Bài 50. Hệ sinh thái

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO THĂNG BÌNH
TRƯỜNG THCS NGÔ QUYỀN
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ SINH HOẠT CỤM!
MÔN SINH HỌC 9
LỚP 9.3
Tiết 53: HỆ SINH THÁI
Ngày dạy: 03.03.2016
Giáo viên thực hiện: Hồ Thanh Tâm
Cá thể A1
Cá thể A2
Cá thể B1
Cá thể An
Cá thể B2
Cá thể Bn
Cá thể C1
Cá thể C2
Cá thể Cn
Cá thể D1
Cá thể D2
Cá thể Dn
QT B
QT A
QT C
QT D
Môi trường sống
Hệ sinh thái
Quần xã sinh vật
Tiết 53
HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Hình 50.1. Mô tả một hệ sinh thái rừng nhiệt đới
Câu 1: Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng.
Câu 2: Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?
Câu 3: Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống động vật rừng?
Câu 4: Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?
Câu 5: Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xảy ra đối với các loài động vật?
Thảo luận nhóm : 2 phút
Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng?
Thành phần vô sinh: đất, đá, nước, lá rụng, mùn hữu cơ.



Thành phần hữu sinh: cây cỏ, cây gỗ, địa y, hươu, hổ, chuột, cầy, bọ ngựa, sâu.
Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?
Lá và cành cây mục là thức ăn của các sinh vật phân giải: vi khuẩn, giun đất, nấm.
Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống động vật rừng?
Cây rừng cung cấp thức ăn, nơi trú ẩn, nơi sinh sản, khí hậu ôn hòa cho động vật sinh sống
Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào đối với thực vật?
Động vật ăn thực vật đồng thời góp phần phát tán thực vật, cung cấp phân bón cho thực vật.
Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xảy ra đối với các loài động vật?
Cháy rừng quốc gia Hoàng Liên
Mất nguồn thức ăn, nơi ở, nước, khí hậu thay đổi.
Tạo nên hệ thống hoàn chỉnh, tương đối ổn định.
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Hệ sinh thái bao gồm quÇn x· sinh vËt và khu vực sống của quần xã (sinh cảnh). Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
Tiết 53 HỆ SINH THÁI
Hệ sinh thái biển khơi
Hệ sinh thái
Hệ sinh thái trên cạn
Hệ sinh
thái nước
Hệ sinh thái nước mặn
Hệ sinh thái ven bờ
Hệ sinh thái nước ngọt
Hệ sinh thái nước đứng
Hệ sinh thái nước chảy
Hệ sinh tháI sa mạc
Hệ sinh tháI thảo nguyên
Hệ sinh tháI môI trường đô thị
I. Th? nào là m?t h? sinh thái
Bài 53 HỆ SINH THÁI
Một hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm những thành phần nào?
? Một hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm:
+ Thành phần vô sinh như đất đá, nước, thảm mục...
+ Sinh vật sản xuất là thực vật.
+ Sinh vật tiêu thụ gồm động vật ăn thực vật và động vật ăn thịt
+ Sinh vật phân hủy.

- Ruộng lúa và bể cá cảnh có phải là hệ sinh thái không?
? Ruộng lúa, bể cá cảnh là hệ sinh thái nhân tạo
Tiết 53
HỆ SINH THÁI
Để bảo vệ các thành phần của HST, chúng ta cần làm gì?
Mối quan hệ chủ yếu giữa các sinh vật trong hệ sinh thái là gì?
quan hệ về dinh dưỡng.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Thực vật
Động vật
VSV
Chất vô cơ
Chết
Động vật
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
Tiết 53
Bài 50
HỆ SINH THÁI
Thức ăn của chuột là gì?
Động vật nào ăn thịt chuột?
Chuột
Cây cỏ
Rắn
…………..
…………..
Chuột
Cây cỏ
Cầy
Chuỗi thức ăn
Bài tập: 1/ Hãy quan sát hình 50.2, điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của các chuỗi thức ăn sau:
.................(1) ? Bọ ngựa ? ......................(2)
Thực vật ? ..............(3) ? Cầy ? ..................(4)
.................(5) ? Hươu ? ................(6)
Thực vật ? Chuột ? Rắn ? .....(7)
...................(8) ? ...................(9) ? ....(10)
Quan sát hình 50.2.Thảo luận nhóm trong 3 phút hoàn thành bài tập sau:
Bài tập: 1/ Hãy quan sát hình 50.2, điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của các chuỗi thức ăn sau:
.................(1) ? Bọ ngựa ? ......................(2)
Thực vật ? ..............(3) ? Cầy ? ..................(4)
.................(5) ? Hươu ? .... ............(6)
Thực vật ? Chuột ? Rắn ? .....(7)
...................(8) ? ...................(9) ? ....(10)
Thực vật
Rắn
Sâu
Sâu
Đại bàng
Hổ
Hổ
Chuột
Vi sinh vật
Cầy
Đại bàng
Vi sinh vật

2. Trong chuỗi thức ăn, mỗi loài là một mắc xích. Vậy em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa một mắt xích với một mắt xích đứng trước và một mắt xích đứng sau nó?
Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích trước nó, vừa là sinh vật bị mắt xích sau nó tiêu thụ.
3/ Hãy điền các từ thích hợp vào chỗ trống:
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích ...................., vừa là sinh vật bị mắt xích................... tiêu thụ.
đứng trước
đứng sau
1. Thế nào là một chuỗi thức ?
- Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích trước, vừa là sinh vật bị mắt xích đứng sau tiêu thụ.
- Ví dụ: Thực vật? Chuột? Rắn?VSV
- Thế nào là lưới thức ăn?
Tiết 53: HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái:
II. Chuỗi thức ăn, lưới thức ăn.
1. Chuỗi thức ăn
2. Lưới thức ăn.
Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Quan sát tranh, sâu ăn lá tham gia vào những chuỗi
thức ăn nào?

Cây gỗ
Sâu ăn lá cây
Bọ ngựa
Cây gỗ
Cầy
Cây cỏ
Cây cỏ
Cây cỏ
Bọ ngựa
Chuột
Cầy
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Cây gỗ
Chuột
Các chuỗi thức ăn có sâu ăn lá cây tham gia:
- Thế nào là lưới thức ăn?
? Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung tạo thành một lưới thức ăn
Tiết 53: HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái:
II. Chuỗi thức ăn, lưới thức ăn.
1. Chuỗi thức ăn
2. Lưới thức ăn.
Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
? Hãy sắp xếp các sinh vật theo từng thành phần chủ yếu của hệ sinh thái.
Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Sinh vật sản xuất: cây gỗ, cây cỏ
Sinh vật tiêu thụ cấp 1: Sâu ăn lá cây, chuột, hươu
Sinh vật tiêu thụ cấp 2: Bọ ngựa, cầy, rắn
Sinh vật tiêu thụ cấp 3: Rắn, đại bàng, hổ
Sinh vật phân giải: Vi sinh vật, nấm, địa y, giun đất
Sắp xếp vi sinh vật theo từng thành phần chủ yếu của hệ sinh thái.
- Sinh vật sản xuất: cây gỗ, cây cỏ
- Sinh vật tiêu thụ:
+Sinh vật tiêu thụ cấp 1: sâu ăn lá cây, chuột, hươu.
+Sinh vật tiêu thụ cấp 2: bọ ngựa, cầy, rắn.
- Sinh vật phân giải: vi sinh vật, nấm, giun đất.
? Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm những thành phần chủ yếu nào?
? Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm 3 thành phần chủ yếu:
Sinh vật sản xuất
Sinh vật tiêu thụ
Sinh vật phân giải.
Tiết 53: HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái:
II. Chuỗi thức ăn, lưới thức ăn.
1. Chuỗi thức ăn
2. Lưới thức ăn.
Trong hệ sinh thái luôn có sự tuần hoàn vật chất
Thực vật
Vô cơ
Động vật
Mùn hữu cơ
Tiết 53
HỆ SINH THÁI
Trong thành phần của lưới thức ăn có nhiều sinh vật gây hại. Vây ta giết hại triệt để chúng thì sẽ như thế nào?
Việc làm nào sau đây làm tổn hại đến hệ sinh thái.
A. Sử dụng thuốc trừ sâu quá mức.
B. Trồng cây gây rừng.
C. Sử dụng mìn, lưới có mắt nhỏ để đánh bắt cá
D. Cả câu A,C đều đúng
?
- Trong sản xuất nông nghiệp người ta đã ứng dụng mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật như thế nào để đạt hiệu quả kinh tế cao?
- Trong ao thả cá vừa thả bèo hay các cây thủy sinh để làm thức ăn cho cá vừa nuôi các loại cá sống ở các tầng nước khác nhau.
Mô hình VAC
trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
S I N H C A N H
Khu vực sống của quần xã còn gọi là gì?
CHÌA KHOÁ
C
N
Tập hợp nhiều cá thể cùng loài, cùng không gian, thời gian gọi là:
Q U Ầ N T H Ể
U
H
Trong chuổi thức ăn mỗi sinh vật gọi là một:
M Ắ T X Í C H
I
Quần xã và khu vực sống của quần xã gọi là:
H Ệ S I N H T H Á I
H
Đây là sinh vật tiêu thụ:
Đ Ộ N G V Ậ T
T
Trong chuỗi thức ăn mắt xích đứng trước là....của mắt xích sau
T H Ứ C Ă N
Ô
Ư
Ă
EM
CHỌN CÂU
NÀO?
C
- Học bài và làm bài tập 2(sgk - tr.153)
- Đọc mục " Em có biết"
- Xem lại nội dung các bài đã học ở các chương HST để chuẩn bị cho tiết sau TH
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
BÀI HỌC KẾT THÚC
Xin chân thành cảm ơn

các thầy giáo, cô giáo
đã về dự


***?????***