Bài 5. Đặc điểm dân cư, xã hội châu Á

Tiết 7 – Bài 5:
ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ, XÃ HỘI CHÂU Á
1. Một châu lục đông dân nhất thế giới
Nhóm 1, 2, 3, 4:
Tính tổng số dân các châu lục khác (ngoài châu Á) và tỉ lệ dân châu Á trong tổng số dân thế giới các năm 1950, 2000, 2002. So sánh và rút ra nhận xét số dân châu Á so với các châu lục khác và so với thế giới.
Cách tính tỉ lệ dân:

VD: Năm 1950 = = 55,6%
Nhóm 5, 6, 7, 8:
Tính mức gia tăng tương đối của dân số các châu lục và thế giới giai đoạn 1950 – 2000. Rút ra nhận xét về mức gia tăng tương đối của dân số châu Á so với các châu lục khác và thế giới.
VD: châu Phi = = 354,7 %
Tỉ lệ dân châu Á trong tổng số dân thế giới qua một số năm (%)
Trong 3 năm 1950, 2000, 2002 số dân châu Á đều lớn hơn tổng số dân của tất cả các châu lục khác cộng lại, chiếm hơn một nửa dân số thế giới. Tỉ lệ dân châu Á trong tổng dân thế giới năm 1950 là 55,6%; năm 2000 và 2002 dân số châu Á chiếm gần 61% dân số thế giới (diện tích chiếm 23,4%) => châu Á là châu lục đông dân nhất trên thế giới
Mức gia tăng tương đối của dân số châu Á cao, đứng thứ 2 thế giới sau châu Phi và cao hơn mức gia tăng tương đối của dân số thế giới
Châu Á là châu lục có nhiều nước có số dân rất đông như Trung Quốc: 1.349.585.838 người; Ấn Độ: 1.220.800.359 người; In-đô-nê-xi-a: 251.160.124 người; Nhật Bản: 127.253.075 người; Phi-líp-pin: 105.720.644 người; Việt Nam: 92.477.857 người (thống kê tháng 7/2013). Năm 2013, dân số châu Á lên tới 4302 triệu người.
Dân số đông và gia tăng nhanh gây nhiều hậu quả xấu đến phát triển kinh tế, tài nguyên, môi trường nên nhiều quốc gia châu Á thực hiện chính sách dân số nhằm kiểm soát tỉ lệ sinh như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam... bên cạnh đó cũng có những quốc gia khuyến khích sinh đẻ như Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po do dân số còn ít.
Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của châu Á đang giảm: 1,3% năm 2002, ngang bằng với mức trung bình của thế giới do một số nước châu Á thực hiện tốt chính sách dân số.
2. Dân cư thuộc nhiều chủng tộc
Châu Á có thành phần chủng tộc đa dạng, gồm 3 chủng tộc chính: Ơ-rô-pê-ô-ít, Môn-gô-lô-ít, Ô-xtra-lô-ít (chủng tộc Nê-grô Ô-tra-lô-it).
Ở châu Á, sự khác nhau về mặt hình thức của các chủng tộc không ảnh hưởng tới sự chung sống hòa bình, bình đẳng giữa các quốc gia, các dân tộc. Các chủng tộc hòa huyết tạo nên thành phần người lai.
Ơ-rô-pê-ô-ít
Ơ-rô-pê-ô-ít
Ơ-rô-pê-ô-ít
Môn-gô-lô-ít
Môn-gô-lô-ít
Môn-gô-lô-ít
Ô-xtra-lô-ít
Ô-xtra-lô-ít
3. Nơi ra đời của các tôn giáo lớn
Dựa vào kiến thức SGK phần 3/17, thảo luận theo cặp đôi:
Kể tên, nơi ra đời và thời gian ra đời của các tôn giáo lớn ở châu Á?
Các tôn giáo lớn ở châu Á đều ra đời từ rất sớm. Sự xuất hiện của tôn giáo là do nhu cầu, mong muốn của con người. Khi con người cảm thấy bất lực trước thiên nhiên, bế tắc trong cuộc sống họ cầu viện thần linh, hi vọng vào một cuộc sống tốt đẹp hơn ở thế giới khác
Mỗi tôn giáo đều thờ một hoặc một số vị thần khác nhau:
Ấn Độ giáo: xuất phát từ đạo Bà-la-môn, sau này được thay thế bằng đạo Hin-đu tôn thờ thần Bra-ma (thần sáng tạo); Si-va (thần phá hoại) và Vi-snu (thần bảo vệ) ngoài ra còn thờ các thần được lựa chọn từ các con vật gần gũi với người như thần Bò, thần Khỉ...
Phật giáo: có hai phái Tiểu thừa và Đại thừa. Phái tiểu thừa thờ duy nhất phật Thích ca. Phái Đại thừa cho rằng phật Thích ca là cao nhất, ngoài ra có phật Di Đà, Quan Âm Bồ Tát...
Hồi giáo: Thờ một vị thần duy nhất là thánh A-la.
Ki-tô giáo: có một phần nguồn gốc từ đạo Do Thái, thờ chúa Giê-su.
Thần Bra-ma 4 đầu, 4 tay đang cưỡi Hamsa
Tượng thần Si-va thiền định
Thần Vi-snu (thần bảo vệ)
Quan Âm Bồ Tát
Phật Thích ca
Thành phố Méc-ca
Chúa Giê-su
Ở Việt Nam tồn tại các tôn giáo nội sinh như Phật giáo Hòa Hảo, đạo Cao Đài và một số tôn giáo du nhập vào Việt Nam như: đạo Thiên chúa, đạo Phật...
Các tôn giáo đều khuyên răn tín đồ làm việc thiện, tránh điều ác... Tuy nhiên, ngoài mặt tích cực (hướng thiện) một số tôn giáo cũng có những mặt tiêu cực cần bị bài trừ như mê tín dị đoan, bị các thế lực phản động lợi dụng.