Bài 50. Hệ sinh thái

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo đến dự giờ
Môn: Sinh học 9
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ - GV thực hiện : Ngô thị Kim Oanh
Kiểm tra bài cũ

Thế nào là một quần xã sinh vật ? Cho ví dụ.
Quần xã sinh vật khác quần thể sinh vật ở điểm nào?
3.Trình bày mối quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã sinh vật? Thế nào là cân bằng sinh học ?
Đáp án :
1.Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác loài cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ gắn bó như một thể thống nhất .Nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định
VD: Rừng nhiệt đới
2.Quần thể sinh vật là tập hợp các cá thể cùng loài còn quần xã là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau
Đáp án :
3.Khi ngoại cảnh thay đổi dẫn đến số lượng cá thể trong quần xã thay đổi nhưng luôn được khống chế ở mức độ nhất định phù hợp với môi trường
Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cá thể mỗi quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ có khống chế sinh học
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
Trong một hệ sinh thái hoàn chỉnh có các thành phần nào?Và giữa các sinh vật trong hệ sinh thái quan hệ với nhau như thế nào?
Quần thể sinh vật
Quần xã sinh vật
Quần xã sinh vật
+
khu vực sống
(Sinh cảnh)
=
Hệ sinh thái
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái :
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
Câu 1: Thành phần vô sinh:đất, nước, nhiệt độ,…
Thành phần hữu sinh: động vật, thực vật,
Câu 2:Lá và cành cây mục là thức ăn của: nấm, vi sinh vật,…
Câu 3: Cây rừng là thức ăn, nơi ở của động vật rừng.
Câu 4: Động vật ăn thực vật, thụ phấn, phát tán và bón phân cho thực vật.
Câu 5: Rừng cháy: mất nhiều nguồn thức ăn, nơi ở, nguồn nước, khí hậu thay đổi,…
Thảo luận nhóm :
Quan sát H50.1 và thực hiện lệnh / trang150sgk
? Hệ sinh thái là gì?
Cây cỏ, Cây gỗ
Sâu, Hổ, nai,…
Vi khuẩn, nấm, giun đất...
Chất mùn bã
Nước, oxi,to…
HỆ SINH THÁI
Quần xã sinh vật
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
Thế nào là một hệ sinh thái :
Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã ( sinh cảnh).Trong quần xã các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định
HỆ SINH THÁI
? Hãy xác định các thành phần chủ yếu của
một hệ sinh thái ?
Sinh vật
sản xuất
Sinh vật
tiêu thụ
Sinh vật
phân giải
Chất
hữu cơ
Chất
vô cơ
Chế độ
khí hậu
? Các thành phần trên có vai trò như thế nào trong hệ sinh thái .
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
Thế nào là một hệ sinh thái :
- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã ( sinh cảnh).Trong quần xã các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định
- Thành phần chủ yếu của hệ sinh thái hoàn chỉnh :
+Các thành phần vô sinh
+Sinh vật sản xuất : Thực vật
+Sinh vật tiêu thụ : Bậc 1,bậc 2,....
+Sinh vật phân giải
? Ruộng lúa và bể cá cảnh có phải là
hệ sinh thái không?
 Ruộng lúa và bể cá cảnh là hệ sinh thái nhân tạo.
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
 Thảo nguyên
 Sa mạc
Các kiểu hệ sinh thái
 Hệ sinh thái nước mặn (san hô)
 Hệ sinh thái rừng ngập mặn
 Hệ sinh thái ao hồ
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Bài tập 1: Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn thịt chuột ?
Cây cỏ
Sâu
Chuột
Chuột……..
Rắn
Cầy
Bài tập 2: Điền nội dung thích hợp vào chỗ trống của các chuỗi thức ăn sau :
Bọ ngựa
Sâu
Sâu
Cây cỏ
R?n
B? ng?a

? Nhận xét về mối
quan hệ giữa một mắc
xích đứng trước và
một mắc xích đứng
sau trong chuỗi thức
ăn ?
Bài tập 3: Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau .Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắc xích .................. ,vừa là sinh vật bị mắc xích .................tiêu thụ
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn:
phía sau
phía trước
? Có nhận xét gì về hai chuỗi thức ăn trên.
 Chuỗi thức ăn bắt đầu bằng cây xanh
 Chuỗi thức ăn bắt đầu bằng chất mùn bã


Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau .Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắc xích trước ,vừa là sinh vật bị mắc xích sau tiêu thụ.
2.Lưới thức ăn :
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn:
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn:
1.Thế nào là một lưới thức ăn?
Bài tập 2: Quan sát H50.2 Xếp các sinh vật theo từng thành phần của hệ sinh thái.
Bài tập 1: Sâu ăn lá cây tham gia vào những chuỗi thức ăn nào ?
Cỏ
Cây gỗ
Sâu, Chuột, Hươu
Bọ ngựa, cầy
Đại bàng,Rắn Hổ
VSV, nấm, giun đất
Cõy g? Sõu B? ng?a C? Sõu B? ng?a
Cõy g? Sõu Chu?t C? Sõu Chu?t
Cõy g? Sõu C?y C? Sõu C?y
Tiết 52 : HỆ SINH THÁI
I.Thế nào là một hệ sinh thái :
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn:
2.Thế nào là một lưới thức ăn:
Các chuỗi thức ăn có nhiều mắc xích chung tạo
thành lưới thức ăn
M?t lu?i th?c an hồn ch?nh g?m 3 th�nh ph?n sau:
- Sinh v?t s?n xu?t
- Sinh v?t ti�u th?
- Sinh v?t ph�n gi?i
? Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm những thành phần nào?.
Cỏ
Linh dương
Ngựa vằn
Linh dương đầu bò
Sư tử
Linh cẩu
Xác chết
Chim kền kền, ruồi
Vi sinh vật
Báo
Lưới thức ăn trong hệ sinh thái ở cạn
? Hậu quả gì sẽ xảy ra đối với quần xã trên
nếu quần thể rắn bị tiêu diệt.
Trong quần xã luôn luôn có sự tuần hoàn vạt chất
Thực vật
Động vật
Mùn hữu cơ
Vô cơ
Bài 1: Chuỗi và lưới thức ăn trong quần xã thể hiện mối quan hệ:
a. Đực cái c. Dinh dưỡng
b. Cạnh tranh d. Hỗ trợ
c
Bài tập củng cố
Bài tập củng cố
Bài 2: Trong quần xã sinh vật gồm các loài sinh vật sau: Dê, gà,cáo, hổ ,mèo rừng ,thỏ ,cỏ,vi sinh vật .
- Hãy viết sơ đồ có thể có về lưới thức ăn trong quần xã đó ?
-Chỉ ra mắc xích chung của lưới thức ăn ?
c
Mắc xích chung: Cỏ , thỏ, gà ,cáo ,mèo rừng ,VSV
Đáp án :
Hướng dẫn về nhà
-Học bài và làm bài tập 2 sgk
-Đọc em có biết
-Điều tra thành phần hệ sinh thái .Xây dựng chuỗi và lưới thức ăn ở môi trường quan sát
Hà Thị Vân Anh - Trường THCS Đạp Thanh - Ba Chẽ - Quảng Ninh
Chào tạm biệt !
Chúc các em học tốt