Bài 50. Hệ sinh thái

Trường : THCS NHƠN PHÚ
PHÒNG GD – ĐT HUYỆN MANG THÍT
GV: NGUYỄN THỊ KIỀU OANH
Bài 50. HỆ SINH THÁI
Năm học : 2015 - 2016
KIỂM TRA BÀI CŨ
Quần xã sinh vật là gì ? Cho ví dụ ?
Quần thể A
Hệ sinh thái
Cá thể
Quần thể
sinh vật
Quần xã
sinh vật
+ Khu vực
sống
quần xã sinh vật
khu vực sống
Quần thể B
Quần thể C
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?

II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.


Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?



Em hãy cho biết hệ sinh thái là gì?
- Hệ sinh thái bao gồm
quần xã sinh vật và
môi trường sống của
quần xã (sinh cảnh),
các sinh vật luôn tác
động qua lại lẫn nhau
tạo nên một hệ sinh
thái hoàn chỉnh và
tương đối ổn định.
Cho ví dụ ?
Ví dụ: hệ sinh thái
rừng nhiệt đới.
Hệ sinh thái biển
Hệ sinh thái Rừng ngập
mặn ven biển
Hệ sinh thái nông nghiệp
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?


Quan sát hình và thảo luận nhóm
3 phút:
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?


1. Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng ?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào ?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống sinh vật rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?


Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng ?
- Thành phần vô sinh: đất, nước, nhiệt độ…
- Thành phần hữu sinh: động vật, thực vật…
2. Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào ?
Lá và cành cây mục là thức ăn của: vi sinh vật đất, mối…
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống sinh vật rừng?
TL: Cây rừng cung cấp thức ăn, nơi ở của sinh vật rừng.
4. Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?
TL: Động vật ăn thực vật, thụ phấn, cung cấp phân bón cho thực vât.
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?


Hệ sinh thái hoàn chỉnh gồm
những thành phần chủ yếu nào?
Các thành phần của hệ sinh thái:
+ Nhân tố vô sinh: đất, đá, nước, thảm mục…
+ Nhân tố hữu sinh:
* sinh vật sản xuất: thực vật.
* sinh vật tiêu thụ: động vật ăn thực vật, động vật ăn động vật.
* sinh vật phân giải: vi khuẩn, nấm…
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?


- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của quần xã (sinh cảnh), các sinh vật luôn tác động qua lại lẫn nhau tạo nên một hệ sinh thái hoàn chỉnh và
tương đối ổn định.
Ví dụ: hệ sinh thái rừng nhiệt đới.
- Các thành phần của hệ sinh thái:
+ Nhân tố vô sinh: đất, đá, nước, thảm mục…
+ Nhân tố hữu sinh:
* sinh vật sản xuất: thực vật.
* sinh vật tiêu thụ: động vật ăn thực vật, động vật ăn động vật.
* sinh vật phân giải: vi khuẩn, nấm…
Bài 50. HỆ SINH THÁI
5. Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điều đó sẽ xảy ra đối với loài động vật ? Tại sao ?
TL: Rừng cháy: mất nguồn thức ăn, nơi ở, nước, khí hậu thay đổi…
Bài 50. HỆ SINH THÁI
Bài 50. HỆ SINH THÁI
Vậy, cháy rừng là do những nguyên nhân nào?
TL: Do hoạt đông của con người, thời tiết…
Chúng ta cần làm gì để bảo vệ rừng?
TL: Không đốt rừng làm nương rẫy, trồng rừng…
Bài 50. HỆ SINH THÁI
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
? Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn thịt chuột?
?
Chuột
Cây cỏ
Rắn
?
?
?
Chuột
Cây cỏ
Cầy
Hãy điền nội dung phù hợp vào chỗ trống trong chuỗi thức ăn sau:
?
Bọ ngựa
Sâu ăn lá cây
Rắn
?
?
Sâu ăn lá cây
Cây cỏ
Bọ ngựa
?
?
Cầy
Chuột
Đại bàng
?
1. Trong chuỗi thức ăn, mỗi loài sinh vật là một mắt xích. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa một mắt xích với mắt xích đứng trước và mắt xích đứng sau trong chuỗi thức ăn?
Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
2. Hãy điền tiếp các từ phù hợp vào những chổ trống trong câu sau:
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích ……………, vừa là sinh vật bị mắt xích………………..tiêu thụ.

Thế nào là một chuỗi thức ăn?
Phía sau
Phía trước
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


Chuỗi thức ăn là một dãy bao gồm nhiều loài sinh vật có mối quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài là một mắt xích, vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích đứng trước, vừa là sinh vật bị mắt xích ở phía sau tiêu thụ.
Ví dụ:
Cây cỏ(SVSX) Thỏ(SVTTB1) Cáo( SVTTB2)
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


2. Thế nào là lưới thức ăn?
Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Sâu ăn lá tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?

Quan sát hình 50.2
Cây gỗ
Sâu ăn lá cây
Bọ ngựa
Cây gỗ
Cầy
Cây cỏ
Cây cỏ
Cây cỏ
Bọ ngựa
Chuột
Cầy
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Cây gỗ
Chuột
Các chuỗi thức ăn có sâu ăn lá cây tham gia:
H3
Có thể ghép các chuỗi thức ăn trên lại thông qua mắt xích sâu ăn lá cây:
Cây gỗ
Cây cỏ
Sâu ăn lá cây
chuột
bọ ngựa
rắn
Vi sinh vật
cầy
hổ
Đại bàng
lưới thức ăn
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


2. Thế nào là lưới thức ăn?

- Lưới thức ăn bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
Lưới thức ăn là gì?
Xác sinh vật
vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
Cầy
Bọ ngựa
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Sinh vật sản xuất: cây gỗ, cây cỏ
Sinh vật tiêu thụ cấp 1: Sâu ăn lá cây, chuột, hươu
Sinh vật tiêu thụ cấp 2: Bọ ngựa, cầy, rắn,chu?t
Sinh vật tiêu thụ cấp 3: Rắn, đại bàng, hổ
Sinh vật phân giải: Vi sinh vật, nấm, địa y, giun đất
Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái ?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn.
1. Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


2. Thế nào là lưới thức ăn?
- Lưới thức ăn bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
- Một lưới thức ăn hoàn chỉnh bao gồm 3 thành phần chủ yếu:
+ Sinh vật sản xuất.
+ Sinh vật tiêu thụ.
+ Sinh vật phân giải
Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm mấy thành phần chủ yếu? Đó là những thành phần nào?
Câu 1: Trong thực tiễn sản xuất người nông dân đã làm gì để tận thu nguồn thức ăn của vật nuôi
Chọn ý trả lời đúng nhất trong các câu sau:
a. Thả nhiều cá trong ao nuôi
b. Thực hiện mô hình VAC kết hợp vườn- ao - chuồng
c. Dự trữ rơm rạ cho trâu bò ăn trong mùa khô
d. Cả câu a,b,c đều đúng
Câu 2: Việc làm nào sau đây làm tổn hại đến hệ sinh thái?
a. Sử dụng thuốc trừ sâu quá mức.
b. Trồng cây gây rừng.
c. Sử dụng mìn, lưới có mắt nhỏ để đánh bắt cá
d. Cả câu a,c đều đúng

a. Hãy lập 3 chuỗi thức ăn khác nhau gồm 4 mắt xích.
b. Từ các chuỗi thức ăn vừa lập hãy ghép thành một lưới thức ăn
Bài tập (PBT): (nhóm)
Cho các sinh vật: muỗi, ếch, rắn, đại bàng, chuột, mèo, lúa, thạch sùng, vi sinh vật.

Bài tập (PBT):
a. Lập 3 chuỗi thức ăn khác nhau gồm 4 mắt xích.

muỗi
ếch
rắn
đại bàng
lúa
chuột
mèo
vi sinh vật
thạch sùng
muỗi
rắn
đại bàng
- Học bài.
- Trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc mục “em có biết”.
Chuẩn bị bài từ bài 31 đến bài 50 tiết sau ôn tập giữa HKII


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ