Bài 50. Hệ sinh thái

1.Rừng mưa nhiệt đới
2.Rừng ngập mặn
3. Thảo nguyên
4. Đầm sen
Thế nào là hệ sinh thái ?
Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn 1, Chuỗi thức ăn là gì ?
2, Lưới thức ăn là gì ?
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
Các em hãy quan sát tranh hình 50.1, thảo luận và trả lời các câu hỏi sau đây :
Câu 1: Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng ?
Câu 2:Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?
Câu 3: Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống động vật rừng?
Câu 4: Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật rừng?

Câu 5: Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xảy ra đối với các loài động vật ? Tại sao ?

I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
Đáp án
Câu 1: Thành phần vô sinh: đất, nước, nhiệt độ, không khí…
Thành phần hữu sinh: động vật, thực vật,...
Câu 2: Lá và cành cây mục là thức ăn của: nấm, vi sinh vật,…
Câu 3: Cây rừng là thức ăn, nơi c­ tró của động vật rừng.
Câu 4: Động vật ăn thực vật, thụ phấn, ph¸t t¸n và bón phân cho thực vật.
Câu 5: Rừng cháy: mất nhiều nguồn thức ăn, nơi ở, nước khí hậu thay đổi,…
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
? Thế nào là một hệ sinh thái?
 Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã ( sinh cảnh ). Trong đó các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Khái niệm
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
Dựa vào hệ sinh thái này hãy cho biết đâu là sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ, sinh vật phân giải ?
Sinh vật sản xuất (thực vật ) là cây, cỏ, hoa…
Sinh vật tiêu thụ (động vật ) là hổ, rắn, hươu,sâu,chim…
Sinh vật phân giải là nấm, vi khuẩn…..
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
Các thành phần của hệ sinh thái:
Nhân tố vô sinh.
Nhân tố hữu sinh :
Khái niệm: Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống ( sinh cảnh ), trong đó các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
SV sản xuất
SV tiêu thụ
SV phân giải
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2.Sơ đồ chuỗi thức ăn
1.Sơ đồ lưới thức ăn
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Các em hãy nghiên cứu hình 50.2 và thực hiện các bài tập sau đây:
Thực vật
Rắn
Sâu ăn lá
Rắn
Thực vật
Cầy
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
- Trong chuỗi thức ăn, mỗi loài sinh vật là một mắt xích. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa một mắt xích với một mắt xích đứng trước và mắt xích đứng sau trong chuỗi thức ăn ?
Đáp án
+ Sinh vật đứng trước là thức ăn của sinh vật đứng sau.
+ Con vật ăn thịt và con mồi.
=> Quan hÖ thøc ¨n

phía trước
phía sau
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Vậy qua bài tập trên các em hãy cho biết thế nào là một chuỗi thức ăn ?
Đáp án
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau.
Mỗi loài là một mắt xích, vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía đứng trước, vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
Chuỗi thức ăn gồm các sinh vật:
Sinh vật sản xuất.
Sinh vật tiêu thụ.
Sinh vật phân giải
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2. Thế nào là một lưới thức ăn ?
Các em hãy quan sát hình 50.2 và trả lời câu hỏi sau:
Cho biết sâu ăn lá cây tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?
Hãy xếp các sinh vật theo từng thành phần chủ yếu của hệ sinh thái?
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2. Thế nào là một lưới thức ăn ?
Các em hãy quan sát lại hình 50.2:
Các em hãy tìm một số chuỗi thức ăn có chung một mắt xích ?
Thế nào là một lưới thức ăn ?
Lưới thức ăn: Bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2. Thế nào là một lưới thức ăn ?
Chú ý:
Chuỗi thức ăn có thể bắt đầu từ thực vật hay sinh vật bị phân giải.
Sự trao đổi chất trong hệ sinh thái tạo thành chu trình khép kín:
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2. Thế nào là một lưới thức ăn ?
Chú ý:
Sự trao đổi chất trong hệ sinh thái có sự tiêu hao năng lượng qua các bậc dinh dưỡng
Trong thực tiễn sản xuất người nông dân có những biện pháp kĩ thuật gì để tận dụng nguồn thức ăn của sinh vật ?
Thả nhiều loại cá trong ao.
Dự trữ thức ăn cho động vật trong mùa khô…
Thùc hiªn m« h×nh VAC
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
Khái niệm: Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống ( sinh cảnh ), trong đó các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Các thành phần của hệ sinh thái:
Nhân tố vô sinh.
Nhân tố hữu sinh :
SV sản xuất
SV tiêu thụ
SV phân giải
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
Khái niệm: Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài là một mắt xích, vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía đứng trước, vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
Khái niệm: Lưới thức ăn bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
2. Thế nào là một lưới thức ăn ?
Câu 1: Hãy viết các chuỗi thức ăn trong lưới thức ăn sau, và chỉ ra các mắt xích thức ăn ?
Thực vật Chuột Cú mèo
Thực vật Chuột Chim
Thực vật thỏ Cú mèo
Thực vật Sâu Ếch nhái Rắn Cú mèo
Thực vật Châu chấu Ếch Rắn Cú mèo
Câu 2(về nhà):Cho các loài sinh vật sau: thực vật, sâu, chim, ếch, rắn, bọ gậy, tôm, cá, cò, vi khuẩn. Hãy viết các chuỗi thức ăn có thể có , và viết một lưới thức ăn với các chuỗi thức ăn đó ?
Các em về nhà học bài làm bài tập về nhà.
Đọc mục em có biết SGK
Xem trước bài thực hành
?
bọ ngựa
Sau an la
ran
?
?
Sau an la
cay
Bo ngua
?
?
cay
chuot
Dai bang
?