Bài 49. Quần xã sinh vật

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ BÁN CÔNG
YÊN THẾ
PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN BÌNH THẠNH
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Đặc điểm có cả ở quần thể người và quần thể sinh vật ?
- Giới tính, lứa tuổi, mật độ, sinh sản, tử vong.
2. Đặc điểm có ở quần thể người, còn quần thể sinh vật không có ?
- Pháp luật, kinh tế, hôn nhân, giáo dục, văn hoá.
3. Quần thể người có những nét đặc trưng mà quần thể sinh vật không có, là do con người :
Sống trong một xã hội phát triển.
Có tính cộng đồng cao.
Có tư duy, có trí thông minh.
4. Tháp dân số trẻ và tháp dân số già khác nhau như thế nào ?
Tháp dân số trẻ là nước có tỉ lệ trẻ em sinh ra hằng năm nhiều và tỉ lệ tử vong cao ở người trẻ tuổi, tỉ lệ tăng trưởng dân số cao.
Tháp dân số già có tỉ lệ trẻ sinh ra hằng năm ít, tỉ lệ người già nhiều.
5. Mục đích của việc phát triển dân số hợp lí là đảm bảo tốt :
Công ăn việc làm.
Kinh tế phát triển.
Chất lượng cuộc sống.
BÀI 49
QUẦN XÃ SINH VẬT
I - Thế nào là một quần xã sinh vật ?
Thứ tư ngày 1 tháng 3 năm 2006
Quan sát hình 49.1-2, tìm hiểu thông tin (sgk)
Quần xã khác quần thể ở những điểm căn bản nào ?
Mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể là quan hệ cùng loài, chủ yếu thích nghi về dinh dưỡng, nơi ở, sinh sản
Mối quan hệ giữa các quần thể trong quần xã là mối quan hệ sinh thái khác loài.
- Quần thể gồm nhiều cá thể cùng loài, quần xã gồm nhiều quần thể thuộc các loài khác nhau.
- Yếu tố nào tạo sự gắn bó mật thiết giữa các quần thể trong quần xã nhờ đó quần xã có cấu trúc tương đối ổn định ?
- Mối quan hệ sinh thái khác loài : quan hệ hỗ trợ (cộng sinh, hội sinh, hợp tác), quan hệ đối địch (cạnh tranh, kí sinh-nữa kí sinh, sinh vật ăn sinh vật khác)
- Tập hợp cá thể nào dưới đây có thể hình thành một quần xã :
Thực vật ven hồ.
Sen trong hồ.
Cá diếc.
Bèo cái.
BÀI 49
QUẦN XÃ SINH VẬT
I - Thế nào là một quần xã sinh vật ?
Thứ tư ngày 1 tháng 3 năm 2006
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau.
II - Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Độ đa dạng
Độ nhiều
Độ thường gặp
Loài ưu thế
Loài đặc trưng
Mức độ phong phú về số lượng loài trong quần xã
Mật độ cá thể của từng loài trong quần xã
Tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một loài trong tổng số địa điểm quan sát
Loài đóng vai trò quan trọng trong quần xã
Loài chỉ có ở một quần xã hoặc có nhiều hơn hẳn các loài khác
Số lượng các loài trong quần xã
Thành phần loài trong quần xã
Tìm hiểu SGK trả lời câu hỏi : những dấu hiệu đặc trưng của một quần xã là gì ?
BÀI 49
QUẦN XÃ SINH VẬT
I - Thế nào là một quần xã sinh vật ?
Thứ tư ngày 1 tháng 3 năm 2006
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quẩn thể sinh vật thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau.
II - Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Số lượng các loài và thành phần các loài trong quần xã (Bảng 49. Các đặc điểm của quần xã trang 147 sgk.)
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Tìm hiểu 2 ví dụ ở mục III SGK trang 148 rút ra nhận xét về quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Ví dụ : Sự phát triển của mèo liên quan đến sự phát triển của chuột.
- Theo em, khi nào thì có sự cân bằng sinh học trong quần xã ?
(Hiện tượng khống chế sinh học)
Quan sát hình 49.3 SGK và tham khảo sách trả lời câu hỏi :
Lấy thêm 1 ví dụ về quan hệ giữa ngoại cảnh ảnh hưởng tới số lượng cá thể của một quần thể trong quần xã.
- Khi số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng của môi trường, tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã.
BÀI 49
QUẦN XÃ SINH VẬT
I - Thế nào là một quần xã sinh vật ?
Thứ tư ngày 1 tháng 3 năm 2006
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quẩn thể sinh vật thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau.
II - Những dấu hiệu điển hình của một quần xã
Số lượng các loài và thành phần các loài trong quần xã (Bảng 49. Các đặc điểm của quần xã trang 147 sgk.)
III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã luôn luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng của môi trường, tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã.
CỦNG CỐ :
Quần xã sinh vật là gì ?
Tập hợp những quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một không gian nhất định.
Các sinh vật trong quần xã có mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất và do vậy quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
Các sinh vật trong quần xã thích nghi với môi trường sống của chúng.
Cả a,b và c.
2. Khi nào quần xã đạt được trạng thái cân bằng sinh học ?
Khi môi trường sống ổn định.
Khi số lượng cá thể của loài này bị số lượng cá thể của loài kia kìm hãm.
Khi số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã luôn luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường.
Khi có sự hỗ trợ giữa các loài.
3. Nêu điểm khác biệt giữa quần thể và quần xã :
Các quần thể sinh vật khác loài, cùng sống trong một không gian xác định.
Ở một thời điểm nhất định
Gắn bó như một thể thống nhất.
Hãy chọn từ thích hợp để điền vào chổ trống trong các câu sau :
.....................là mức độ phong phú về số lượng của loài trong quần xã.
..................... là mật độ cá thể của từng ....................... Trong quần xã.
........................... là tỉ lệ % số địa điểm loài hiện diện trong tổng số địa điểm quan sát.
Độ đa dạng
Độ nhiều
loài
Độ thường gặp
DẶN DÒ :
Học theo bài ghi trong tập.
Trả lời câu hỏi và bài tập 1, 2, 3, 4. trang 149 sgk
Làm bài 49 sách thực hành.
Đọc bài 50, trả lời bằng viết chì vào sách thực hành.