Bài 49. Quần xã sinh vật

Chào mừng thầy cô đến thăm lớp
Phòng GD&ĐT
chúc các em có tiết học tốt
Môn : Sinh học 9
GV:
Kiểm tra bài cũ
-Nêu sự khác nhau giữa QTN và QTSV. Tại sao có sự khác nhau đó ?
- Hình tháp dân số trẻ và hình tháp dân số già khác nhau như thế nào ?
Kiểm tra bài cũ
Khoanh tròn câu trả lời đúng nhất.
Tăng dân số quá nhanh có thể dẫn đến tình trạng nào:
Thiếu nơi ở , trường học, bệnh viện
Ô nhiễm môi trường , chặt phá rừng
Tắc nghẽn giao thông, kinh tế kém phát triển
Cả A,B,C
Gợi ý trả lời
- QTN có những đặc điểm mà QTSV không có là pháp luật, kinh tế , văn hóa.hôn nhân, giáo dục.Có sự khác nhau đó là do con người biết tư duy lao động và làm chủ thiên nhiên
- Sự khác nhau:
Tháp dân số già Tháp dân số trẻ
Đáy :rộng
-Đỉnh:nhọn
-Cạnh bên:xiên nhiều
-Tỉ lệ tử vong:cao
-Tuổi thọ bình quân:thấp
Đáy :hẹp
-Đỉnh: không nhọn
-Cạnh bên:gần như thẳng dứng
-Tỉ lệ tử vong:thấp
-Tuổi thọ bình quân:thấp
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là quần xã sinh vật ?
Quan sát hình ảnh sau và trả lời câu hỏi :
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
?1 Cho biết trong một rừng ngập mặn có những quần thể sinh vật nào
?2 Các quần thể trong rừng ngập mặn quan hệ với nhau như thế nào
Gồm các quần thể sinh vật như: chim, cá, tép, thực vật……….
Quan hệ cùng loài và khác loài
Bài 49: Quần xã sinh vật
Quần xã rừng mưa nhiệt đới
Quần xã rừng nhiệt đới
Một số quần xã sinh vật
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Tập hợp các quần thể sinh vật như khu rừng, ao cá được gọi là quần xã sinh vật. Hãy cho biết thế nào là một quần xã sinh vật?
Bài 49: Quần xã sinh vật
I/ Thế nào là một quần xã sinh vât?
- Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định, chúng có mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất, có cấu trúc tương đối ổn định.
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Bể nuôi cá cảnh
Câu hỏi thảo luận ?
Trong một bể cá người ta nuôi nhiều loại cá như : cá vàng,cá chép…Vậy bể cá này có phải quần xã không ? Vì sao?
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Bể nuôi cá cảnh
Trả lời: Không phải là quần xã sinh vật vì chúng tuy khác loài nhưng không có quan hệ mật thiết với nhau
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Mô hình VAC
Câu hỏi thảo luận ?
Mô hình VAC có phải là quần thể sinh vật.
?
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Trả lời: Là quần xã sinh vật vì chúng tuy khác loài và có quan hệ mật thiết với nhau. VD: ao cung cấp nước cho vườn và chuồng…..
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là quần xã sinh vật ?
Quần xã sinh vật là tập hợp những quần thể khác loài, cùng sống trong một không gian nhất định, chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau.
II.Những dấu hiệu của một quần xã
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Bảng 49. Các đặc điểm của quần xã
Đặc điểm
Các chỉ số
Thể hiện
Số lượng các loài trong quần xã
Thành phần loài trong quần xã
Độ đa dạng
Độ nhiều
Độ thường gặp
Loài ưu thế
Loài đặc trưng
Mức độ phong phú về số lượng loài trong quần xã
Mật độ cá thể của từng loài trong quần xã
Tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một số loài trong tổng số địa điểm quan sát
Loài đóng vai trò quan trọng trong quần xã
Loài chỉ có ở một quần xã hoặc có nhiều hơn hẳn các loài khác
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Độ đa dạng
Bắc cực chim cánh cụt chiếm số lượng nhiều
Độ nhiều
Rừng mưa nhiệt đới có động vật đa dạng
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là quần xã sinh vật ?
II.Những dấu hiệu điển hình của một quần xã ?
Bảng 49 SGK tr147
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là quần xã sinh vật ?
II.Những dấu hiệu điển hình của một quần xã ?
III.Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa chim sâu và chim ăn sâu ?
Nếu sâu ăn hết lá thì chuyện gì sẽ xảy ra ?
Câu hỏi thảo luận
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
Câu 1: Cho VD về quan hệ giữa ngoại cảnh ảnh hưởng tới số lượng của cá thể trong quần thể của quần xã ?
Câu 2 : Khi nào có sự cân bằng sinh học trong quần xã ?
Vào mùa mưa muỗi phát triển nhiều
Thạch sùng phát triển
Chuột phát triển nhiều
Mèo ,cú mèo nhiều
Khi ngoài cảnh thay đổi , số lượng cá thể trong quần xã cũng thay đổi
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
I. Thế nào là quần xã sinh vật ?
II.Những dấu hiệu điển hình của một quần xã ?
III.Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã
Vậy cân bằng sinh học là gì?
-Cân bằng sinh học là số lượng cá thể từng loài luôn luôn được khống chế ở mức phù hợp với khả năng của môi trường.
- Vd:
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
1.Trong thực tế, con người đã có những tác động
nàogây mất cân bằng sinh học trong các quần xã?
2.Theo em, chúng ta đã, đang và sẽ làm gì để bảo vệ
thiên nhiên?
Câu hỏi :
Bài 49: QUẦN XÃ SINH VẬT
1.
Đốt rừng làm nương rẫy
Chặt phá rừng
Săn bắt, mua bán động vật hoang dã
Quá trình đô thị hóa quá nhanh,
thiếu quy hoạch
Kiểm tra, đánh giá:
quần thể sinh vật
tương đối ổn định
thể thống nhất
loài động vật
loài thực vật
không gian xác định
-Điền từ, cụm từ thích hợp
vào chỗ trống để hoàn thành
khái niệm quần xã sinh vật:
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều . . . . . . . . . . . . . . . thuộc các
loài khác nhau, cùng sống trong một . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,
giữa các sinh vật có mối quan hệ gắn bó với nhau như một
. . . . . . . . . . . ., do vậy, quần xã có cấu trúc . . . . . . . . . . . . . . ..
Các sinh vật thích nghi với môi trường sống của chúng
Nêu sự giống nhau và khác nhau giữa QTSV và QXSV ?
Trả lời:
(*) Giống nhau: đều là tập hợp nhiều cá thể sinh vật sống trong khoảng không gian, thời gian xác định.
(*) Khác nhau:
+ Quần thể sinh vật:
- Tập hợp các cá thể cùng loài, cùng sống trong một sinh cảnh.
- Đơn vị cấu trúc là cá thể.
- Mối quan hệ giữa các cá thể là quan hệ sinh sản. Do các cá thể cùng loài có thể giao phối và giao phấn với nhau.
- Độ đa dạng thấp.
- Chiếm 1 mắt xích trong chuỗi thức ăn.
- Phạm vi phân bố hẹp hơn quần xã.

+ Quần xã sinh vật:
- Tập hợp các quần thể khác loài sống trong một sinh cảnh.
- Đơn vị cấu trúc là quần thể.
- Mối quan hệ giữa các cá thể là quan hệ dinh dưỡng, vì chúng không cùng loài => không thể giao phối hay giao phấn với nhau.
- Độ đa dạng cao.
- Chiếm nhiều mắt xích trong chuỗi thức ăn.
- Phạm vi phân bố rộng hơn quần thể.
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc phần tóm tắt cuối bài.
- Trả lời câu hỏi sách giáo khoa.
-Chuẩn bị bài : “Hệ sinh thái”.
- Đọc qua các thông tin  và thực hiện các lệnh SGK. ? Tìm hiểu thế nào là một hệ sinh thái? ? Tìm hiểu thế nào là chuỗi thức ăn và lưới thức ăn? Dựa vào lưới thức ăn ở hình 50.2, tập viết được sơ đồ một số chuỗi thức ăn.