Bài 50. Hệ sinh thái

Hân hạnh chào mừng
quí thầy cô giáo


Tiết 52: Bài 50 : HỆ SINH THÁI
I.Thế nào là hệ sinh thái ?
Các em quan sát tranh và đọc thông tin ở sgk , thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau trên giấy

C�c nhóm b�n ph?i: :
*Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng
*Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào ?
*Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với động vật rừng ?
C�cnhóm b�n tr�i :
*Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật ?
*Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xảy ra đối với các loài động vật ? Tại sao ?
Qua phần trình bày ở phần bài tập các em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa các sinh vật trong hệ sinh thái?
Giữa các loài sinh vật trong hệ sinh thái gắn bó với nhau qua quan hệ dinh dưỡng .
Ví dụ : Động vật ăn thực vật, động vật ăn động vật. Khi sinh vật chết đi, xác của chúng được vi sinh vật, nấm, giun đất phân giải thành chất vô cơ của môi trường . Một phần chất vô cơ của môi trường lại được cây xanh hấp thụ vào trong cây và sử dụng trong quá trình quang hợp để tổng hợp nên chất hữu cơ .
Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã (sinh cảnh).Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại vớí các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định .

Ví dụ: Hệ sinh thái rừng nhiệt đới
Một hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm các thành phần chủ yếu sau :
Nhân tố vô sinh
Sinh vật sản xuất
Sinh vật tiêu thụ
Sinh vật phân giải
II.Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn:
Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn biểu hiện mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật trong quần xã.
1)Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Quan sát hình vẽ và chú ý chiều mũi tên , làm các bài tập sau
Thức ăn của chuột là gì ? Động vật nào ăn thịt chuột?
* Nhóm 1+2+3+4 viết các chuỗi thức ăn có sự tham gia của chuột
.. -> Chuột ->..
* Nhóm 5+6+7+8 viết các chuỗi thức ăn có sự tham gia của sâu ăn lá cây.
.. ->Sâu ăn lá cây -> ...
Cây cỏ -> sâu -> chuột -> cầy -> hổ -> vi sinh vật
Quan sát hình vẽ và chú ý chiều mũi tên , làm các bài tập sau.
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau . Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích .....(1)...........
vừa là sinh vật bị mắt xích ...(2)....
tiêu thụ.
II.Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn:
Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn biểu hiện mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật trong quần xã.
1)Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau . Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ
Ví dụ :
Cây cỏ ->Sâu ->Chuột ->Cầy ->Đại bàng ->Vi sinh vật

2)Thế nào là một lưới thức ăn?
- Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung tạo thành một lưới thức ăn .
Ví dụ : (?)

Các em quan sát tranh và xếp các sinh vật theo từng thành phần của hệ sinh thái :
2)Thế nào là một lưới thức ăn?
- Các chuỗi thức ăn có nhiều mắc xích chung tạo thành một lưới thức ăn .
Ví dụ : (?)
- Một lưới thức ăn hoàn chỉnh bao gồm 3 thành phần chủ yêú là : Sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân giải.
1)Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ nhau về :
a) Dinh dưỡng
b) Hợp tác
c) Cạnh tranh
d) Nguồn gốc
2)Sinh vật nào dưới đây sẽ là mắt xích cuối cùng của chuỗi thức ăn ?
a) Sinh vật sản xuất
b) Sinh vật phân giái
c) sinh vật tiêu thụ bậc 1
d) sinh vật tiêu thụ bậc 2
3)Cho các sinh vật sau : gà(1) , cỏ(2) , hổ(3) , cáo(4) , vi khuẩn (5) .Chuỗi thức ăn nào từ các sinh vật này là đúng ?
a) 1 -> 2 -> 3 -> 4 -> 5
b) 2 -> 1 -> 4 -> 3 -> 5
c) 2 -> 1 -> 3 -> 4 -> 5
d) 5 -> 2 -> 1 -> 4 -> 3
4)Cho một quần xã sinh vật gồm những sinh vật sau : vi sinh vật , dê , gà , cáo , hổ , mèo rừng , cỏ , thỏ . Vẽ sơ đồ có thể có về lưới thức ăn trong quần xã sinh vật đó ?