Bài 50. Hệ sinh thái

Chào mừng quí thầy cô giáo
và các em học sinh đến với
Hội thi giáo viên giỏi cấp cơ sở
năm học 2008 - 2009
GIÁO ÁN SINH HỌC 9
Bài 51:
HỆ SINH THÁI
HỆ SINH THÁI
Tiết 52, Bài 50 :
Quan sát hình 50.1 thảo luận nhóm trả lời câu hỏi phần  SGK trang 150.

Tiết 52 – Bài 50
Quan sát hình 50.1 SGK trang 150 .
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
HỆ SINH THÁI
Tiết 52 – Bài 50
Thực vật
Động vật
Vi sinh vật
Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng.
Thành phần vô sinh: đất, nước, ánh sáng …
Thành phần hữu sinh: nhiều loài động vật, thực vật.
 Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?
Vi khuẩn, nấm, giun đất ….
Cây rừng có ý nghìa gì đối với đời sống động vật rừng?
Là nguồn thức ăn, là nơi ở, nơi sinh sản ...
Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?
Động vật ăn thực vật, thụ phấn, bón phân cho thực vật
CO2
O2
H2O
CO2
H2O
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Chất vô cơ
Chất khoáng
Chết
Tiết 52 – Bài 50
Thực vật
Động vật
Vi sinh vật
CO2
O2
H2O
CO2
H2O
Nếu rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xảy ra đối với các loài động vật? Tại sao?
Chúng ta làm gì để bảo vệ rừng?
Động vật sẽ mất nơi ở, mất nguồn thức ăn, nguồn nước, khí hậu khô hạn, nhiều động vật chết và di cư…
Các thành phần trong hệ sinh thái có mối quan hệ với nhau như thế nào?
các sinh vật tác động lẫn nhau và tác động với các nhân tố vô sinh.
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Chất vô cơ
Chất khoáng
Chết
Giữa các sinh vật có mối quan hệ dinh dưỡng tạo thành vòng khép kín vật chất.
Tiết 52 – Bài 50

Hệ sinh thái là gì?
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
MỘT SỐ
HỆ SINH THÁI KHÁC
Tiết 52 – Bài 50
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã (gọi là sinh cảnh). Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Một hệ sinh thái hoàn chỉnh có các thành phân chủ yếu sau :
Nhân tố hữu sinh :
+ Sinh vật sản xuất : Thực vật
+ Sinh vật tiêu thụ : Động vật
+ Sinh vật phân hủy : Vi sinh vật
Nhân tố vô sinh : đất, đá, nước, ánh sáng, thảm mục…
Ví dụ : Hệ sinh thái biển
Hệ sinh thái rừng
Từ khái niệm về hệ sinh thái kết hợp với thông tin ở mục I sách giáo khoa trang 151, hãy cho biết một hệ sinh thái hoàn chỉnh bao gồm những thành phần chủ yếu nào?
Tiết 52 – Bài 50
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
II. Chuỗi thức ăn - Lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
………. Chuột .………
Quan sát hình 50.2 SGK trang 152
Điền vào chỗ trống cho phù hợp:
HỆ SINH THÁI
………. Bọ ngựa ……...
Cây cỏ
Sâu
Cầy
Rắn
………. Sâu ………..
Sâu
Rắn
Cây cỏ
Chuột
Trong chuỗi thức ăn mỗi loài là một mắt xích. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa một mắt xích đứng trước và mắt xích đứng sau trong chuỗi thức ăn?
Sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước
Bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
………. Cầy ………..
Sâu
Đại bàng
Tiết 52 – Bài 50
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
II. Chuỗi thức ăn - Lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
HỆ SINH THÁI
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích ……………..vừa là sinh vật bị mắt xích ………………… tiêu thụ
phía trước
phía sau
Chú ý:
Chuỗi thức ăn có thể bắt đầu từ thực vật hay sinh vật bị phân giải
Tiết 52 – Bài 50
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
II. Chuỗi thức ăn - Lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
HỆ SINH THÁI
Quan sát hình 50.2 SGK trang 152
bọ ngựa rắn
Lá cây sâu chuột vi sinh vật
cầy hổ
đại bàng
Tiết 52 – Bài 50
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
II. Chuỗi thức ăn - Lưới thức ăn.
2. Thế nào là một lưới thức ăn?
Thế nào là một lưới thức ăn?
Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung tạo thành một lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Sâu ăn lá cây tham gia tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?
Lá cây sâu  cầy  đại bàng vsv
Lá cây sâu  bọ ngựa  rắn vsv
Lá cây sâu  chuột  rắn vsv
Lá cây sâu  cầy  hổ vsv
Lá câysâu  chuộtcầy đại bàng
Trong thực tiễn sản xuất người nông
dân có những biện pháp kĩ thuật gì để
tận dụng nguồn thức ăn của sinh vật?
Thả nhiều loại cá trong ao.
Tiết 52 – Bài 50
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
2. Thế nào là một lưới thức ăn?
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Thế nào là một hệ sinh thái?
Các thành phần của hệ sinh thái?
Tiết 52 – Bài 50
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã (gọi là sinh cảnh). Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Một hệ sinh thái hoàn chỉnh có các thành phân chủ yếu sau :
Nhân tố hữu sinh :
+ Sinh vật sản xuất : Thực vật
+ Sinh vật tiêu thụ : Động vật
+ Sinh vật phân hủy : Vi sinh vật
Nhân tố vô sinh : đất, đá, nước, ánh sáng, thảm mục…
Ví dụ : Hệ sinh thái rừng
Hệ sinh thái biển
II. Chuỗi thức ăn - Lưới thức ăn.
1. Chuỗi thức ăn
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ
2. Lưới thức ăn
Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung tạo thành một lưới thức ăn
Thực vật Chuột Cú mèo
Thực vật Chuột Chim
Thực vật thỏ Cú mèo
Thực vật Sâu Ếch nhái Rắn Cú mèo
Thực vật Châu chấu Ếch Rắn Cú mèo
Câu 1: Hãy viết các chuỗi thức ăn trong lưới thức ăn sau, và chỉ ra các mắt xích thức ăn ?
Câu 2: Hãy vẽ một lưới thức ăn, trong đó có các sinh vật: cây cỏ, bọ rùa, ếch nhái, rắn, châu chấu, nấm vi khuẩn , cáo, gà rừng, dê, hổ. Một số gợi ý về thức ăn như sau:
Cây cỏ là thức ăn của bọ rùa, châu chấu.
- Ếch nhái ăn bọ rùa, châu chấu.
- Rắn ăn ếch nhái, châu chấu.
- Gà ăn cây cỏ và châu chấu.
- Cáo ăn thịt gà.
- ……. ( dựa vào kiến thức đã biết trong các lớp trước và trong thực tế, em hãy đưa thêm về quan hệ thức ăn có thể có của các loài còn lại và vẻ toàn bộ một lưới thức ăn
DẶN DÒ
Học thuộc bài
Do?c "em co? bi�?t?"
Ơn t�?p ca?c ba`i da~ ho?c tu` ba`i 41 d�?n ba`i 50
Gio` sau ki�?m tra 1 ti�?t.
Xin chân thành cảm ơn
Ban giám khảo,
quý thầy cô và các em học sinh!
Kiểm Tra Bài Cũ
Câu 1 : Quần xã sinh vật là gì? Cho ví dụ.
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau
Ví dụ : Quần xã rừng mưa nhiệt đới, quần xã rừng ngập mặn
Câu 2 : Cho các tập hợp sinh vật sau :
1. Các cá thể nai, hươu sao sống trong rừng.
2. Các con đà điểu nuôi trong thảo cầm viên Sài Gòn.
3. Các loài sóc, thỏ, gà rừng sống trong rừng.
4. Các cây mai trồng trong vườn.
5. Các cây bằng lăng, tre nứa trong Vườn Quốc gia Cát Tiên
Hãy xác định những tập hợp nào được gọi là quần xã sinh vật?
TRẢ LỜI :
a. 1,2,3 b. 1,2,4 c. 1,3,5 d. 1,3,4 e. 1,2,5