn
phía trước
phía sau
2. Thế nào là một lưới thức ăn?
Sâu tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?
?- Lưới thức ăn bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung
Một lưới thưc ăn hoàn chỉnh gồm những thành phần chủ yếu nào?
?- Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm ba thành phần chủ yếu:
+ Sinh vật sản xuất
+ Sinh vật tiêu thụ.
+ Sinh vật phân hủy.
Cây gỗ
Cây gỗ
Cây gỗ
Cây cỏ
Cây cỏ
Cây cỏ
Bọ ngựa
Bọ ngựa
Chuột
Chuột
Cầy
Cầy
Kết luận chung
- Thế nào là một hệ sinh thái? các thành phần chủ yếu của hệ sinh thái?
- Quan hệ dinh dưỡng trong hệ sinh thái được thể hiện như thế nào?
Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của quần xã. Hệ sinh thái là một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Thành phần chủ yếu của hệ sinh thái gồm:
+ Nhân tố vô sinh.
+ Sinh vật sản xuất.
+ Sinh vật tiêu thụ.
+ Sinh vật phân giải.
Quan hệ dinh dưỡng trong hệ sinh thái có vai trò quan trọng được thể hiện qua chuỗi và lưới thức ăn.
Bài tập:
Bài 2 (SGK-153)
Hãy vẽ một lưới thức ăn, trong đó có các sinh vật: Cây cỏ, bọ rùa, ếch nhái, rắn, châu chấu, diều hâu, nấm, vi khuẩn, cáo, gà rừng, dê, hổ. Một số gợi ý về thức ăn như sau:
- Cây cỏ là thức ăn của bọ rùa, châu chấu
ếch nhái ăn bọ rùa, châu chấu
Rắn ăn ếch nhái, châu chấu
Gà ăn cây cỏ và châu chấu
Cáo ăn thịt gà
- ..
Bọ rùa
Cây cỏ
Châu chấu
Gà
Cáo
Rắn
Đáp án
Hướng dẫn
về nhà
1) Học thuộc bài + làm bài tập 1, 2 (SGK-153)
2) Ôn tập lại kiến thức từ tiết 37 đến 52
3) Chuẩn bị: Kiểm tra 1 tiết