Bài 49. Quần xã sinh vật

Giáo án sinh 9
Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy Dương
KIỂM TRA BÀI CŨ
Chọn phương án đúng nhất.
Câu 1: Quần thể người có đặc trưng nào sau đây so với quần thể sinh vật khác:
A. D?c trung kinh t? xó h?i B. Thành phần nhóm tuổi;
C. Mật độ D. T? l? gi?i tớnh
Câu 2: Tăng dân số nhanh có thể dẫn tới những tình trạng nào sau đây:
Thi?u nơi ở, thi?u lương thực, thi?u trường học và bệnh vi?n.
Ô nhiễm môi trường, chặt phá rừng.
C. Tắc nghẽn giao thông, kinh tế kém phát triển
D. Cả A,B và C.
Câu 3: Việt nam đang thực hiện pháp lệnh dân số nhằm mục đích gì?
Đảm bảo chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân.
Đảm bảo chất lượng cuộc sống của mỗi gia đình.
C. Đảm bảo chất lượng cuộc sống của toàn xã hội.
D. Cả A,B và C.
Ao tự nhiên
Quần thể bèo
Quần thể cá trắm
Quần thể cá chép
Quần thể tôm
Quần thể cua
Quần xã sinh vật
Quần thể rong
?Kể tên những quần thể có trong ao?
Quần thể bèo
Quần thể cá trắm
Quần thể cá chép
Quần thể tôm
Quần thể cua
Quần xã sinh vật
Quần thể rong
Ao tự nhiên
? Thế nào là quần xã sinh vật?
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác nhau cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Quần thể bèo
Quần thể cá trắm
Quần thể cá chép
Quần thể tôm
Quần thể cua
Quần xã sinh vật
Quần thể rong
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
? Trong quần xã các quần thể có mối quan hệ như thế nào?
Ao tự nhiên
Quan hệ cùng loài
Quan hệ khác loài
?
Quần xã như một thể thống nhất có cấu trúc tương đối ổn định
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
Quần xã rừng mưa nhiệt đới
Quần xã ao, hồ
Quần xã rừng ngập mặn ven biển
Quần xã rừng ôn đới
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
Quần xã hoang mạc
Quần xã đồng cỏ savan
Quần xã rừng hàn đới
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
? Trong bể cá cảnh người ta thả ngẫu nhiên một số loài cá vàng, loài rong khác nhau. Vậy bể cá này có phải là quần xã hay không?
? Trong sản xuất mô hình VAC có phải là quần xã sinh vật hay không?
Trả lời: Có.vì các quần thể trong quần xã này có mối quan hệ với nhau.Mô hình VAC là quần xã nhân tạo
Trả lời: Không vì thả ngẫu nhiên các quần thể chúng không có mối quan hệ thống nhất với nhau.
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
? Phân biệt quần xã sinh vật với quần thể sinh vật?
- Là tập hợp của nhiều quần thể khác nhau
Giữa các loài không có khả năng giao phối hoặc giao phấn
Có quan hệ cùng loài và khác loài
Về mặt sinh học cấu trúc lớn
Là tập hợp của các sinh vật cùng loài
- Giữa các cá thể luôn có khả năng giao phối hoặc giao phấn
Chỉ có quan hệ cùng loài
Về mặt sinh học cấu trúc nhỏ
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
? Nêu những đặc điểm cơ bản của quần xã?
Trả lời: Đặc điểm cơ bản của quần xã là về số lượng và thành phần loài trong quần xã
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Nghiên cứu bảng 49
trong SGK trang 147
? Phân biệt độ đa dạng và độ nhiều
Trả lời: Độ đa dạng nói về số lượng loài trong quần xã.
Độ nhiều nói về số lượng cá thể có trong mỗi loài.
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Quan sát tranh
? Trong 2 quần xã trên quần xã nào có độ đa dạng quần xã nào có độ nhiều?
Quần xã rừng mưa nhiệt đới
Quần xã rừng thông phương Bắc
Quần xã rừng mưa nhiệt đới có độ đa dạng
Quần xã rừng thông Phương Bắc có độ nhiều
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
? Độ thường gặp trong quần xã được thể hiện như thế nào?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Trả lời: Độ thường gặp là tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một loài trong tổng số địa điểm quan sát.
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Nghiên cứu bảng 49
trong SGK trang 147
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
? Một nhà khảo sát số lượng loài trong vườn quốc gia Cát Bà đã đánh dấu 40 địa điểm khác nhau để quan sát trong đó có 5 địa điểm họ tìm thấy Vọoc đầu trắng. Vậy con Vọoc đầu trắng thuộc loài:
a. Loài thường gặp
b. Loài ít gặp
c. Ngẫu nhiên
? Khi khảo sát số lượng loài trong quần xã rừng Cúc Phương người ta đã đánh dấu 10 địa điểm trong đó có 8 địa điểm tìm thấy loài bọ cánh cứng này. Vậy loài bọ cánh cứng này thuộc loài:
a. Loài thường gặp
b. Loài ít gặp
c. Ngẫu nhiên
Chọn đáp án đúng nhất
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
? Phân biệt loài ưu thế và loài đặc trưng?
Trả lời: Loài ưu thế là loài đóng vai trò quan trọng trong quần xã (do số lượng lớn hay tính chất hoạt động của chúng).
Loài đặc trưng chỉ có ở một quần xã hoặc nhiều hơn hẳn các loài khác.
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Nghiên cứu bảng 49
trong SGK trang 147
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
? Trên thảo nguyên, trong số các loài cỏ thấp, động vật móng guốc, các loài chim ăn thịt, sư tử, linh miêu, loài nào là loài ưu thế loài nào là loài đặc trưng
Trả lời: Loài đặc trưng: cỏ thấp
Loài ưu thế: động vật móng guốc
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Cá cóc Tam Đảo
San hô
Xương rồng khổng lồ
Sếu đầu đỏ
Loài ưu thế
Loài đặc trưng
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
? Điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng tới quần thể trong quần xã như thế nào?
Nghiên cứu thông tin, ví dụ
trong SGK trang 148
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
-Nội dung bảng 49 SGK trang 147
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Chim cú mèo săn mồi về đêm
Dơi hoạt động về đêm
Cây rụng lá vào mùa đông
Chim di trú
Sự biến đổi của điều kiện ngoại cảnh dẫn đến sự biến đổi của quần thể trong quần xã.
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Điều kiện thuận lợi
? Khi gặp điều kiện thuận lợi, cây cối phát triển điều gì sẽ xảy ra với sâu và chim ăn sâu?
Trả lời: Khi cây cối phát triển số lượng sâu ăn lá tăng Số lượng chim ăn sâu tăng sâu ăn lá giảm
? Em hãy rút ra kết luận về mối quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã?
Trả lời: Nhờ hiện tượng khống chế sinh học mà số lượng loài luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với môi trường.
? Vì sao số lượng cá thể trong quần thể luôn luôn biến động mà quần xã lại có cấu trúc tương đối ổn định?
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Ngoại cảnh biến đổi dẫn tới số lượng cá thể trong quần xã thay đổi và luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với môi trường.
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác nhau cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
-Nội dung bảng 49 SGK trang 147
? Lấy ví dụ về quan hệ giữa ngoại cảnh ảnh hưởng tới số lượng quần xã?
? Trong sản xuất nông ngiệp người ta áp dụng hiện tượng khống chế sinh học này như thế nào?
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I-Thế nào là một quần xã sinh vật?
II- Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Rắn ăn chuột
Bọ xít ăn sâu non
Mèo bắt chuột
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Ngoại cảnh biến đổi dẫn tới số lượng cá thể trong quần xã thay đổi và luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với môi trường.
-Nội dung bảng 49 SGK trang 147
? Cân bằng sinh học là gì?
Trả lời:
Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cá thể của quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ khống chế sinh học
? Những tác động nào của con người gây mất cân bằng sinh học?
? Khi nào có sự cân bằng sinh học trong quần xã?
Trả lời: Khi số lượng cá thể của mỗi quần thể dao động trong một vị trí cân bằng.
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Chặt phá rừng
Đốt rừng
Mua bán động vật quý hiếm
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Ngoại cảnh biến đổi dẫn tới số lượng cá thể trong quần xã thay đổi và luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với môi trường.
-Nội dung bảng 49 SGK trang 147
? Chúng ta đã và sẽ làm gì để bảo vệ thiên nhiên?
Trả lời: Chúng ta phải tuyên truyền cho mỗi người dân phải tham gia bảo vệ môi trường, thiên nhiên
Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cá thể của quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ khống chế sinh học
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Trồng cây gây rừng
Không săn bắn động vật quý hiếm
Hãy bảo vệ môi trường sống của chúng ta
Tiết 51. Bài 49 - QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là một quần xã sinh vật
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Ngoại cảnh biến đổi dẫn tới số lượng cá thể trong quần xã thay đổi và luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với môi trường.
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể sinh vật khác nhau cùng sống trong 1 không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó như 1 thể thống nhất nên quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
-Nội dung bảng 49 SGK trang 147
Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cá thể của quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ khống chế sinh học
CỦNG CỐ
Chọn phương án đúng nhất.
1.Tập hợp sinh vật nào dưới đây có thể hình thành nên quần xã?
b. Cá diếc
c. Sen trong hồ
2. Trong quần xã, hiện tượng khống chế sinh học có thể xảy ra giữa các quần thể nào sau đây ?
b. Quần thể ếch đồng và quần thể chim sẻ
d. Quần thể cá mè và quần thể cá chép
c. Quần thể chim sẻ và quần thể chim chào mào
a. Bèo cái
a. Quần thể chim sâu và quần thể sâu đo
d. Thực vật trong hồ

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
- Nghiên cứu trước bài 50 “ Hệ sinh thái”
Cảm ơn thày cô và các em
Bài học kết thúc