Bài 5. Nguyên tố hoá học

Bài 5
I.- Nguyên tố hóa học
1.- Nguyên tố hóa học là gì?
Nguyên tố Hidro
Nguyên tố Nitơ
Vậy nguyên tố hóa học là gì ?
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I.- Nguyên tố hóa học
1.- Nguyên tố hóa học là gì?
NTHH là tập hợp các nguyên tử có cùng số proton. Mỗi loại NTHH có một số proton đặc trưng. Những nguyên tử thuộc cùng một NTHH có tính chất hóa học như nhau.
Như vậy thay vì nói những nguyên tử hydro thì ta nói nguyên tố hydro, những nguyên tử oxi thì nói nguyên tố oxi.
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I.- Nguyên tố hóa học
2.- Ký hiệu nguyên tố hóa học
Dựa vào bảng ký hiệu tên các NTHH trên em cho biết ký hiệu hóa học được cấu tạo như thế nào?
Tên NTHH
Tên NTHH
Ký hiệu
Ký hiệu
Cacbon
Ni tơ
Hydro
C
N
H
Canxi
Natri
Heli
Ca
Na
He
K
O
Ka li
Oxi
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I.- Nguyên tố hóa học
2.- Ký hiệu nguyên tố hóa học
Mỗi NTHH được ký hiệu bằng một chữ hoặc hai chữ cái của tên NTHH. Nếu bằng một chữ cái thì ký hiệu viết bằng chữ in hoa. VD : Oxi : O, Hydro : H. nếu là hai chữ cái thì một chữ viết in hoa và một chữ viết in thường. VD : Canxi : Ca, Heli : He
Ký hiệu nguyên tố hóa học được quy định thống nhất trên toàn thế giới
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
II.- Nguyên tử khối
1.- Nguyên tử khối là gì?
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Dựa vào các khối lượng của các nguyên tử em có nhận xét gì?
KL ngt C : 0.000000000000000000000019926(g)
KL ngt O : 0.00000000000000000000003818(g)
KL ngt Fe: 0.00000000000000000000009354(g)
Quá
nhỏ
Như vậy để dễ tính toán người ta phải làm sao?
II.- Nguyên tử khối
1.- Nguyên tử khối là gì?
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
H
H = 1 đvc
He
He = 2 đvc
Các nguyên tử có khối lượng tính bằng đvc thì gọi là nguyên tử khối. Vậy nguyên tử khối là gì?
KL ngt C
1/12 kl ngt C = 1 đvc
II.- Nguyên tử khối
1.- Nguyên tử khối là gì?
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Nguyên tử khối là khối lượng nguyên tử tính bằng đơn vị cacbon (đvc)
Ca: 40 Mg: 24 O: 16 N: 14
Zn: 65 Cu : 64 K: 39 Ag: 108
Biết được nguyên tử khối để làm gì?
Nguyên tử khối cho biêt sự nặng hay nhẹ của nguyên tử.
+ Nguyên tử hidro nhẹ nhất.
+ Nguyên tử khác có khối lượng bằng bao nhiêu thì nặng hơn nguyên tử hidro bấy nhiêu lần.
+ Giữa hai nguyên tử A và B để so sánh ta so sánh nguyên tử khối của A và B.
VD : Cho biết nguyên tử C nhẹ hơn nguyên tử Ca bao nhiêu lần
Tìm chỉ số : 12/40 = 3/10
Vậy nguyên tử C nhẹ hơn nguyên tử Ca : 3/10 lần
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
II.- Nguyên tử khối
2.- ý nghĩa nguyên tử khối
Vỏ Trái Đất gồm
Thủy quyển ( lớp nước)
Thạch quyển (lớp đất đá)
Khí quyển ( lớp không khí)
Có khoảng bao nhiêu nguyên tố hóa học chúng tồn tại ở đâu.
III.- Có bao nhiêu NTHH
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Đến nay , khoa học đã biết được trên 110 nguyên tố hóa học . Trong số này có 92 nguyên tố có trong tự nhiên ( Trái Đất, Mặt trời, Các hành tinh khác , trong Vũ Trụ), số còn lại được con người tổng hợp bằng các phản ứng hạt nhân , gọi là các nguyên tố nhân tạo.
III.- Có bao nhiêu NTHH
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Quan sát sơ đồ sau cho biết thành phần khối lượng của các nguyên tố hóa học trên Trái Đất
Oxi 49.4%
Silic 25.8%
Hidro1%
Kali2.3%
Natri 2.6%
Canxi3.4%
Sắt 4.7%
Nhôm7.5%
Magie1.9%
Các nguyên tố khác1.4%
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
III.- Có bao nhiêu NTHH
Trong lớp vỏ Trái Đất oxi phổ biến nhất chiếm 49.4% về khối lượng.
9 nguyên tố ; O,Si,Al, Fe, Ca, Na, K, Mg, H chiếm 98.6% lớp vỏ Trái Đất.
Hidro về khối lượng đứng thứ 9 nhưng về số nguyên tử chỉ đứng thứ 2 sau O.
Trong 4 nguyên tố cấu tạo lên sự sống; C, H, O,N thì C=0.08%, N=0.03%.
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
III.- Có bao nhiêu NTHH
1.- Hãy so sánh xem nguyên tử magie nặng hơn hay nhẹ hơn bao nhiêu lần so với; a) Nguyên tử Cacbon
b) Nguyên tử Lưu huỳnh c) Nguyên tử Nhôm
a) Nguyên tử khối C = 12(đvC)
Nguyên tử khối của Mg= 24(đvC)
Nguyên tử magie nặng gấp 2 lần nguyên tử Cacbon
Giải
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Bài tập
=
2
2.- Nguyên tử X nặng gấp 2 lần ngtử Nito . Tính ngtử khối của X cho biết X thuộc ngtố nào? Viết ký hiệu hóa học của ngtố đó.
Gọi khối lượng nguyên tử của X là A .
2
=
Vậy A là Si ( silic)
Giải
Nguyên tử khối của N = 14 ( tra bảng 1 trang 42 sgk)
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Bài tập
3.- Nhận xét sau đây gồm hai ý : " Nguyên tử dotori cùng thuộc một nguyên tố hóa học với hidro vì chúng đều có 1 (proton) trong hạt nhân". Cho biết sơ đồ cấu tạo của hai nguyên tử, hãy chọn phương án đúng trong các phương án sau;
-
Proton
Notoron
Electron
Hidro (H)
Đotori (D)
A. ý (1) đúng ý (2) sai.
B. ý (1) sai ý (2) đúng.
D. Cả hai ý đều đúng
C. Cả hai ý đều sai
BÀI 5 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Bài tập